Yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı geliştirilen farklı aşıların kullanımı arifesinde, Avrupa’da birçok ülkede günlük olay sayıları kısmen düşüş gösterdi.
Avrupa’da en fazla Kovid-19 vefatının yaşandığı İngiltere’de toplam 60 binin üzerinde insan hayatını kaybederken, olay sayısı 1 milyon 690 bini geçti.
İngiltere’de olay sayılarında yüzde 30 azalma
İngiltere, 5 Kasım’dan 2 Aralık’a kadar süren ikinci ulusal karantina sürecinde, hadiselerde yüzde 30 azalma olduğu açıklandı. Karantinanın akabinde toplanma, restoran ve barların çalışmaları ile seyahatlerde muhakkak kısıtlamaların uygulanacağı 3 evreli tedbirlere gidildi.
İngiltere İlaç ve Sıhhat Eserleri Düzenleme Kurumu (MHRA), BioNTech ile Pfizer’in geliştirdiği aşının yaygın kullanımına onay verdi. Başbakan Boris Johnson, aşının gelecek haftadan itibaren İngiltere’de kullanıma sunulacağını kaydetti.
Ortak Aşılama ve Bağışıklama Komitesi (JCVI) ise toplu aşılamaya ait öncelikli kümeler listesini açıklarken, listenin başında bakımevlerinde kalanlar ve çalışanlar ile 80 yaş üstündekiler ve sıhhat çalışanları yer aldı.
İkinci dalgada İtalya’da 23 bin kişi öldü
İkinci dalgaya öteki Avrupa ülkelerine nazaran daha geç giren İtalya, önemli olay artışı yaşarken günlük hadiselerde en yüksek sayıya ulaştı.
İtalya’da 13 Kasım’da 40 bin 902 ile en yüksek günlük hadise sayısı kaydedilirken, hükümetin 4 Kasım’da yürürlüğe koyduğu bölgesel önlem stratejisi olay artışının önünü kesti.
21 idari bölgeyi kırmızı (yüksek risk), turuncu (orta yüksek) ve sarı (orta riskli) olmak üzere üçe ayıran ve her kategoriye başka önlem getiren strateji sayesinde günlük olay sayıları son bir haftadır ortalama 20 bine geriledi.
Günlük olaylar düşse de farklı patolojik meseleleri olan ileri yaştaki pek çok kişinin hayatını kaybettiği günlük sayılara yüksek halde yansıdı. İtalya’da 3 Aralık’ta açıklanan 993 vefat, salgının başından beri ülkede bir günde kaydedilen en yüksek can kaybı oldu. İtalya’da salgının başından beri 58 bin kişi Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybederken, bunların 23 bini son iki ayda oldu.
Bu ortada, İtalya’da birinci aşıların ocak ayında yapılması planlanıyor. Birinci etapta sıhhat çalışanları ile 80 yaş üstündekiler aşılanacak. Gelecek eylüle kadar nüfusun büyük kısmının aşılanması hedefleniyor.
Almanya’da önlemlere karşın hadise ve vefatlar hala yüksek
Almanya’da salgının yayılmasını önlemek emeliyle kasım başında alınan önlemlere karşın günlük hadise ve mevt sayıları üst düzeyde seyrediyor.
Ülkede son 24 saatte 23 binden fazla bireye Kovid-19 tanısı konulurken, toplam hadise sayısı 1 milyon 130 bine çıktı. Kovid-19 kaynaklı can kaybı ise 18 bini geçti.
Başbakan Angela Merkel’in eyalet başbakanlarıyla iki gün evvel yaptığı toplantıda, yeni hadiselerdeki artış suratının düşürülmesi için kasımdan beri uygulanan kısıtlamalar 10 Ocak’a kadar uzatıldı.
Sıhhat Bakanı Jens Spahn, eyaletlere aşı merkezleri için hazırlıklarını aralık ortasına kadar bitirmeleri talimatı verirken, eyalet idareleri de merkezler için yer saptamaya ve işçi bulmaya yönelik çalışmalara sürat verdi.
Almanya, Avrupa İlaç Ajansının şimdiye kadar geliştirilen ve onay bekleyen aşılara müsaade verilmesinin akabinde aşılamaya başlamayı planlıyor.
Zarurî aşı yapılmasının öngörülmediği Almanya’da evvel yaşlılar, sıhhat işçisi, yaşlı ve bakımevlerinde çalışanlar ile kamu tertibini ayakta tutanlara öncelik verilmesi hedefleniyor.
İspanya’nın pozisyonu hala “endişe verici düzeyde”
İspanya’da alınan önlemler sayesinde günlük olay ve meyyit sayıları düşerken, ülke genelinde ekimde her 100 bin şahısta 500’ün üzerinde olan olay sayısı aralık başında 240’a geriledi. Ayrıyeten, 30 bini aşan günlük hadise sayıları da 10 binin altına indi.
Sıhhat Bakanı Salvador İlla, sayılardaki düşüşe karşın İspanya’nın salgındaki pozisyonunun hala “endişe verici düzeyde” olduğunu vurguladı.
