Muğla Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğünce yürütülen çalışmalar kapsamında trüf mantarı çeşitlerinin bulunduğu alanların tespiti için eğitimli köpeklerle arazi taraması gerçekleştiriliyor.
Dünya mutfaklarındaki özel menülerde yer alan trüf mantarı, bu manada esaslı bir geçmişe sahip. Trüf mantarı, toprak altında yetişen yer altı mantarının meyvesine verilen isim olarak biliniyor.
Ekseriyetle dağlık alanlarda, çam ve meşe ağaçlarının tabanında, toprak altında bulunan ve yüksek getirisi olan trüf mantarının üretiminin yaygınlaştırılması gayesiyle Muğla’da aşılı meşe fidanları üretilerek trüf bahçeleri tesis edildi.
“Siyah elmas” olarak da isimlendirilen mantar, toprağın 5 ila 20 santimetre altında ağaç köklerinde yetişiyor.
Mantar tiplerinin bulunduğu alanların tespitinde ise özel eğitimli köpeklerden faydalanılıyor.
Yatağan ilçesinde kurulan uygulama bahçesinde üretimine başlanan, toprağın altında yetişmesi nedeniyle yalnızca özel eğitimli köpeklerce bulunabildiği için “gizemli mantar” diye anılan trüf mantarının birinci hasadı önümüzdeki yıl yapılacak.
Muğla Vilayet Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, Yatağan ilçesinde 10 dekarlık alanda 3 üreticiyle proje yürüttüklerini söyledi.
Trüf üretimi yapılan yerlerin birçoklarının kıraç topraklardan oluştuğunu aktaran Saylak, şunları kaydetti: “Amacımız üreticilere katma pahası yüksek eserler kazandırmak. Bir dekar alanda 10 ila 15 kilogram ortasında kış trüfü alabiliyoruz. Bu çok değerli bir gelir demek. Yaz trüfü de ülkenin her noktasında yapılabilecek bir çeşit. Onun fiyatları daha düşük lakin ambalajlayarak, dondurarak, turşu ve salamura formunda paketleyebiliyoruz. Münasebetiyle daha fazla biriktirebilir, saklayabilir ve satabiliriz. Köpeklerle yaptığımız denetimlerde pek olumlu ve hoş imgelerle karşılaştık. Üreticilerimize yeni bir gelir kaynağı oluşturmuş oluruz.”
Saylak, trüf mantarının bulunmasının epey sıkıntı olduğunu, bu nedenle özel eğitimli köpeklerle arandığını lisana getirdi.
Özel yetiştirilen köpeklerin trüf mantarını koklayarak bulduğunu anlatan Saylak, şöyle konuştu: “Eğitimli köpekler, trüf mantarının kokusunu aldığı yere gidip toprağı patisiyle kazmaya başlıyor. Akabinde köpeğin işaret ettiği yerden mantar çıkartılıyor. Bizde eğitimli iki köpek var. Bu köpekler, doğduktan sonra evvel trüf kokulu yiyecekler veriliyor, trüf kokusunu öğreniyor. Arama kademesine geldiğinde ise oturma, kalkma, bulma ve bulduktan sonra trüfü yememeyi öğreniyorlar. Bu köpekler bizim olmazsa olmazımız.”
Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği Lideri Niyazi Uluçoban, Türkiye topraklarının yaklaşık yüzde 70’inin kireçli topraklardan oluştuğunu, Muğla’nın trüf mantarı yetiştirmeye uygun olduğunu kaydetti.
Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği İdare Şurası Lider Yardımcısı Buyruk Demirsoy da Muğla’da 150 dekar alanda trüf mantarı üreteceklerini lisana getirdi.
Trüf tarımının bilhassa İspanya’da 10 binlerce ailenin geçim kaynağı olduğunu anlatan Demirsoy, şöyle konuştu: “Trüf tarımı bahçelerini çoğaltmak ve ağaçları geliştirmek için kendi yerimizde, yaklaşık 150 dekar alanda 10 bin ağaca yakın bir yatırım gerçekleştirdik. Ağaç başına 6-7 yıl içinde yaklaşık 200-250 gram trüf almayı amaçlıyoruz. Bu halde ağaca yaptığımız yatırımı bir yahut ikinci hasat sonrası geri almayı, bu trüfleri yurt dışına ihraç etmeyi planlıyoruz.”
Yatağan’da 3 dekarlık toprağında trüf mantarı üretimine başlayan 47 yaşındaki Yücel Arık ise evvelki yıllarda yerine 72 fidan dikerek sulamasını, bakımlarını, gübrelemesini ve çapalamasını yaptığını, birinci hasadı da önümüzdeki yıl yapacağını tabir etti.
Bloomberg HT
