Tar\u0131m ve Orman Bakan\u0131 Bekir Pakdemirli, d\u00fcnya \u00fczerindeki t\u0131bbi bitkilerin yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 6’s\u0131n\u0131n T\u00fcrkiye’de oldu\u011funu belirterek, “\u00dclkemizin, sahip oldu\u011fu bu zenginli\u011fi daha y\u00fcksek katma pahaya \u00e7evirmesi ve bu pazardan daha y\u00fcksek hisse almas\u0131 son derece \u00f6nemlidir” dedi.<\/p>\n

Pakdemirli, Orman Genel M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc uyumunda \u00e7evrim i\u00e7i ger\u00e7ekle\u015ftirilen 4. T\u0131bbi ve Aromatik Bitkiler \u00c7al\u0131\u015ftay\u0131’nda yapt\u0131\u011f\u0131 konu\u015fmada, t\u0131bbi ve aromatik bitkilerin, besinden s\u0131hhate, kozmetikten turizme kadar bir\u00e7ok alan\u0131 ilgilendiren, milyarlarca be\u015fere s\u0131hhat, besin ve ho\u015fluk sunan de\u011ferli bir dal oldu\u011funu s\u00f6yledi.<\/p>\n

Bu bitkilerin tarih boyunca \u015fifa gayeli kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131na, ila\u00e7 ve dolay\u0131yla s\u0131hhat b\u00f6l\u00fcm\u00fcn\u00fcn en de\u011ferli ham hususu oldu\u011funa i\u015faret eden Pakdemirli, “D\u00fcnya n\u00fcfusunun da yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 70’inin tedavi ve korunma maksad\u0131yla bu eserleri tercih etti\u011fini hesaba katarsak kesimin ehemmiyetini daha net g\u00f6rebiliriz” diye konu\u015ftu.<\/p>\n

Pakdemirli, D\u00fcnya S\u0131hhat \u00d6rg\u00fct\u00fc bilgilerine nazaran bug\u00fcn d\u00fcnyada kullan\u0131lan t\u0131bbi bitki say\u0131s\u0131n\u0131n 20 bin civar\u0131nda oldu\u011funu ve bu bitkilerin 4 bininin ila\u00e7 olarak, yani tedavi emelli kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 belirterek, d\u00fcnyada 2 bin, Avrupa’da ise 500’e yak\u0131n t\u0131bbi bitkinin ticaretinin yap\u0131ld\u0131\u011f\u0131n\u0131 lisana getirdi.<\/p>\n

T\u0131bbi ve aromatik bitkilerin d\u00fcnya \u00fczerindeki y\u0131ll\u0131k ekonomik pahas\u0131n\u0131n 115 milyar dolar civar\u0131nda oldu\u011funu s\u00f6z eden Pakdemirli, kelamlar\u0131n\u0131 \u015f\u00f6yle s\u00fcrd\u00fcrd\u00fc: “Her ge\u00e7en y\u0131l bu bitkilerin \u00fcretimi ve ila\u00e7 sanayisinde kullan\u0131m oran\u0131 artmaktad\u0131r. \u00dclkemiz ise co\u011frafik yap\u0131s\u0131 yan\u0131nda biyolojik zenginli\u011fi bak\u0131m\u0131ndan da k\u0131ymetli bir pozisyondad\u0131r. Avrupa k\u0131tas\u0131ndan daha fazla biyolojik \u00e7e\u015fitlili\u011fe sahip bir \u00fclkeyiz. T\u0131bbi ve aromatik bitkiler taraf\u0131ndan ise varl\u0131kl\u0131 bir potansiyele, \u00fcretim i\u00e7in uygun iklim ve habitatlara sahibiz. Bu zenginli\u011fimiz i\u00e7inde 1700 civar\u0131nda bitki t\u0131bbi \u00f6zellik ta\u015f\u0131maktad\u0131r. Bunun 500’\u00fcn\u00fc t\u0131bbi ve aromatik bitki olarak k\u0131ymetlendiriyoruz. Bu bilgiler bize, d\u00fcnya \u00fczerindeki t\u0131bbi bitkilerin yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 6’s\u0131n\u0131n \u00fclkemizde oldu\u011funu g\u00f6stermektedir. \u00dclkemiz, hem tabiattan toplanan defne, kekik, ada\u00e7ay\u0131 \u00fczere eserlerde hem de k\u00fclt\u00fcr\u00fc yap\u0131lan kimyon, anason, nane, rezene \u00fczere eserlerde geni\u015f bir pop\u00fclasyona sahip. Ayr\u0131yeten Asya ile Avrupa ortas\u0131nda bir k\u00f6pr\u00fc pozisyonunda bulunan Anadolu, bu bitkilerden yararlanma konusunda da g\u00fc\u00e7l\u00fc birikime sahiptir. \u00dclkemizin, sahip oldu\u011fu bu zenginli\u011fi daha y\u00fcksek katma pahaya \u00e7evirmesi ve bu pazardan daha y\u00fcksek hisse almas\u0131 son derece k\u0131ymetlidir.” <\/p>\n

