Formula 1 ekonomiye katkı sağlar mı?

Formula 1 üzere spor tertiplerinin düzenlendiği ülkelerde dolaylı olarak bir ekonomik canlanma yaşandığı, turizmin ve yatırımların artmasıyla birlikte de ülkelerin ekonomik kalkınmasında bu aktifliklerin kıymetli rolü olduğu düşünülüyor.
Borsa İstanbul’da ise gong perşembe günü 9 yıl ortadan sonra Türkiye’de düzenlenen Formula 1 için çaldı.
Borsa İstanbul Genel Müdürü Mehmet Hakan Atilla Formula 1’in tekrar Türkiye’ye dönmüş olmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Ülkemizde de bu stil araba yarışlarını canlandırmak ve geliştirmek için çok adımlar atıldı. Ancak bu düzeyde motor sporları lakin 2005 yılında ülkemize nasip oldu. Artık tekrar ikinci kere bu fırsatı elde etmiş olduk.” dedi.
Azerbaycan iktisadına 4 senede 506 milyon dolar katkı
ABD’de the Circuit of the Marica (COTA) parkurunda düzenlenen yarışın 2012-2015 yılları arsında iktisada bölgesel olarak 2.8 milyar dolar katkı sağladığı düşünülüyor.
PriceWaterhouseCoopers’ın yayımladığı bir araştırma raporunda ise Azerbaycan’da 2016 yılında düzenlenmeye başlanan Formula 1 yarışlarının geçtiğimiz dört sene içerisinde ülke iktisadına 506.3 milyon dolar bedel kattığı belirtiliyor.
Rapora nazaran, Bakü’deki turizm sanayisine direkt katkı sağlayan Formula 1, dört yılda 73.8 milyon dolar gelir sağladı. Tıpkı müddet zarfında tüm bölümlerde gerçekleşen direkt harcamaların toplamıysa 300.6 milyon dolara ulaşıyor.
İnşaat, imalat, finans ve toplumsal servisler bölümleri düşünüldüğünde ise Formula 1’in getirdiği dolaylı yatırımlar 205.7 milyon dolara kadar çıkıyor.
Azerbaycan Grand Prix’sini 2018 yılında global çapta 82.3 milyon kişi izlerken 2019 yılında bu sayı yüzde 10 artış göstererek 90.2 milyon izleyiciye ulaştı.

F1’in yıllık geliri 1.5 milyar dolardan fazla
Formula 1’in ekonomik olarak geliri 2011 yılında 1.5 milyar doları aşarken bunun büyük bir kısmı şirket ve marka mutabakatlarından, televizyon yayınlarından, sponsorluklardan ve yarış fiyatlarından elde edildi.
Formula 1 bu gelirin yanında düzenlendiği ülkeye yeni istihdam imkanları ve turizm geliri de sağlıyor. Mexico City’de düzenlenen yarışlar boyunca kentteki 4 ve 5 yıldızlı otellerin doluluk oranı yüzde 12 artış gösterirken Singapur’da ise 2008 yılında düzenlenen birinci yarıştan bu yana 450 bin ziyaretçi konuk edilerek 1.4 milyar dolar turizm geliri elde edildi.
Pekala Formula 1’in sağladığı kalkınma ne kadar gerçekçi?
Rasmus K. Storm, Tor Georg Jakobsen & Christian Gjersing Nielsen’ın “Formula 1’in Avrupa’daki bölgesel ekonomilere etkisi” isimli makalesinde sağlam regresyon tekniği kullanılarak oluşturulan modele nazaran Formula 1’e konut sahipliği yapmanını mahallî iktisada bir tesiri bulunmuyor.
Model, düzenlenen spor etkinliklerinin birçok vakit negatif tesirinin daha yükte olduğuna değinirken bunun verimsiz bir halde harcanan kamu bütçesinden kaynaklanıyor olabileceğini vurguluyor.
Cumhurbaşkanlığından yatırım daveti
Formula 1 DHL Türkiye Grand Prix 2020’de “founding partner” olarak tanımlanan ve ana destekçiler ortasında yer alan Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi, 5 başka kıtadan 500 milyon tekil, toplamda ise 2 milyarı aşan izleyiciye sahip tertip aracılığıyla memleketler arası yatırımcıya seslenecek.
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Lideri Burak Dağlıoğlu, 9 yıl ortadan sonra Cumhurbaşkanlığı Himayelerinde İstanbul’a dönen Formula 1 tertibinin değerli bir fırsat olduğunu belirterek şunları kaydetti:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın himayesiyle Formula 1’e tekrar mesken sahipliği yapmanın memnunluğunu yaşıyoruz. Formula 1 ekosisteminde Fortune 500 sıralamasında 40, Forbes Top 100 sıralamasında 11 marka yer alıyor. Tertibin gaye kitlesi içerisindeki global iş etraflarını göz önünde bulundurarak tanıtım çalışmalarımıza Formula 1’i de dâhil ettik.”
Bloomberg HT