Bakan Pekcan, Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Genel Merkezinde düzenlenen “2020 Yılı Yurtdışı Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Kıymetlendirme Toplantısı”nda, bugüne kadar farklı kıtalarda 128 farklı ülkede gerçekleştirilen projelerle global ölçekte takdir kazanmış müteahhitlik kesiminin, Türkiye’nin yüz ağartan marka dallarından biri olmaya devam ettiğini söyledi.
İnşaat dalının girişimciliği ve süratli hareket kabiliyeti sayesinde Türk müteahhitlik bölümünün, dünyadaki siyasi ve ekonomik dalgalanmalar üzere konjonktürel gelişmelere karşın güçlü performansını devam ettirdiğini belirten Pekcan, “Bugün prestijiyle müteahhitlik bölümümüz, dünyanın 128 farklı ülkesinde 418,7 milyar dolar pahasında 10 bin 525 proje üstlenmiş bulunmaktadır.” sözünü kullandı.
Pekcan, Türk müteahhitleri tarafından 1972-2002 devrini kapsayan 30 yıllık müddette yurt dışında üstlenilen iş hacmi yaklaşık 50 milyar dolar iken, 2002’den bu yana yurt dışında üstlenilen iş hacminin 369 milyar doları geçtiğini belirterek, son 18 yılda üstlenilen proje bedelinin bugüne kadarki toplam proje bedelinin yüzde 88,1’ini oluşturduğunu aktardı.
Dalın, kümülatif olarak en fazla Bağımsız Devletler Topluluğu coğrafyası, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da iş üstlendiğine işaret eden Pekcan, toplam proje büyüklüğünün yüzde 84,4’ünün üstlenildiği bu 3 coğrafyanın Türkiye’nin klasik pazarları olduğunu tabir etti.
Pekcan, dalın, bugüne kadar en fazla konut-rezidans, kara yolu, ticaret merkezleri, güç santralleri ve havalimanları projeleri üstlendiğini anlatarak, “Bu 5 alt kategorideki toplam büyüklüğümüz yaklaşık 200 milyar doları bulmaktadır.” dedi.
– “Ticari diplomasi kanallarını faal formda kullanmaya devam ediyoruz”
Global iktisatta yaşanan sakinlik ve güvensizliğin ticaret savaşları, proje üstlenilen bölgelerde görülebilen siyasi istikrarsızlıklar ve güç fiyatlarındaki dalgalanmalar üzere faktörlerin yurt dışında yeni proje üstlenimini olumsuz etkileyebildiğini lisana getiren Pekcan, şöyle devam etti:
“Bütün bu sıkıntılara ek olarak global iktisat, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle yakın tarihin en sıkıntı periyotlarından birini yaşamaktadır. Salgın kapsamında alınan tedbirlerin en fazla ve birinci olarak hizmetler dalını etkilediğini biliyoruz. Münasebetiyle yurt dışı müteahhitlik ve teknik müşavirlik bölümümüz de süreçten önemli biçimde etkilenmiştir. Kovid-19 salgınının, birçok ülkede yeni proje imalini yavaşlattığını hatta durdurduğunu görmekteyiz.”
Pekcan, bu etapta en değerli konulardan birinin, firmalarca sürdürülen mevcut projelerdeki olumsuz etkiyi en aza indirgeyebilmek olduğunu tabir ederek, “Tüm ülkelerin salgın kapsamında kısıtlayıcı tedbirler aldığı ve önceliklerin değiştiği bu periyotta, kesimimizin en az biçimde etkilenmesi için süreci tüm paydaşlarımızla dikkatli ve koordineli bir biçimde izliyoruz. Öte yandan salgının tesirlerine karşın müteahhitlik ve teknik müşavirlik bölümümüzün daha fazla proje üstlenmesine yönelik ticari diplomasi kanallarını aktif bir halde kullanmaya devam ediyoruz.” diye konuştu.
– “2021’de beklentimiz, toplam proje büyüklüğünün 15 milyar dolar düzeyini aşması”
Pekcan, 2019’da yurt dışı müteahhitlik dalında 19,7 milyar doları aşan bir proje büyüklüğüne ulaşıldığının altını çizerek, şu tabirleri kullandı:
“Bu bedel, süregelen ticaret savaşlarına ve milletlerarası arenadaki istikrarsızlıklara karşın değerli bir düzeydi. Esasen 2020’de de her şeye karşın iyi bir başlangıç yapmış ve yılın birinci aylarında önemli ve itibarlı projeler üstlenmiştik. Tüm global ekonomik meselelere karşın 2020’de 20 milyar dolarlık proje büyüklüğünü aşabileceğimizi hedefliyorduk. Fakat salgının global tesirleri, yeni proje üstlenimi açısından epey sıkıntı bir yıl yaşamamıza neden oldu. Buna karşın memnuniyetle belirtmek isterim ki firmalarımızın 2020’de üstlendiği projelerin proje bedeli an prestijiyle 14,4 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır.
