İstanbul Sanayi Odası, salgın yılı 2020’de Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları çalışmasını tamamladı.
İSO Lideri Erdal Bahçıvan, araştırmanın 2020 sonuçlarını açıklamak için basın mensuplarının önüne çıktı. Bahçıvan konuşmasında araştırmaya ait şu bilgileri verdi:
İSO 500’de üretimden satışlar 2020 yılında; 1 trilyon 22 milyar TL’den 1 trilyon 179 milyarTL’ye yükselerek, yüzde 15,3 oranında artmıştır. 2018’deki yüzde 34,5 ve 2019’daki yüzde 16,4’lük artışlar ile karşılaştırdığımızda üretimden satışlarda büyüme performansı yavaşlamıştır.
İSO500 Büyük’ün en temel ve üzerinde en çok konuştuğumuz tablolarından biri de; satış ve karlılık performansını gösteren bu tablodur.
İSO 500’ün temel faaliyetlerinden elde ettiği karı gösteren faaliyet karı bir evvelki yıla nazaran yüzde 55 oranında artarak 142,8 milyar TL olmuştur. Faaliyet karlılığı oranı da 2,7 puan artarak yüzde 10,8’e çıkmıştır.
Benzeri halde ölçülmeye başlandığı 2013’ten bu yana 2019 yılı hariç daima artış gösteren FAVÖK büyüklüğü, 2020 yılında yüzde 43,1 artışla 184,4 milyar TL’ye çıkmıştır. FAVÖK karlılığı oranı da 2,6 puan artışla yüzde 13,9’a yükselmiştir.
Yeniden vergi öncesi periyot kar ve ziyan toplamı da yüzde 50,1 artarak 92,5 milyar TL olmuştur.Görüldüğü üzere sanayi kuruluşlarının karları 2020 yılında artış eğilimi göstermiştir.
İSO 500’ün karlılık bilgilerine baktığımızda, faaliyet karlılığındaki iyileşmenin yanı sıra bilhassa net kambiyo karlarının tesiriyle üretim faaliyeti dışı gelirlerdeki artış da karlılığa olumlu katkı yapmıştır.
2020 yılında İSO 500’ün öteki faaliyetlerden olağan gelir ve karları 237,9 milyar lira iken, sarfiyat ve ziyanları 194,4 milyar lira olarak gerçekleşmiştir. Bu iki sayı ortasındaki fark alındığında, İSO 500’ün 43,4 milyar liralık üretim faaliyeti dışı net gelir elde ettiği görülmektedir.
İSO 500’ün finansman sarfiyatları yüzde 39,2 arttı
Finansman masrafları, İSO 500’ün karlılığında belirleyici olmayı sürdürmektedir. 2020 yılında Covid-19 salgını ile oluşan finansal şartlar içinde Türk lirasındaki paha kaybı, enflasyondaki artış ve faiz oranlarındaki dalgalanmalar sonucunda bir evvelki yıla nazaran finansman yükü değerli ölçüde artmıştır.
2020 yılında İSO 500’ün finansman sarfiyatları yüzde 39,2 artışla 88,8 milyar TL’ye yükselmiştir. Bununla birlikte, faaliyet karı yüzde 55’lik artışla 142,8 milyar TL’ye çıkmış ve bu sayede finansman masraflarının faaliyet karına oranı yüzde 69,3’ten yüzde 62,2’ye gerilemiştir. Yaşanan bu izafi iyileşmeye karşın, sanayi kuruluşlarımız ana faaliyetlerinden elde ettikleri karların hala epeyce kıymetli bir kısmını finansman masraflarına ayırmaya devam etmiştir.
Toplam borçlar yüzde 23 arttı
2020 yılında İSO 500’ün toplam borçlarının yüzde 23 üzere yüksek bir oranda arttığını görüyoruz. Firmalarımız faaliyet karlılığındaki artışın takviyesiyle özkaynaklarınıda yüzde 23,2 üzere emsal bir oranda büyütebilmiştir.
Bu durum, borçların özkaynaklara nazaran çok daha süratli arttığı geçmiş iki yılla kıyaslandığında umut verici görünüyor. Buna karşın mevcut borç-özkaynak dağılımının sanayicilerimiz için kesinlikle çözülmesi gereken kronik bir sorun olduğunu biraz sonra paylaşacağım tabloda daha açık göreceğiz.
İSO 500’de 2015 yılı ile birlikte birinci kere yüzde 60’ların üstüne çıkan toplam borçların hissesi takip eden yıllarda artış eğilimini sürdürmüştür. 2020 yılında ise toplam borçların hissesi yüzde 68,4 ve özkaynakların hissesi yüzde 31,6 ile tıpkı kalmıştır.
-devam edecek
Bloomberg HT