Uzmanlar, halka rahatlamamaları ve sorumlu hareket etmeleri davetinde bulunurken, Noel ve yılbaşı tatillerinde kurallara uyulmaması halinde ocak ayında üçüncü dalganın yaşanabileceği uyarısı yapıldı.
9 Mayıs’a kadar geçerli olacak OHAL, 17 özerk bölgeye nazaran değişiklik gösterse de özgür dolanım kısıtlamaları, gece sokağa çıkma yasağı ve en fazla 6 şahsa toplanma müsaadesi verilmesi genel manada devam ediyor. Noel ve yılbaşı için kimi tedbirlerin gevşetilmesi planlanıyor.
Bu ortada, İspanyol hükümeti birinci kademede 73 milyon doz olmak üzere aşı alımına onay verirken, zarurî olmayacak ve fiyatsız olacak aşılar için 13 bin sıhhat merkezinin organize edileceği belirtildi.
Ocaktan itibaren kullanımına başlanması öngörülen aşının, birinci evrede bakımevlerindeki yaşlılara ve çalışana, sıhhat çalışanlarına ve engellilere yapılacağı bildirildi.
Fransa’da da olay sayısı düşüyor
Fransa’da uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması sayesinde günlük olay sayısı düşerken, 6 Kasım’da 60 bini geçen günlük olay sayısı, son periyotta 10 binlere geriledi. Öte yandan, Kovid-19 kaynaklı günlük can kaybı 400 ila 500 düzeyinde seyrediyor.
Hükümet, 3 etaplı aşısı stratejisi geliştirirken, birinci evrede öncelikle yaşlı bakımevlerinde kalanlara ve sıhhat çalışanlarına aşı vurulması planlanıyor. Stratejiye nazaran, son basamakta ilkbahardan sonra aşı halkın tamamına vurulacak.
Fransa’da bir şahsa birkaç hafta aralıklarla iki doz aşı vurulması planlanıyor.
Hükümet, fiyatsız olacak aşının temini için 6 farklı mukavele imzaladı.
Yunanistan’da hadiseler düşse de ağır bakımlar dolu
Yunanistan’da, genel karantina ve gece sokağa çıkma yasağı üzere önlemlerin sonuç vermesiyle günlük olay sayıları düşse de hastanelerdeki ağır bakım doluluk oranı yüzde 87 ile hala yüksek seviyede.
Sıhhat Bakanlığının açıklamasına nazaran, 10 Şubat’a kadar 1 milyon 600 bin şahsa aşı yapılacak. Devamında ise her ay yaklaşık 700 bin kişi aşılanacak.
Aşıların ay sonu ülkeye ulaşmaya başlayacağı kestirim edilirken, önceliğin 65 yaş üstü ve risk grubundakilere verileceği belirtiliyor.
Bulgaristan’da 27 Kasım’dan 21 Aralık’a kadar uygulanmak üzere salgın tedbirlerini artıran hükümet, aşı planı da hazırladı.
Sıhhat Bakanı Kostadin Angelov, farklı üreticilerin geliştirdiği 7 aşı almayı planladıklarını bildirirken, aşılama sürecinin 5 etaptan oluşacağı ve birinci olarak sıhhat çalışanlarının aşılanacağı belirtildi.
Belçika ve Hollanda’daki olay sayıları düştü
Belçika’da önlemler sayesinde hadiseler azalırken, ekim sonunda 15 bine çıkan günlük hadise sayısı, 2 bin 200’e geriledi. Ekim sonu ve kasım başında günlük 200 civarına yükselen vefat sayıları da 115’e indi.
Uygulanan tedbirler ortasında gece sokağa çıkma yasağı, restoran, bar ve kafelerin kapatılması, uygun işlerde konuttan çalışma mecburiliği bulunuyor. Bir ay kadar kapalı kalan birçok mağazanın açılmasına ise bu hafta müsaade verildi.
Belçika hükümeti, aşı stratejisini de açıkladı.
Aşı onayının çıkmasından sonra 5 Ocak’ta aşılamaya başlamayı planlayan hükümet, sırasıyla bakımevlerinde kalanlar ve çalışanların, sıhhat çalışanlarının, 65 yaş üstündekilerin aşılanacağını duyurdu.
Ekim ayında günlük olayların 10 binin üzerine çıktığı Hollanda’da, kısmi karantina tedbirlerinin sonuç vermesiyle olay sayısında yavaş da olsa düşüş eğilimi gözlendi.
Avusturya’da süratli test uygulaması
Avusturya’da aşı öncesi hükümet halkın tamamına yönelik süratli Kovid-19 testi uygulamasını başlattı.
10 bine ulaşan günlük olay sayılarındaki düşüş nedeniyle yaklaşık 3 haftadır uygulanan sıkı kısıtlamaların kimilerini kaldırma kararı alan hükümet, Noel öncesi alışveriş merkezleri başta olmak üzere, iş yerleri, müze ve kütüphanelerin pazartesiden itibaren açılmasını kararlaştırdı.
Avusturya’da son bir haftada günlük olay sayısı ortalama 4 bin civarında seyrediyor.
Bloomberg HT
