SPK Başkanı’ndan halka arz edilen şirketlere ‘sorumluluk’ uyarısı

Taşkesenlioğlu, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) İktisat ve Finans Yuvarlak Masası faaliyetleri kapsamında düzenlenen “2021’de Halka Arz Süreçleri: Kalıcı Sermayeye Erişimi Nasıl Kolaylaştırırız?” başlıklı webinarda yaptığı konuşmada, uzun yıllardır Türkiye iktisadının ve sermaye piyasalarının değerli paydaşlarından biri olan TÜSİAD’ın bölüme birçok taraftan katkıda bulunduğunu belirtti.
2020 yılında sermaye piyasalarının talep tarafının global ölçekte güçlü bir seyir izlediğini söz eden Taşkesenlioğlu, Türkiye’de de gözlemledikleri bu gelişmelere Borsadaki süreç hacimleri ve endeks bedellerinin rekorlarla eşlik ettiğini aktardı.
Taşkesenlioğlu, 2020 yılı öncesi son 3 yılda, toplam yıllık hisse piyasası süreç hacimlerinin sırasıyla 1,5, 2 ve 2,1 trilyon TL olurken, 2020 yılında süreç hacminin bir evvelki yıla nazaran yüzde 200’ün üzerinde artışla 6,6 trilyon TL’ye ulaştığını kaydederek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“(2020) Yılın ikinci yarısından itibaren ise kelam konusu talep arz tarafında da karşılık bulmuş, birincil hisse halka arzları ve bedelli sermaye artırımları artış göstermiştir. Değerli ölçüde artan yerli yatırımcı sayısı, tesiri uzun yıllara yayılması beklenen global likidite bolluğu ve salgın öncesi düzeylere düşen ülke risk primimiz 2021 yılında yerli ve yabancı yatırımcıların sermaye piyasalarına olan ilgisinin artarak devam edeceğine işaret etmektedir.
Bu manada farklı sermaye piyasası enstrümanları üzerinden Konseyimize yapılan müracaatlar kelam konusu ilgiyi de teyit etmektedir. Sermaye piyasalarımızın büyümesine yönelik tesir yapması beklenen bu gelişmeler, bu yılın kesimimiz açısından hayli değerli olduğunu göstermektedir. Ayrıyeten geçmiş yıllardaki deneyimlerimiz sermaye piyasalarının geleceği ve piyasadaki algısının bugünkü talebin ve arzın yanlışsız bir istikrarda müsabakasına bağlı olduğunu göstermiştir. Bu nedenle 2021 yılında ortaya konulacak örnek uygulamalar, önümüzdeki 10 yıl için de gösterge niteliğinde olacaktır. “
– “Borsa kotunda kalıcı olamayan şirketler uzun vadede sermaye piyasasının imajını zedelemektedir”
Taşkesenlioğlu, sermaye piyasalarının uzun vadeli sürdürülebilirliğinin 3 ana aktörün 3 farklı dengeyi hakikat bir biçimde sağlamasına bağlı olduğuna işaret ederek, “Birinci istikrar, sermaye piyasalarımız için genişleme ve derinleşme istikrarıdır. Bu istikrarın sağlanmasında en büyük sorumluluk SPK olarak bize ve yatırım kuruluşlarına düşmektedir. Sermaye piyasalarının temel yararlarından birisi hiç elbet iktisadın geniş kısmına, yani şirketlere direkt finansman sağlamaktır.
Bu yüzden kısa vadede halka arz olan şirket sayısının artması, kesimin büyüme ve genişlemesi açısından cazip görünebilmektedir lakin borsa kotunda kalıcı olamayan şirketler uzun vadede sermaye piyasasının imajını ve yatırımcı inancını de zedelemektedir. Tahminen bir makus örnek birden fazla şirketin halka açılmasına dolaylı olarak pürüz teşkil etmektedir.” halinde konuştu.
Artan talep ile uyumlu bir biçimde birçok ölçekteki şirketin hisse halka arzına yönelmesinin Türkiye iktisadı ve gerçek bölüm bilançoları için ne kadar değerli olduğunun şuurunda olduklarını lakin, SPK olarak ayakları yere sağlam basan bir piyasaya sahip olunabilmesi için genişlemeye derinleşmenin eşlik etmesi gerektiğini aktaran Taşkesenlioğlu, bu nedenle sermaye piyasalarının kesimi olacak şirketlerin mevzuat kararlarına tam manasıyla ahenk sağlamaları ve kültürü içselleştirmeleri ve bu halde halka arz için gelmelerini dikkatli bir biçimde çalıştıklarını söyledi.
