Lübnan, Beyrut Limanı’ndaki bir depoda çıkan yangının 2 bin 750 ton amonyum nitratın bulunduğu depoya sıçramasıyla meydana gelen patlama sonucu müthiş bir felaket yaşadı.
Lübnan uzun müddettir, mahallî para ünitesinin dolar karşısında beş kata varan paha kaybı, ekonomik krizin yol açtığı protesto dalgası ve Hizbullah-İsrail ortasındaki tansiyonun tırmanması üzere mevzularla gündemdeydi.
Ülkenin en büyük nüfusa sahip, ticari ve toplumsal metropolü birebir vakitte da başşehri Beyrut’un limanında dün bilinmeyen bir nedenle yangın çıktı.
Beyrut sakinleri limandaki yangını cep telefonlarıyla görüntülerken, meydana gelen ikinci bir patlama müthiş bir tesire yol açtı. Nükleer bombalarla ilişkilendirilen patlama sonrasındaki mantar bulutu ve patlamanın yol açtığı şok dalgası imgelere yansıdı. Ortaya çıkan manzaraların akabinde, felaketin büyüklüğüne ait tasalar de arttı.
Kent merkezindeki tüm mahalleler sarsıldı
Beyrut Limanı, kent merkezinde yer alıyor. Bu nedenle limanın etrafında ağır yerleşim bölgeleri de bulunuyor. Liman tıpkı vakitte kentin idari ve ticari merkezlerine de yakın aralıkta yer alıyor.
Limanda yaşanan müthiş patlamanın akabinde, kent merkezinin etrafındaki mahallelerde şok dalgası nedeniyle konutların, arabaların, dükkanların camları kırıldı ve vatandaşlar büyük endişe yaşadı.
Başkentteki Şehitler Meydanı üzerinde yer alan Muhammed el-Emin Mescidi, başbakanlık olarak hizmet veren Saraya binası ve bunun yakınında yer alan eski Başbakan Saad Hariri’nin konutunun da patlama sonucu ziyan gördüğü belirtildi. Eski Başbakan Hariri’nin hadisede yaralanmadığı bilgisi paylaşıldı.
Limanın çabucak önünden geçen başşehrin değerli arterlerinden kıyı yolundaki araçların adeta bir kum fırtınasından çıkmış üzere imgeleri toplumsal medyaya yansıdı.
Yıkılan bölgeleri inceleyen Beyrut Valisi Mervan Abbud patlamayı Hiroşima ve Nagazaki’ye benzetti ve yaptığı açıklama sırasında gözyaşlarını tutamadı.
Patlamaya ait savlar
Tarihindeki 15 yıl süren kanlı iç savaş, siyasi suikastlar, devlet dışı silahlı aktörler, İsrail ile devam eden savaş hali üzere istikrarsızlık ögeleri nedeniyle Lübnan’daki patlamaya ait birçok argüman ortaya atıldı.
Savlardan biri, Lübnan’daki Hizbullah Örgütü’nün burada uzun menzilli füze programı yürüttüğü ve İsrail’in bu noktayı amaç aldığı oldu. Bu argüman toplumsal medyada gündeme getirildi fakat iki taraf da bu iddiayı reddetti.
Hizbullah’a yakın kaynaklar ülkenin lokal medyasına yaptığı açıklamada, Beyrut’taki patlamanın, kendilerine ilişkin silah depolarında meydana geldiği ve taarruzun İsrail tarafından gerçekleştirildiği tarafındaki argümanların gerçeği yansıtmadığını bildirdi.
İsrail Dışişleri Bakanı Gabi Aşkenazi de mahallî bir televizyona yaptığı açıklamada ülkesinin patlamayla münasebeti olduğu argümanını reddetti ve kaza olabileceğini aktardı.
Depoda altı yıldır bekleyen 2 bin 750 ton amonyum nitrat
Lübnan resmi ajansı NNA, patlamadan kısa müddet evvel Beyrut Limanı’nda patlayıcı hususların bulunduğu 12 numaralı depoda yangın çıktığını duyurdu. Depoda daha sonra şiddetli bir patlama meydana geldi.
Lübnan Emniyet Genel Müdürü Abbas İbrahim, hadisenin, daha evvel el konulan patlayıcıların tutulduğu bir depoda meydana geldiğini söyledi.
