Ons altın yıla 1.950 doları görerek başladıktan sonra aşılama çalışmalarının hızlanması ve olağanlaşmaya dair beklentilerle Mart ayında 1.683 dolara kadar gerilemişti. 10 yıl vadeli ABD Hazine tahvil faizinde sene başından Mart ayına kadar yaşanan kademeli yükseliş de bu süreçte fiyatlardaki düşüşte tesirli olmuştu.
Nisan ayından itibaren artan enflasyon ve Fed’in para siyasetinde hala güvercin iletiler vermesiyle yükselişe geçen ons altın, Haziran başında 1.900 doları geçerek Ocak ayından beri en yüksek seviyeyi görmüştü.
Ons altın, Haziran ortalarına hakikat Fed’in artan şahin bildirileri ve para siyasetinin beklenenden erken sıkılaşabileceğine dair kaygılarla süratli bir düşüş kaydederek yine 1.800 doların altına inmişti.
5 Temmuz’da 1.791 dolar civarında bulunan ons altın, sene başından bu yana yüzde 5,6 aşağıda bulunuyor.
02
Dolar/TL
Seneye 7,44 civarında başlayan dolar/TL, sıkılaşan para siyaseti ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın gerektiğinde sıkılaşmaya devam edeceğine dair yönlendirmeleriyle Şubat ayında 7,00 düzeyinin altına inmişti.
Mart ayında doların güçlenmesi ve ABD Hazine tahvili faizlerindeki yükselişle birlikte 7,76 düzeyine kadar tırmanan dolar kuru, sonrasında TCMB’nin faizleri beklenenden yüksek bir artırım kararı alarak yüzde 19’a çıkarmasıyla 7,21’e kadar gerilemişti.
TCMB’de yaşanan lider değişikliği sonrasında Mart ayı sonunda 8,33’e kadar tırmanan dolar/TL, takip eden aylarda dalgalı bir yükselişle 8,77’ye kadar tırmanmıştı.
5 Temmuz’da 8,68 civarında bulunan dolar kuru, yılın birinci yarısında yüzde 14,3 yükseliş kaydetti.
03
Borsa İstanbul
BIST 30 endeksi seneye 1.635 düzeyinde başlarken BIST 100 endeksi 2021 yılına 1.476 civarında başlamıştı. İki endeks de Mart ayına kadar dalgalı bir seyir izledikten sonra TCMB’de yaşanan lider değişikliği ve yabancı yatırımcı çıkışının hızlanmasıyla geriledi.
BIST 30, 23 Mart’ta 1.420 düzeyine kadar gerilerken BIST 100 1.377 düzeyine kadar indi. Sonrasında Haziran ortasına kadar kademeli bir yükseliş kaydeden endeksler, Fed toplantısı sonrasında yine kademeli bir düşüş kaydetti.
BIST 30 sene başından bu yana TL bazında yüzde 8,87 bedel kaybederken dolar bazında yüzde 22 kıymet kaybetti.
BIST 100 ise sene başından beri TL bazında yüzde 6,2 bedel kaybederken dolar bazında yüzde 19,7 paha kaybetti.
04
Bitcoin
2021 yılında Bitcoin’in yükselişi Elon Musk’ın kripto paraya olan dayanağı ve Twitter paylaşımları etrafında şekillendi. Bitcoin’in yükselişi, Aralık ayında Musk’ın Twitter’da Tesla’nın bilançosunu Bitcoin’e taşımanın mümkün olup olmadığını sormasıyla başlamıştı.
Tesla’nın bilançosuna Bitcoin dahil etmesinden sonra Şubat ayı sonuna kadar süratli bir yükselişle 58 bin dolar düzeyine tırmanan kripto para, Mart başında 45 bin dolara kadar çekilmişti.
