ABD Temsilciler Meclisi, savunma bütçesine 740 milyar dolar ayıran Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı’nı kabul etti.
Temsilciler Meclisinden üçte ikiden büyük bir oy çokluğuyla geçen tasarı tıpkı takviyeyle Senato’dan da geçerse Trump tasarıyı veto edemeyecek.
– Tasarıda neler var
Tasarının kesin halinde, Savunma Bakanlığı (Pentagon) için 635,5 milyar doları temel bütçe, 69 milyar doları savaş fonu olarak bilinen “Denizaşırı Olası Operasyonlar Fonu”, 8,9 milyar doları ise tasarının yetki alanları dışındaki savunmaya ait harcamalar olmak üzere 713,4 milyar dolar bütçe ayrıldı.
Bunun yanı sıra, Güç Bakanlığı bütçesi altında nükleer kapasiteye ait savunma harcamaları için ise 26,6 milyar dolar bütçe belirlendi.
NDAA tasarısında, Çin’e karşı “Pasifik Caydırıcılık İnisiyatifi”nin kurulması öngörülürken, ABD’nin pasifik bölgesindeki askeri gücünü tahkim etmek, bölgedeki ortak ve müttefiklere takviye vermek üzere bu inisiyatif için Hint-Pasifik Kuvvetleri Komutanlığının bütçesine ek 2,2 milyar dolar fon ayrıldı.
– Rusya ile askeri bağlantı sınırlamalarını artırıyor
Tasarıda, ABD ordusunun Rus ordusu ile münasebetlerine yönelik kısıtlamalarının artırılması ve Rusya’nın Kırım’daki egemenliğini tanıyacak fiil ve faaliyetlerin yasaklanmasına ait hususlar dikkati çekti.
Rusya’ya yönelik faaliyetler kapsamında, tasarı ayrıyeten, Ukrayna’ya 75 milyonu silah olmak üzere 250 milyon dolarlık savunma yardımı yapılmasını kural koştu.
Tasarıda birebir vakitte, Avrupa Caydırıcılık İnisiyatifi için evvelki bütçe yasalarında belirlenen 3,7 milyar dolarlık fonun tamamının, bu bütçe kapsamında da sağlanması istendi.
– Almanya ve Kore’de asker sayısının azaltılmasını yasaklıyor
ABD Lideri Trump’ın Almanya ve Güney Kore’den asker çekme planına ait ise tasarıda, gerekli kaideler teyit edilmediği sürece Güney Kore’deki asker sayısının 28 bin 500’ün altına, Almanya’daki asker sayısının ise kıymetlendirme süreci tamamlanmadan 34 bin 500’ün altına düşürülmesi yasaklandı.
Tasarıdaki, “ABD özel kuvvetlerinin ABD ortaklarına gayri nizami harp için takviye yetkisini artırmasına” ait bir husus de dikkati çekti. ABD, hibrit savaş ve gayrinizami harbe ait strateji dokümanını daha evvel yayımlamıştı.
ABD askerlerinin, Finlandiya’daki Avrupa Hibrit Tehditlerle Gayret İçin Eğitim Merkezinin eğitimlerine katılmasını kaide koşan tasarıda, İsrail, Tayvan, Baltık ülkeleri, Hindistan, Vietnam ve Japonya’ya yapılan askeri yardımların devam edilmesi talep edildi.
ABD Hava Kuvvetlerinin, gücünün ortalama 386 filo yahut 3 bin 850 savaş uçağına ulaştırılmasını öngören tasarı, birçok savaş uçağının yanı sıra 93 adet F-35 uçağının alınması için yetki verdi.
Tasarıda, Türkiye’nin aldığı 6 F-35 uçağının da ABD Hava Kuvvetlerince kullanılması için gerekli yetkilendirme yapıldı.
– Askeri üslerdeki generallerin isimlerinin kaldırılmasını öngörüyor
ABD vatandaşı siyahi George Floyd’un öldürülmesinden sonra yaşanan olaylarda gündeme gelen Konfederasyoncu generallerin isim ve heykellerinin kaldırılması da tasarıda yer aldı.
Tasarının ilgili hususlarında, Konfederasyoncu generallerin isimlerinin üslerden kaldırılması için bir komite kurulması ve bu komitenin 3 yıl içerisinde gerekli tavsiyeleri içeren bir rapor hazırlaması koşulu konuldu.
– Tasarıda Türkiye ayrıntısı
Savunma bütçesi tasarısında Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören bir kısım de yer aldı.
Tasarıda Türkiye’nin S-400’leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Çaba Yasası (CAATSA) kapsamında Rusya ile kıymetli bir süreç olarak kabul edildiği ve NDAA’nın yasalaşmasından sonra 30 gün içinde Türkiye’de S-400 alımına müdahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi.
Tasarıda, liderin CAATSA kapsamında belirtilen 12 husustan en az 5’ini uygulaması, yaptırımların “ithal edilen malları” kapsamaması istendi.
Bu mallar da “doğal ya da insan eliyle yapılmış unsurlar, imal edilmiş erzak ve bunlara ait kontrol ekipmanı” biçiminde sıralandı.
Yaptırımların kaldırılmasının kaideleri ise şu formda belirtildi:
“Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl içinde Kongrenin gerekli komitelerine, Türkiye’nin yahut yaptırım uygulanan bireylerin artık S-400’leri yahut bunların yerine rastgele bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Türk topraklarında Rus hükümeti yahut şirketleri ismine rastgele bir Rusya vatandaşının S-400’leri çalıştırmadığını teyit ettikten sonra; Türkiye’den Türk Hükümetinin yahut hükümet ismine öbür biri tarafın S-400 yahut onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek için CAATSA’nın 231’inci kısmının kapsamına girecek rastgele bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhüt aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir.”
Ayrıyeten tasarının 159. kısmında ise tasarının yasalaşmasından sonra 15 gün içerisinde Türk şirketlerinin yerine F-35 için modül üretecek ortakların tespit edilmesi ve gerekli süreçlerin başlatılması istendi.
Bloomberg HT
