Uğur Şahin, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye ile yapılan aşı muahedesine ait, “Bu muahede çok keyifli ediyor bizi. Türkiye doğduğumuz ülke, anavatanımız. Kalbimizin olduğu yer. Türkiye’deki insanlara yardım edebilecek olmak bizim için büyük memnunluk.” dedi.
Şahin kontratın ayrıntılarına iliştin, birinci etapta bu yıl sonuna kadar 550 bin dozun Türkiye’ye gönderileceğini vurgulayarak, “Yıl sonu bu dozlar Türkiye’ye gidecek. Birinci olarak lojistik konusuna hazırlanmamız lazım. Aşının nasıl yan tesiri olacak, mesela alerji, bu olduğunda nasıl davranılacak, bunların tümünün bilgilendirilmesi gerekiyor. Sıhhat çalışanının buna hazır olmasını, aşının inançlı bir formda verilmesini istiyoruz. Tahminen birkaç gün gecikme olabilir. 30 milyon aşıyı 2021 sonuna kadar göndermeyi düşünüyoruz. Mart sonuna kadar 4,5 milyon aşı dozu planladık aşılar dünyanın her yerine lazım. Adil bir halde dozları yetiştirmek istiyoruz. 2021 sonuna kadar Allah’ın müsaadesiyle başarabilirsek, 30 milyonu Türkiye’ye yetiştirebiliriz.” sözlerini kullandı.
30 milyonun dışında ellerinde imkan olması ve Sıhhat Bakanlığı’nın talep etmesi halinde daha fazla doz göndermek istediklerini anlatan Şahin, “Gelecek yıl için Pfizer şirketiyle birlikte 1 milyardan fazla doz üretmek istiyoruz. 80’den fazla ülkeye bu dozları dağıtmamız gerekiyor. Elimizde olduktan sonra Türkiye istediğinde vermek isteriz.” diye konuştu.
Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya teşekkür
Türkiye ile yapılan aşı muahedesi nedeniyle sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya da teşekkür eden Uğur Şahin, “Anlaşmalar her vakit için kolay değil, kompleks bir değişiklik gerektirebiliyor. Sorumluluk, kim taşıyacak, sonlu mı sınırsız mı diye bu sorunlar vardı. Sayın Fahrettin Koca ile son günlerde 6 defa telefonla görüştük, birlikte tahlil bulduk, o da sağ olsun yardımcı oldu. Sonunda muahedeyi imzalayabildik. Bu bizim için önemli bir olay.” tabirini kullandı.
Mukavelede yer alan hudutlu sorumluluk hususuna de açıklık getiren Uğur Şahin, şunları kaydetti:
“Tüm mutabakatları tıpkı türel standartlara nazaran yapıyoruz Avrupa, ABD ve Japonya’da her yerde tıpkı standartlar. Hudutlu sorumluluk şirketimizin ne kadar bu masraflara katılacağı konusundaydı. Prensip olarak mukavele yapma konusunda tıpkı metotlarımız var. Bu muhakkak kaideler altında yalnızca kısmı mali sorumluluk alabiliyoruz. Bu, örneğin dava açıldığında firmanın iflasa gitmemesini garanti altına almakla ilgili. Zira meblağ çok yüksek ve bunu taşıyamayız. Bundan ötürü bir limit koymamız gerekiyor. Aksi takdirde olmaz. Bir şey yaptığınızda insanların büyük davalar açma imkanı var. Siz de biliyorsunuz öbür firmalar hakkında ‘böyle yahut şöyle oldu’ diye argümanlar atılıyor. Bu bu türlü olduğunda firma olarak çaresiz kalıyorsunuz. Zira milyarlık davalar açılabiliyor. Bu da hayatımızı zorlaştırıyor. Vatandaş için de inançlı bir aşı ürettik. Bu, dava açılması konusunda bizim inançta olduğumuz manasına gelmiyor. Bunun için de makul hudutlar lazım şirketi korumak için.”
Aşının en kıymetli yan tesiri alerji
Uğur Şahin ürettikleri aşının şu ana kadar 1,5 milyon şahsa yapıldığını, bu aşılarda yan tesir olarak baş ağrısı, kol ağrısı, biraz yorgunluk ve bazen ateş görüldüğünü lakin bunların bir iki gün içinde gittiğini anlattı.
Şahin, “Aşının yan tesiri olarak ender olarak alerji olabilir. Alerji birinci 30 dakikada olabiliyor. O yüzden aşı yapıldıktan sonra 30 dakika sıhhat işçisinin yanında bulunması gerekiyor. En önemli yan tesiri bu olabilir. 50 bin şahısta bir olabilir.” dedi.
Bu kışın her ülke ve herkes için sıkıntı geçeceğini belirten Şahin, şöyle devam etti:
“Bizim aşılarımız kış vaktinde enfeksiyonları azaltacak durumda değil. İnsanların disiplinli olması lazım. Kendilerini müdafaaları lazım. Diğerlerini müdafaaları lazım. Artık bizim aşımız ihtiyar insanlara ve sıhhat çalışanına gidecek. Onları koruyabiliriz. Gelecek yaz enfeksiyon sayıları düşecek. Zira yazın bu korona enfeksiyonu azalıyor. Önemli olan bizim aşıyla ve diğer aşılarla, Türkiye’de de aşı üretiliyor ve Çin’den aşı gelecek, bütün şirketlerle bir arada olarak gereğince aşı dozu Türkiye’ye hazır edebileceğiz. İnsanların yüzde 70’ine aşı yapmamız gerekiyor. Bunu başarırsak, gelecek kış gelmeden evvel, o vakit olağan bir hayata dönebiliriz. Önemli olan artık disiplinli kalmak.”
