Kopuz, son haftalarda besin fiyatlarında yaşanan besbelli artışlara ve bu hususta atılan adımlara ait yazılı açıklama yaptı.
Besin fiyatı artışlarına maliyetlerdeki artışın neden olduğunu belirten Kopuz, üretici ve esnafa baskı yaparak bir tahlile ulaşmanın mümkün olmadığını kaydetti.
TGDF Lideri Kopuz, basın açıklamasında şunları kaydetti:
“Geçtiğimiz günlerde yayınlanan TÜİK Ziraî Girdi Fiyat Endeksi Kasım 2020 bilgileri, besindeki fiyat artışının nedenini açık halde gözler önüne seriyor. Devletin resmi datalarına nazaran Kasım ayı prestijiyle 2020 yılında hayvan yemi, gübre, bina ve araç gereç bakım masrafları üzere kalemlerde toplamda yüzde 15,35’lik bir artış yaşandı.
Traktör üzere ziraî üretimde kullanılan makinelerin bakım masrafı yılın 11 ayında yüzde 36,69’luk artış gösterdi. Tıpkı periyotta hayvan yeminde yaşanan artış yüzde 23,37 seviyesinde, gübredeki fiyat artışı yüzde 16,66 seviyesinde oldu. Artışın aralık ve ocak aylarında da sürdüğü varsayım ediliyor. Bu artışlar direkt çiftçimizi, esnafımızı ve üreticimizi etkiliyor.”
– “Tarım ve besin dalına duyulan inancı sarsar”
Kopuz açıklamasında girdi maliyetleri yanında birçok öbür maliyetin de olduğunu belirterek, “Bunlar yalnızca girdi maliyetindeki artışlar. Kovid-19 nedeniyle yaşanan satış daralmasının yarattığı finansman maliyeti başta olmak üzere; lojistik, depolama, personellik, güç, ambalaj, dağıtım üzere kalemlerde yaşanan artışlarla bir arada; et, süt, ayçiçek yağı üzere temel besin eserlerinde toplam maliyet artışı yüzde 30’un bile üzerine çıktı.” bilgilerini verdi.
Besin üretiminin maliyeti bu oranda artarken besin fiyatlarının sabit kalmasını beklemenin yanlış olacağını aktaran Kopuz, “Son devirde besin işletmelerine yapılan baskınlar bu sorunu çözemez, yalnızca kamuoyunda oluşan fahiş fiyat ve haksız yarar algısını körükler, tarım ve besin kesimine duyulan itimadı sarsar.” yorumunu yaptı
– “Gıda fiyatlarında artış bu periyotta dünyanın sorunu”
Kopuz, besin fiyatlarının yalnızca Türkiye’de değil dünyada da artış gösterdiğini tabir ederek, FAO besin fiyatları endeksinden şu bilgileri aktardı:
“Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) besin fiyatları endeksi, geçtiğimiz yıl Mayıs-Aralık ayları ortasında yüzde 18 yükseldi. Beş temel besin fiyatının ortalamasından oluşan endeks aralık ayında evvelki yıla oranla yüzde 6,4 seviyesinde arttı. En büyük artış yüzde 25,7 ile bitkisel yağlarda oldu. Bu durum hem dünya çapında girdiler bazında yaşanan fiyat dalgalanmalarının, hem iklim değişikliğinin, hem Kovid-19 salgınının ortak bir sonucudur.”
– “Zorlayan uygulamaların uzun vadede fiyatları olumsuz istikamette etkilediği daha evvel de görüldü”
TGDF Lideri Şemsi Kopuz, açıklamasını daha evvel yürütülen misal uygulamaların sonuçlarına dair bilgiler vererek şöyle sürdürdü:
“Maliyetlerin düşürülmesine yönelik adımlar atılmadan üreticiyi fiyat düşürmeye zorlayan uygulamaların uzun vadede fiyatları olumsuz istikamette etkilediği daha evvel de görüldü. Baskınlar sonrasında depolarda eser kalmadı, fiyatlar yükseldi. Fiyat ithalatla dengelenmeye çalışıldı, üretim düştü, fiyatlar daha da yükseldi.
Bugün bu mevzuda bir tahlil aranıyorsa, öncelikle ziraî girdi maliyetlerinin düşürülmesi istikametinde adımlar atılmalıdır. Aksi takdirde bu uygulamalar vatandaşı çiftçisine, esnafına düşman etmekten öbür bir sonuç doğurmaz. Temel besin eserlerinde rafa mal koyan işletmelerin üzerindeki baskı, besin zincirinde telafisi mümkün olmayan ziyanları da beraberinde getirir.”
Bloomberg HT