– “T\u0131bbi ve aromatik bitkilerin ihracat\u0131 404 milyon dolara ula\u015ft\u0131”<\/strong><\/p>\n

Pakdemirli, bu do\u011frultuda, son 18 y\u0131lda t\u0131bbi ve aromatik bitki ekili\u015f alan\u0131n\u0131n 2 kat art\u0131\u015fla 1,7 milyon dekara, \u00fcretiminin 5 kat art\u0131\u015fla 370 bin tona, ihracat pahas\u0131n\u0131n ise 105 milyon dolardan 4 kat art\u0131\u015fla 404 milyon dolara ula\u015ft\u0131\u011f\u0131n\u0131 s\u00f6yledi. T\u00fcrkiye’nin kekik ve defne ihracat\u0131nda d\u00fcnya \u00f6nderi oldu\u011funu ve d\u00fcnya defne muhta\u00e7l\u0131\u011f\u0131n\u0131n y\u00fczde 90’\u0131n\u0131 kar\u015f\u0131lad\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildiren Pakdemirli, \u00fclkenin kimyon, ada\u00e7ay\u0131, biberiye ve anasonda da de\u011ferli bir tedarik\u00e7i pozisyonunda bulundu\u011funu belirtti.<\/p>\n

D\u00fcnyadaki pazar ve T\u00fcrkiye’nin potansiyeli dikkate al\u0131nd\u0131\u011f\u0131nda, bu varl\u0131kl\u0131 floran\u0131n daha iyi k\u0131ymetlendirilmesi gerekti\u011fini vurgulayan Pakdemirli, \u015funlar\u0131 tabir etti:<\/p>\n

“Son 2,5 y\u0131lda Anadolu ada\u00e7ay\u0131, da\u011f \u00e7ay\u0131, ekinezya, kekik, o\u011fulotu, \u015fevketibostan, t\u0131bbi ada\u00e7ay\u0131, kapari \u00e7e\u015fitlerinde toplam 11 yeni \u00e7e\u015fit geli\u015ftirdik. Biyolojik \u00e7e\u015fitlili\u011fe dayal\u0131 kl\u00e2sik bilginin kay\u0131t alt\u0131na al\u0131nmas\u0131 projesiyle, \u00fclkemizdeki eserlere ait bilgilerin derlenmesi ve data sisteminin olu\u015fturulmas\u0131n\u0131 sa\u011flad\u0131k. Bu sistem sayesinde, elimizdeki yakla\u015f\u0131k 2 milyon bilgiyle t\u0131bbi ve aromatik bitki \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131na \u00f6nemli bilgi kayna\u011f\u0131 sa\u011fl\u0131yoruz. Yok olma ihtimali olan bitkileri m\u00fcdafaa alt\u0131na alarak, s\u00fcrd\u00fcr\u00fclebilir \u00fcretimini te\u015fvik ediyoruz. Tohum Gen Bankam\u0131zda 264 cinse ili\u015fkin 2 bin 641 t\u0131bbi ve aromatik bitki \u00f6rne\u011fini de muhafaza alt\u0131na ald\u0131k. Tekrar ada\u00e7ay\u0131, defne, kekik, kapari, lavanta, \u00e7\u00f6rek otu \u00fczere 14 adet t\u0131bbi bitkinin tan\u0131t\u0131c\u0131 el kitaplar\u0131n\u0131 haz\u0131rlayarak b\u00f6l\u00fcm payda\u015flar\u0131m\u0131z\u0131n hizmetine sunduk.”<\/p>\n