Yıl sonunda üstlenilmiş olan yeni projelerin bilgilerinin de eklenmesiyle, 2020 yılını 15 milyar doları aşan bir büyüklükle kapatmış olacağımızı öngörüyoruz. Bu büyüklüğün, dünya ekonomik ve siyasi konjonktüründe yaşanan birçok olumsuz gelişmenin yanı sıra 2020 yılı Mart ayı prestijiyle Kovid-19 salgınının global ölçekte yaşattığı daraltıcı tesirlere bağlı olarak tüm ülkelerin kısa vadeli yatırım siyasetlerini ertelemesine karşın elde edilmiş değerli ve takdire şayan bir muvaffakiyet olduğunu düşünüyoruz.”
Bu sayının Türk müteahhitlerinin yurt dışında güç kaidelerde dahi önemli bir performans gösterebildiğinin, bu bağlamda bir süreklilik sağladığının da delili olduğunu belirten Pekcan, “Kovid-19 salgınının tesirlerini de göz önünde bulundurarak, 2021 yılında beklentimiz toplam proje büyüklüğünün 15 milyar dolar düzeyini aşmasıdır.” dedi.
– En fazla proje 4,6 milyar dolarla Rusya Federasyonu’nda üstlenildi
Pekcan, firmaların artık klâsik pazarların yanı sıra müteahhitlik bölümünde değerli bir pazar pozisyonunda olan Batı Avrupa ve ABD pazarlarına girmeye yönelik çalışmalarına da sürat verdiğine değinerek, “2020 yılı için üstlenilen projelerin ülkesel ve bölgesel dağılımına baktığımızda en fazla proje, Rusya Federasyonu’nda üstlenilmiş olup, burada üstlenilen yeni proje meblağı 4,6 milyar dolara ulaşmıştır.” sözünü kullandı.
Rusya Federasyonu’nun akabinde, 2020 yılı içerisinde en fazla proje üstlenilen birinci 20 ülke ortasında Bağımsız Devletler Topluluğu, Orta Doğu, Kuzey Afrika coğrafyasında bulunan klasik pazarların yanı sıra Romanya, Hırvatistan, Bosna Hersek, Hollanda, Senegal, ABD, Mozambik ve İngiltere üzere Balkanlar, Batı Avrupa, Amerika ve Sahra Altı Afrika ülkelerinin yer aldığını belirten Pekcan, “Ayrıca 2020 yılı içerisinde dal tarafından Hindistan ve Afganistan üzere Asya ülkelerinde de projeler üstlenilmiştir. Müteahhitlik bölümümüzün, klâsik pazarlardaki hissesini sürdürmesi ve yeni pazarlarda da önemli bir büyüklüğe ulaşması, geleceğe yönelik beklentilerimizi güçlendirmektedir.” diye konuştu.
Pekcan, son periyotta, firmaların finansman gereksinimini daha fazla karşılayabilmek ismine çeşitli adımlar attığına dikkati çekerek, Eximbank kredilerini daha ulaşılabilir hale getirmeye, kaynakları artırmaya ve çeşitlendirmeye çalıştıklarını vurguladı.
Alternatif finansman metotları yaratmaya dönük eforlarının sürdüğünü lisana getiren Pekcan, finansman kapasitesine sahip ülkeler ile üçüncü ülkelerde iş birliklerinin artırılmasına yönelik çalışmaların da devam ettiğini aktardı.
– “Teknik müşavirlik dalının 150 milyon dolarlık büyüklüğü aşmasını bekliyoruz”
Teknik müşavirlik ve mühendislik açısından firmaların global ölçekte daha da fazla güçlenmesi, proje gerçekleştirmesi için 2011’den bu yana bölüme faal ve önemli oranda dayanak verdiklerinin altını çizen Pekcan, şunları kaydetti:
“Teknik müşavirlik kesimimiz, kümülatif olarak bugüne kadar 124 farklı ülkede 2,6 milyar dolar fiyatında 2 bin 200’e yakın proje üstlenmiş bulunmaktadır. Müteahhitlik dalımızda olduğu üzere, ülkemiz teknik müşavirlik dalı de dünya konjonktüründe yaşanan tüm olumsuz gelişmelere ve Kovid-19 salgınının yıkıcı tesirlerine karşın 2020’de çok kıymetli bir performans göstermiş ve 140 milyon dolarlık bir büyüklüğe ulaşmıştır. 2021 yılında bölümün 150 milyon dolarlık büyüklüğü aşmasını bekliyoruz.”
Bloomberg HT