Birleşmiş milletler (BM), yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) ilgili yeni bilgilerin, dünyada her 8 ülkeden sırf birinin bayanları toplumsal ve ekonomik tesirlere karşı koruyacak önlemler aldığını ortaya koyduğunu bildirdi.
BM Bayan Ünitesi ve BM Kalkınma Programı (UNDP) tarafından hayata geçirilen Kovid-19 Global Toplumsal Cinsiyet Müdahalesi İzleme Aracı, salgına yönelik önlemlerde bayanların muhtaçlıklarının büyük oranda göz arkası edildiğini gösterdi.
206 ülke ve bölgede 2 bin 500’ün üzerinde önlemi kapsayan izleme aracı, dünyada her 8 ülkeden sırf birinin bayanları salgının toplumsal ve ekonomik tesirlerine karşı koruyacak önlemler aldığını ortaya koydu.
42 ülke Kovid-19 ile çabada toplumsal cinsiyete hassas hiçbir önleme yer vermedi
Bayanlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle gayret, fiyatsız bakım takviyesi ve bayanların ekonomik güvenliğinin güçlenmesinin izlendiği çalışmanın sonuçlarına nazaran, 42 ülke yani tahlil edilen ülkelerin beşte biri Kovid-19’la gayrette toplumsal cinsiyete hassas hiçbir önleme yer vermedi.
Sadece 25 ülke, bayanlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle çaba, fiyatsız bakım dayanağı ve bayanların ekonomik güvenliğinin güçlenmesini kapsayan önlemleri hayata geçirdi.
Ülkelerden 48’i bayanlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle ilişkili hizmetleri ulusal ve lokal Kovid-19 müdahale planlarının ayrılmaz bir modülü olarak görürken, çok az sayıda ülke bu önlemlere kâfi finansman sağlayabildi.
85 ülkede sadece 177 önlemde direkt bayanların ekonomik güvenliğinin artırılması hedeflenirken, ülkelerin 3’te 1’inden daha azı fiyatsız bakıma yönelik teşvikleri desteklemek ve çocuklar, yaşlılar yahut engelli bireylere yönelik bakım hizmetlerini güçlendirmek için çalışıyor.
Bayanlara ve kız çocuklarına yönelik şiddeti tedbire ve fiyatsız bakım meselesine müdahale etme konusundaki çalışmalarda Avrupa başı çekerken, tüm şiddet önlemlerinin yaklaşık yüzde 32’si ve tüm fiyatsız bakım önlemlerinin yüzde 49’u Avrupa’da alındı. Bayanların ekonomik güvenliğini artırmaya yönelik önlem sayısı bakımından ise Amerika kıtası birinci sırada yer aldı ve Amerika’yı Afrika izledi.
Kovid-19 en çok bayanları etkiledi
BM Bayan Ünitesi İcra Yöneticisi Phumzile Mlambo-Ngcuka, yaptığı açıklamada, “Kovid-19 salgını çok açık bir formda en çok bayanları etkiledi. Bir kısmı kendilerini istismar eden bireylerle tıpkı konutta kapalı kalarak konut içi şiddete maruz bırakılmakta, bir kısmı konut ve toplumda fiyatsız, bir kısmı ise toplumsal garantisi olmayan işlerde çalışmaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Mlambo-Ngcuka, global izleme aracının bayanlara yönelik şiddeti engelleyecek bakım siyasetlerine ve önlemlere ait iyi uygulama örnekleri paylaşarak ve ilerlemeyi izleyerek gerçek siyaset kararları alma konusunda devletlere yardımcı olduğunu söyledi.
UNDP Lideri Achim Steiner ise Kovid-19’un toplumsal adalet ve cinsiyet eşitliğine öncelik veren yeni bir toplumsal kontrat hazırlamak maksadıyla mevcut ekonomik modelleri dönüştürmek için ülkelere bir fırsat sunduğunu belirtti.
Steiner, ”Bu yeni toplumsal cinsiyet müdahalesi izleme aracı, ulusal çalışmalardaki eksiklikler konusunda yol göstererek, en iyi uygulamaları finanse ederek ve öne çıkararak siyaset ıslahatının hızlandırılmasını sağlayabilir.” tabirini kullandı.
Bloomberg HT