– “Te\u015fvik ve hibe programlar\u0131 uyguluyoruz”<\/strong><\/p>\n

Pakdemirli, bu alanda sa\u011flanan dayanaklara ait de \u015fu bilgileri verdi: “Bakanl\u0131k olarak, t\u0131bbi aromatik bitkilerin hem \u00fcretimini hem de katma bedelini art\u0131ran, ayr\u0131yeten yeni istihdam sa\u011flayan \u00e7ok say\u0131da takviye, te\u015fvik ve hibe program\u0131 uyguluyoruz. \u00c2l\u00e2 tar\u0131m ve organik tar\u0131m kapsam\u0131nda yer alan t\u0131bbi ve aromatik bitki \u00fcreticilerine dekar ba\u015f\u0131na ki\u015fiselde 40 lira, k\u00fcme sertifikas\u0131nda ise 20 lira dayanak veriyoruz. 2008 y\u0131l\u0131ndan bu yana iyi tar\u0131m uygulamalar\u0131 kapsam\u0131nda yakla\u015f\u0131k 696 bin dekar alanda 71 milyon lira destekleme \u00f6demesi yapt\u0131k. Bunun, alan olarak neredeyse tamam\u0131n\u0131, dayanak \u00f6l\u00e7\u00fcs\u00fcn\u00fcn da 41 milyon liras\u0131n\u0131 son 2,5 y\u0131lda \u00f6dedik. 2013 y\u0131l\u0131ndan bug\u00fcne kadar ise organik tar\u0131m olarak bu eserleri yeti\u015ftiren \u00fcreticilere 58 bin dekar alanda 2,7 milyon lira organik tar\u0131m takviyesi verdik. Son 2,5 y\u0131lda ise 810 \u00e7ift\u00e7imize 22 bin dekar alan i\u00e7in yakla\u015f\u0131k 1,5 milyon lira \u00f6deme yapt\u0131k. K\u0131rsal kalk\u0131nma takviyeleri kapsam\u0131nda, t\u0131bbi aromatik bitkilerin i\u015flenmesi, depolanmas\u0131 ve paketlenmesine k\u0131ymetli hibeler sa\u011fl\u0131yoruz. Bug\u00fcne kadar 104 projeye 30 milyon lira, Gen\u00e7 \u00c7ift\u00e7i projesi ile 209 t\u0131bbi ve aromatik bitkiler projesine 6,3 milyon lira hibe takviyesi \u00f6dedik. IPARD kapsam\u0131nda birinci kere ge\u00e7en y\u0131l ba\u015flatt\u0131\u011f\u0131m\u0131z LEADER yani K\u0131rsalda Lokal Kalk\u0131nma Stratejilerinin Uygulanmas\u0131 kapsam\u0131nda t\u0131bbi ve aromatik bitkilere \u00f6ncelik veriyoruz. Bu kapsamda Isparta’da hayata ge\u00e7irdi\u011fimiz G\u00fclanta Projesi ile k\u00fc\u00e7\u00fck i\u015fletmeler ve \u00e7ift\u00e7iler i\u00e7in ortak m\u00fcracaat modelleri geli\u015ftirilmesini sa\u011flad\u0131k. ORK\u00d6Y projeleri kapsam\u0131nda 18 y\u0131lda 306 t\u0131bbi ve aromatik bitki yeti\u015ftiricili\u011fi projesine 9,1 milyon lira destekleme \u00f6demesi yapt\u0131k. Yeniden Orman Genel M\u00fcd\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fcm\u00fcz taraf\u0131ndan y\u00fcr\u00fct\u00fclen T\u0131bbi ve Aromatik Bah\u00e7eler Hareket Plan\u0131 i\u00e7inde yakla\u015f\u0131k 1,7 milyon fidan dikimiyle y\u00f6re halk\u0131n\u0131n gelirine 3 milyon lira mebla\u011f\u0131nda ek katk\u0131 sa\u011flad\u0131k.”<\/p>\n

T\u0131bbi ve aromatik bitki \u00fcretimini art\u0131rmak ve memleketler aras\u0131 pazarlarda biyolojik \u00e7e\u015fitli\u011fi avantaja d\u00f6n\u00fc\u015ft\u00fcrmek emeliyle 2015 y\u0131l\u0131nda 25 vilayette ba\u015flat\u0131lan “Itri ve T\u0131bbi Bitkiler ile Boya Bitkileri Yeti\u015ftiricili\u011finin Geli\u015ftirilmesi Projesi”ni bu y\u0131l 40 vilayette yayg\u0131nla\u015ft\u0131rd\u0131klar\u0131n\u0131 anlatan Pakdemirli, gelecek y\u0131ldan itibaren t\u00fcm vilayetlerde t\u0131bbi bitkilere ili\u015fkin projelerin desteklenece\u011fini s\u00f6yledi.<\/p>\n