Daha sonra, Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn, Cumhurbaşkanlığına ilişkin Twitter hesabından yaptığı açıklamada, rastgele bir güvenlik tedbiri alınmadan 2 bin 750 ton amonyum nitratın 6 yıl boyunca bir depoda tutulmasının “kabul edilemez” olduğunu söz etti.
Birinci yangına neyin yol açtığına ait şimdi resmi bir açıklama yok lakin toplumsal medyada limanda kaynak yapıldığı tezleri yer aldı.
Lübnan’ın tarihinde kritik bir eşik taşıyan eski Başbakan Refik Hariri’nin 2005 yılındaki suikastinde kullanılan bomba yüklü araçtaki patlayıcının 1 ton yükünde olduğu, lokal basında sıkça hatırlatıldı.
Trump’tan baş karıştıran iletiler
Patlamanın akın olabileceğine ait baş karıştırıcı bir ileti da ABD Lideri Donald Trump’tan geldi. Trump dünkü basın brifinginde gazetecilere, patlamanın bir taarruz olabileceğini, imajları izleyen generallerin kendisine bunun atak olabileceğini söylediğini aktardı.
Meyyit sayısının artmasından kaygı ediliyor
Lübnan Kızılhaçı’nın yaptığı son açıklamaya nazaran, limandaki patlama nedeniyle şu ana kadar en az 100 kişi hayatını kaybetti, 4 bin kişi yaralandı. Lakin, şimdi enkaz altında kalanları arama çalışmaları devam ediyor ve meyyit sayısının artmasından kaygı ediliyor.
Lokal medyada çıkan haberlerde patlama nedeniyle Hristiyan Ketaib Partisi Genel Sekreteri Nizar Necaryan öldü. Kazakistan’ın Beyrut Büyükelçisi Yerzhan Kalekenov yaralandı, büyükelçilik binası da hasar gördü.
Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta meydana gelen patlamada, 2 Türk vatandaşının hafif formda yaralandığını açıkladı.
Türk Hava Yolları, Lübnan’da yaşanan patlama sırasında Beyrut ofisindeki bir çalışma arkadaşlarının hafif halde yaralandığını aktardı.
Lübnan’daki ABD Büyükelçiliği, Beyrut Limanı’nda dün meydana gelen patlama nedeniyle ülkede yaşayan Amerikan vatandaşlarına “patlamada zehirli gazların açığa çıktığına dair haberlerin olduğu ve vatandaşlara konutlarında kalmaları ve mümkünse maske kullanmaları” uyarısı yaptı.
Beyrut’ta bir hafta boyunca harikulâde hal duyuru edildi. Lübnan Kızılhaçı da ülke genelinde vatandaşlara acil kan bağışı daveti yaptı.
Memleketler arası toplumdan takviye iletileri
Beyrut Limanı’ndaki patlamanın akabinde Lübnan’a Türkiye başta olmak üzere Katar, Mısır, Ürdün, Irak, İran, ABD ve İsrail’den yardım teklifleri ile dayanışma açıklamaları geldi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Lübnanlı mevkidaşı Mişel Avn’ı telefonla arayarak Türkiye’nin Lübnan’ın yanında olduğunu ve Lübnan için sıhhat başta olmak üzere gereksinim duyulan her alanda insani takviyeye hazır olduklarını belirtti.
Hasarın boyutları tespit edilmeye çalışılıyor
Beyrut Limanı, konteyner, araba, kuru ve sıvı yük ve depolama tesisleri dahil olmak üzere hem yolcu hem de kargo terminalleri ile 1,2 milyon metrekarelik bir arazi üzerine şurası.
Limanın genel kargo alanı 12 depodan oluşuyor ve 120 bin ton kapasiteli bir tahıl ambarını içinde barındırıyor. Limanın neredeyse yerle bir olmasının yanı sıra kentin en ağır yerleşim bölgesi büyük hasar gördü.
Beyrut Valisi Mervan Abbud, ziyana ait birinci açıklama olarak Beyrut Limanı’nda meydana gelen patlamanın 3 ila 5 milyar dolar hasara yol açtığını belirtti.
AA
Bloomberg HT