İRFAN DONAT
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2019-2020 dönemine ait Bitkisel Eser İstikrar Tablolarını yayınladı.
Kelam konusu datalar, bir bölgenin kullanılabilir üretiminin (iç üretim) o bölgenin talebini ya da yurt içi kullanımını (insan, hayvan ve sanayinin bütün ihtiyaçlarını) ne ölçüde karşılayacak durumda olduğunu gösteriyor.
Buna da kısaca “yeterlilik derecesi” deniliyor.
TÜİK bilgilerine nazaran, toplam tahıl eserlerinde 2019-2020 piyasa devrinde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi (yeterlilik derecesi) yüzde 87,8 olarak gerçekleşti.
Toplam tahıl üretiminde en büyük hisseye sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi yüzde 89,5 olurken, yem endüstrinin en değerli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi yüzde 94,8 ve mısırın yeterlilik derecesi ise yüzde 75,5 olarak gerçekleşti.
Pirinçte ise yeterlilik derecesi yüzde 84,9 düzeyinde gerçekleşti.
Kuru baklagiller tarafında ise kuru fasulyede yeterlilik derecesi yüzde 76 olarak gerçekleşirken, kırmızı mercimekte yüzde 71,7 oldu. Yeşil mercimekte yüzde 85,3 olan yeterlilik derecesi nohutta yüzde 127,5 düzeyinde.
Yağlı tohumlar tarafında ise soyanın yeterlilik derecesi ise yüzde 4,7 olurken, ayçiçeğinin yeterlilik derecesi yüzde 60,1 seviyesinde. Kolzada yüzde 95,1 olan yeterlilik derecesi pamuk (çiğit) tarafında yüzde 104,8 düzeyinde.
Sert kabuklular tarafında ise bademde yeterlilik derecesi yüzde 78,7 olurken, cevizde yüzde 72,7 olarak gerçekleşti. Antep fıstıüında kelam konusu oran yüzde 116,6 olurken, fındıkta yüzde 563,9 ve kestanede ise yüzde 120,9 olarak gerçekleşti.
Meyveler ve içecek bitkilerinde 2019-2020 piyasa devrinde en yüksek yeterlilik derecesi yüzde 617,9 ile incirde gerçekleşti. Muz üretiminde yüzde 76,6 seviyesinde yeterlilik derecesi kelam konusu iken kayısıda bu oran yüzde 391,7 oldu. Turunçgiller kümesinde yer alan meyvelerin tamamında kendine yeterliliğin olduğu görüldü. Toplam çay arzının büyük bir kısmı kendi üretimimizden karşılanmakta olup, çayın yeterlilik derecesi yüzde 95,5 oldu.
Toplam zerzevat eserlerinde, 2019-2020 piyasa periyodunda yurt içi üretimin, yurt içi talebi karşılama derecesi yüzde 107,2 oldu. Sebzelerde en yüksek yeterlilik derecesi havuçta yüzde 117,7 olurken, kuru soğanda yüzde 113,1, patateste yüzde 104,1 ve sakız kabakta ise yüzde 111,6 olarak gerçekleşti.
Kuru sarımsak yeterlilik derecesi yüzde 90,8 seviyesinde oldu.
Bloomberg HT
