ABD Senatosu, savunma bütçesine 740 milyar dolar ayıran ve Lider Donald Trump’ın “veto edeceğini” söylediği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı’nı kabul etti.
Trump’ın toplumsal medya şirketlerine yasal teminat sağlayan bir düzenlemeyi içerdiği için veto edeceğini söylediği tasarıyı, Temsilciler Meclisi 13’e karşı 84 oyla onayladı.
Temsilciler Meclisinden üçte ikiden büyük oy çokluğuyla geçen tasarı, Senatodan da tıpkı çoğunlukla geçtiği için Trump’ın vetosu geçersiz kılınabilecek.
Tasarıda neler var?
Tasarının en son halinde, Savunma Bakanlığı (Pentagon) için 635,5 milyar doları temel bütçe, 69 milyar doları savaş fonu olarak bilinen “Denizaşırı Olası Operasyonlar Fonu”, 8,9 milyar doları ise tasarının yetki alanları dışındaki savunmaya ait harcamalar olmak üzere 713,4 milyar dolar bütçe ayrıldı.
Bunun yanı sıra Güç Bakanlığı bütçesi altında nükleer kapasiteye ait savunma harcamaları için 26,6 milyar dolar bütçe belirlendi.
NDAA tasarısında, Çin’e karşı “Pasifik Caydırıcılık İnisiyatifi”nin kurulması öngörülürken, ABD’nin Pasifik bölgesindeki askeri gücünü tahkim etmek, bölgedeki ortak ve müttefiklere dayanak vermek üzere bu inisiyatif için Hint-Pasifik Kuvvetleri Komutanlığının bütçesine ek 2,2 milyar dolar fon ayrıldı.
Tasarıda Türkiye ayrıntısı
Savunma bütçesi tasarısında Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir kısım de yer aldı.
Tasarıda, Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Uğraş Yasası (CAATSA) kapsamında Rusya ile kıymetli bir süreç olarak kabul edildiği ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi.
Tasarıda, liderin CAATSA kapsamında belirtilen 12 husustan en az 5’ini uygulaması, yaptırımların “ithal edilen malları” kapsamaması istendi.
Bu mallar da “doğal ya da insan eliyle yapılmış unsurlar, imal edilmiş erzak ve bunlara ait kontrol ekipmanı” biçiminde sıralandı.
Tasarıda, Türkiye’nin aldığı 6 F-35 uçağının da ABD Hava Kuvvetlerince kullanılması için gerekli yetkilendirme yapıldı.
Yaptırımların kaldırılmasının kaideleri ise şu biçimde belirtildi:
“Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongrenin gerekli komitelerine, Türkiye’nin yahut yaptırım uygulanan bireylerin artık S-400’leri yahut bunların yerine rastgele bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti yahut şirketleri ismine rastgele bir Rusya vatandaşının S-400’leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra, Türkiye’den Türk hükümetinin yahut hükümet ismine öbür bir tarafın S-400 yahut onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA’nın 231. kısmının kapsamına girecek rastgele bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir.”
Tasarının 159. kısmında ise yasalaşmasından sonra, 15 gün içerisinde Türk şirketlerinin yerine F-35 için modül üretecek ortakların tespit edilmesi ve gerekli süreçlerin başlatılması istendi.
Bloomberg HT