Sonrasında gelen haber akışıyla birlikte tekrar yükselişe geçen Bitcoin, Coinbase’in halka arz edildiği gün 64 bin 869 doları görerek tüm vakitlerin en yüksek düzeyine ulaşmıştı. ,
Musk, Mayıs ortasında Twitter’dan yaptığı bir paylaşım ile Bitcoin madenciliğinin yüzde 50’sinin yenilenebilir güç kaynaklarıyla gerçekleşmesi ve bu olumlu eğilimin devam etmesi halinde Tesla’nın Bitcoin süreçlerini tekrar başlatacağını söylemişti. Bitcoin’deki düşüş de bu paylaşım ile bir arada başlamıştı.
Çin’in kripto para madenciliğini ve bankaların kripto para süreci gerçekleştirmesini yasaklaması sonrasında Bitcoin’deki bedel kaybı hızlanmıştı.
Bitcoin, 2021 yılındaki tepesine ulaştıktan sonra yüzde 50’ye yakın bedel kaybetse de yıl başından bu yana hala yüzde 18 üstte bulunuyor.
05
Petrol
Aşılama haberleri ve büyük ekonomilerde olay sayısının azalmasıyla birlikte Mart ayına kadar istikrarlı bir yükseliş kaydeden Brent petrol, Mart ayı ortaların karantina tedbirlerinin artması ve stokların tekrar yükselmesiyle varil başına 60 dolara kadar çekilmişti.
Talep telaşları, ABD’de boru çizgisine yapıaln siber atak ve süveyş kanalının kapalı kalmasıyla uzun bir mühlet dalgalı bir seyir izleyen petrol fiyatları, talep toparlanması ve düşen stoklarla birlikte Mart ayındaki tepesini geride bırakmıştı.
Talep toparlanmasıyla birlikte kademeli yükselişine devam eden Brent petrol, OPEC+’ın üretimi yine artırmaya temkinli yaklaşmasıyla sene başından beri neredeyse yüzde 50 üstte bulunuyor.
06
Bakır
Salgın sonrasında toparlanan ekonomilerle bir arada tarihi bakır açığı oluşacağına dair beklentiler bakır fiyatlarını 2021’in birinci aylarında desteklemişti.
Şubat ayında 9 yılın doruğuna ulaşan bakır fiyatları, sonrasında Nisan ayına kadar sakin bir seyir izlemişti.
Salgını denetim altına alan iktisatların yavaş yavaş açılması ve ABD’deki mali teşviklerle Şubat doruğunu geride bırakan bakır, yenilenebilir güce geçişte stratejik değere sahip olacağı beklentileriyle yükselişini sürdürerek 10 bin 460 dolarla bu yılın doruğuna ulaşmıştı.
Fed’in para siyasetini sıkılaştırmaya başlayacağı beklentisi ve Çin’in artan emtia fiyatlarına karşı çeşitli tedbirler açıklamasıyla gerileyen bakır, sene başından bu yana hala yüzde 20 üstte bulunuyor.
07
Gümüş
Seneye altın ile paralel bir hareketle başlayan gümüş, Reddit kullanıcılarının GameStop paylarından sonra spekülatif olarak gümüşe yönelmesiyle ons başına 29 dolara ulaşarak 8 yılın tepesini görmüştü. Sonrasında süratle 26 dolara gerileyen gümüş, Şubat ayında altın fiyatları düşerken 27 dolara kadar yükseldi.
Gümüş, ABD Hazine tahvil faizlerindeki yükselişin ve doların güçlenmesiyle birlikte Mart sonunda 24 dolara kadar gerileyerek 2021’in en düşük düzeyini görmüştü.
Nisan ayından itibaren artan enflasyon ve endüstriyel metal fiyatlarındaki artışla Haziran başına kadar kademeli bir yükseliş gerçekleştirerek 28,17 dolara ulaşan gümüş, Haziran ortalarına hakikat Fed’in artan şahin bildirileri ve para siyasetinin beklenenden erken sıkılaşabileceğine dair endişelelerle süratli bir gerileme kaydetti.
5 Temmuz itibariyle 26,58 dolar civarında süreç gören Gümüş, sene başından bu yana yüzde 0,7 üstte bulunuyor.