– “Şirketlerin halka arz ile birlikte artık geniş kitlelere karşı sorumlu olduklarını bilmeleri çok önemli”
Taşkesenlioğlu, derinleşmenin sağlanması için aracı kurumlara da misal bir misyon düştüğünü, halka arz danışmanlığı ve aracılığı yaparken seçici olmaları, şirketlerin mali bilgilerinin süreksiz değil nizamlı bir gelişime sahip olması ve gerçek bir değerleme ile halka arz edilmeleri gerektiğini lisana getirdi.
Aksi bir durumun uzun vadede sermaye piyasalarına ve aracı kurumların kendi itibarlarına ziyan vereceğini belirten Taşkesenlioğlu, şunları kaydetti:
“Sermaye piyasalarımızın muhtaçlığı olan ikinci istikrar, girişimcilik ve kurumsal idare istikrarıdır. Bu istikrarın sorumluluğu şirket yöneticileri ve bilhassa ana ortaklara aittir. Sermaye piyasalarından halka arz yoluyla fon sağlayan birçok şirketin art planında uzun yıllara dayanan bir girişimcilik ve bölüm deneyimi olduğunun farkındayız. Lakin bu şirketlerin halka arz ile birlikte artık geniş kitlelere karşı sorumlu olduklarını bilmeleri çok değerli. Şirketlerin halka arz öncesinde ticari faaliyetlerinin bir modülü olarak yaptıkları birçok sürecin halka arz sonrasında idarede tesirli olamayan öbür ortaklara verebileceği ziyanları tahlil etmeleri gerektiği açıktır. SPK mevzuatımızda bağlı taraf süreçleri, örtülü kar transferi, kamuyu aydınlatma ve izahname sorumluluğu ile düzenlediğimiz bu mevzunun merkezinde kurumsal idare uygulamaları yer almaktadır.”
Taşkesenlioğlu, sermaye piyasalarında kalıcı olmak isteyen şirketlerin kurumsal idare anlayışını bütün karar süreçlerinin bir modülü haline getirmesinin istikrarlı yapıda idarelerini sağlarken, yatırımcılarına beklenmedik sürprizler yaşatmalarını engelleyeceğini söyledi.
– “Toplumsal medya platformlarını yakından takip ediyoruz”
Taşkesenlioğlu, üçüncü istikrarın ise risk ve getiri istikrarı olduğunu belirterek, bu dengeyi sağlayacak olan aktörlerin ise yatırımcılar olduğuna dikkati çekti.
Taşkesenlioğlu, bilhassa 2020 yılında borsaya katılan 786 bin yeni yatırımcının risk-getiri beklentilerini yanlışsız kurgulayamazsa bu durumun sermaye piyasaları için uzun vadede kıymetli bir talep kaybı manasına gelebileceğini aktararak, bu bahiste SPK olarak çok taraflı bir biçimde çalıştıklarını belirtti.
Bir taraftan ferdi yatırımcıları farklı sistemlerle uyarırken, öbür taraftan bu şahısların ağır bir biçimde bulundukları ve etkilendiklerini düşündükleri toplumsal medya platformlarını yakından takip ettiklerini lisana getiren Taşkesenlioğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Piyasalarımızın derinliğinin artması, şirketlerin kurumsal idare kapasitelerinin güçlenmesi ve piyasa bozucu şahısların hareket alanlarının daralması ferdi yatırımcılar için daha sağlıklı bir piyasa manasına gelecektir. Halka arzlar konusunda büyük bir potansiyelin olduğuna herkesin hem fikir olduğu 2021 yılında bu 3 istikrarın birlikte sağlanmasını, sermaye piyasalarımızın bugünü ve yarını için değerli görüyoruz. Bu adımlar Türkiye sermaye piyasalarının muteber, şeffaf ve faal bir biçimde çalıştığının en büyük göstergesi olacaktır. Bu sayede 2022 yılında faaliyete geçecek yerleşkesiyle birlikte beden bulacak İstanbul Finans Merkezi’nin güçlü bir altyapı ve kurumsal kapasite ile global ölçekte rekabet edebileceğine inanıyoruz.”
Bloomberg HT