– “T\u0131bbi bitkiler i\u00e7in ihtisas organize sanayi b\u00f6lgesi kurduk”<\/strong><\/p>\n

Pakdemirli, \u0130zmir’in K\u0131n\u0131k il\u00e7esinde t\u0131bbi ve aromatik bitkilerin \u00fcretilmesi, i\u015flenmesi ve paketlenmesiyle ilgili tesislerin de a\u011f\u0131r olarak yer alaca\u011f\u0131, 1228 dekar alanda 3 bin ki\u015finin istihdam edilece\u011fi Tar\u0131ma Dayal\u0131 \u0130htisas Organize Sanayi B\u00f6lgesi kurduklar\u0131n\u0131 belirterek, projenin \u00f6n inceleme ve et\u00fct \u00e7al\u0131\u015fmalar\u0131n\u0131n tamamland\u0131\u011f\u0131n\u0131 bildirdi.<\/p>\n

Dijital Tar\u0131m Pazar\u0131 (D\u0130TAP) sisteminde 39 t\u0131bbi ve aromatik bitkiye ili\u015fkin 348 sat\u0131\u015f ilan\u0131n\u0131n yer ald\u0131\u011f\u0131n\u0131 aktaran Pakdemirli, “Dolay\u0131s\u0131yla ben, b\u00fct\u00fcn kesim payda\u015flar\u0131n\u0131, t\u00fcm \u00e7ift\u00e7ilerimizi, t\u00fcm \u00fcreticilerimizi ve t\u0131bbi-aromatik bitki yeti\u015ftiricilerimizi gecikmeden D\u0130TAP’taki yerlerini almaya davet ediyorum.” dedi.<\/p>\n

Pakdemirli, “Tar\u0131m\u0131n Gelece\u011fi, Gelece\u011fin Tar\u0131m\u0131 Platformu” kapsam\u0131nda t\u0131bbi aromatik bitkilere y\u00f6nelik yat\u0131r\u0131m rehberleri haz\u0131rlad\u0131klar\u0131n\u0131n alt\u0131n\u0131 \u00e7izerek, “Bu rehberler ve fizibilite raporlar\u0131yla yat\u0131r\u0131mc\u0131m\u0131z ne kadar yat\u0131r\u0131mla, nas\u0131l bir kar sa\u011flayaca\u011f\u0131n\u0131 daha i\u015fin ba\u015f\u0131nda planlam\u0131\u015f olacak. Ayr\u0131yeten pandemiyle birlikte ba\u011f\u0131\u015f\u0131kl\u0131k sistemini g\u00fc\u00e7lendirici tesirler g\u00f6steren ve \u00e7ok tarafl\u0131 kullan\u0131m alanlar\u0131 olan kekik, ada\u00e7ay\u0131, anason, ku\u015fburnu, \u00e7\u00f6rek otu, \u00e7emen, sumak, sar\u0131 kantaron, o\u011fulotu ve t\u0131bbi nanede fizibilite raporu ve yat\u0131r\u0131mc\u0131 rehberlerini de haz\u0131rlamaktay\u0131z.” diye konu\u015ftu.<\/p>\n

Bu alana yat\u0131r\u0131m\u0131n ne kadar karl\u0131 oldu\u011funu \u00f6rneklerle anlatan Pakdemirli, “B\u00f6yle karl\u0131, yararl\u0131 ve verimli bir kesimden bahsediyoruz. Buradan t\u00fcm giri\u015fimcilerinin yan\u0131nda oldu\u011fumuzu ve onlara her t\u00fcrl\u00fc dayana\u011f\u0131 sa\u011flayaca\u011f\u0131m\u0131 da bilhassa belirtmek istiyorum” s\u00f6zlerini kullad\u0131. <\/p>\n<\/p>\n

Bloomberg HT<\/span><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Tar\u0131m ve Orman Bakan\u0131 Bekir Pakdemirli, d\u00fcnya \u00fczerindeki t\u0131bbi bitkilerin yakla\u015f\u0131k y\u00fczde 6’s\u0131n\u0131n T\u00fcrkiye’de oldu\u011funu belirterek, “\u00dclkemizin …<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":17376,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[358,154,505,1099,504],"class_list":["post-17375","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-piyasalar","tag-alan","tag-destek","tag-dunya","tag-kat","tag-tarim"],"yoast_head":"\n