Çin’den gelen aşıyı pahalandıran Şahin, “Şimdi Çin’den gelen aşı da tesirli olduğunu gösteriyor. Galiba yüzde 85, yüzde 86 tesiri var. Bu hoş ve tesirli bir aşı sayılır. Çin aşısı yahut BioNTech aşısı yahut diğer devletin aşısı diye hiç sakınca olmasın. Çinliler de bu aşıyı uzun bir biçimde deneylerden ve klinik testlerden geçirdi. Önemli olan gereğince sayıda aşı Türkiye’de olması lazım. Şimdiye kadar gördüğüm bütün aşılar iyi tesir gösteriyor ve yardım edebilir.” diye konuştu.
“Türkiye’ye yatırım yapmak istiyoruz”
Şahin, Türkiye’ye yatırım yapmak istediğini söz ederek, “Biz Türkiye’ye birinci kez eserlerimizi getiriyoruz. Türkiye’de hem araştırma yapmak istiyoruz. TÜBİTAK ile görüşmelerimiz var. Birkaç üniversitede profesörlerle çalışmaya başladık. Türkiye’de de BioNTech şirketinin bir yerini açmak istiyoruz. Önemli olan bu enfeksiyon aşılarından öteki kanser çalışmalarını da Türkiye’de yapmak istiyoruz. Allah müsaade verirse gelecek yaz Türkiye’de de kanser kısmında klinik çalışmalarına başlarız. Planlarımız var. Bunları inşallah başarabiliriz. Artık 2021 yılında olağan bir duruma geldikten sonra sahiden Türkiye’de değişik yerlerde BioNTech şirketinin ofislerini açmak ve AR-GE yapmak istiyoruz. Türk üniversiteleri ve şirketleriyle bir arada çalışmak istiyoruz. Birinci senede tahminen bir iki üç proje olabilir ve başarılı olursak projeleri fazlalaştırabiliriz.” dedi.
Aşının yoksul ülkelere de ulaştırılmasını istediklerinin altını çizen Şahin, aşıya herkesin gereksinim duyduğunu söz etti.
Şahin, “Biz bu projeye başladığımızda bütün ülkelere aşıyı yollama niyetimiz vardı. Onun için de iki şirketle iş birliğine başladık. Pfizer’ın dünyada her yere aşıyı götürebilecek ve dağıtabilecek kapasitesi var. Ayrıyeten Fosun şirketiyle iş birliği yaptık Çin’e de aşımızı götürmek için. Bizim niyetimiz gerçekten nerde aşı gerekiyorsa aşıyı götürmek.” diye konuştu.
Almanya’da yarın aşılamaya başlanacağının hatırlatılması üzerin de Şahin, “Özel bir halde keyifli ediyor. Birinci kez çalıştığımız, büyüdüğümüz yere, bilim yaptığımız yere aşı verilecek.” tabirini kullandı.
Şahin, gelecek yılın sonun kadar 1,3 milyar aşı dozu dağıtmayı hedeflediklerini vurgulayarak, bu dozun dünya için kâfi olmadığını belirtti.
Kapasiteyi artırma konusunda planlar yaptıklarını anlatan Şahin, “Bu kolay bir mevzu değil. Aşı kompleks bir formda yapılıyor. Tekrar öteki şirketlerle iş birliğine başlayacağız. Kapasiteyi nasıl yükseltebiliriz diye planlarımızı uygulayabilirsek ocak yahut şubat ayında bildirebiliriz. Ben yükseltebileceğimize inanıyorum. Daha elimizde garantili bir plan yok.” değerlendirmesinde bulundu.
“Gelecek yaz başarımızı birlikte kutlamak istiyoruz”
Gelecek yılın yaz aylarına kadar ağır çalışmaları sürdüreceklerini lisana getiren Şahin, “Yeterince aşı dozu insanlara yetiştirme konusunda mesuliyetimiz var. Biz yaza kadar rahat edemeyeceğiz. Yazın dünya nefes almaya başlarsa biz de nefes almaya başlayacağız. O vakte kadar çalışacağız. Çalışmayı seven bir beşerim. Çalışmak beni yormuyor. Başarılı olduğumuz vakit memnunluk ve güç geliyor. Onun için yorgun değilim.” sözünü kullandı.
Türkiye’ye Kovid-19’dan korunma konusunda disiplinli ve sabırlı olma davetinde bulunan Şahin, “Başkalarını, sevdiklerimizi tehlikeye atmamamız gerekiyor. Yardım geliyor. Yaza kadar yetişecek. Sabırlı olalım. İnşallah gelecek yazın sonunda hepimizin olağan hayata dönme ihtimali var. İnşallah gelecek yaz bu başarımızı bir arada kutlarız.” dedi.
Şahin, boynunda taşıdığı kolyenin bir nazar boncuğu olduğunu belirterek, “Biz Türkler nazara inanırız. Annem nazara inanıyordu ve her vakit bu nazar boncuğunu takıyordu ve o denli kaldı. İnşallah yardım eder.” dedi.
Şahin, şu sıralarda işlerin yoğunluğundan ötürü şirketten uzak durmak istemediğini, lakin nisan yahut mayıs ayında Türkiye’ye gidebileceğini kaydetti.
Bloomberg HT