Otomotiv kesimine gece yarısı ÖTV artışları geldi… İşte yeni ÖTV oranları…
Cumhurbaşkanı kararnamesiyle orta ve üst sınıf arabalara yüksek oranlarda ÖTV artırımları yapılırken, alt sınıftaki modelleri kapsayan arabalara ise daha az oranlarda artış yapıldı.
Bu kapsamda araba fiyatlarına yansıması nasıl olacak?
Alt sınıftaki modellerde yüzde 6,25’e varan indirim olurken, orta sınıfta bu oran %19’a varan artırımlar, üst sınıfta ise yüzde 23’e varan artırımlar olarak karşımıza çıkıyor.
Uzun vakittir otomotiv dalı kurlardaki artış nedeniyle matrah dilimlerinde indirim beklerken gece yarısı gelen ÖTV artışıyla şok yaşadı. Gece yarısı yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile bugünden itibaren geçerli olmak üzere ÖTV oranlarında artışa gidildi. Buna nazaran yüzde 45 ve 50 olan alt dilimlerde matrah yalnızca 15 bin TL üzere az bir oranda arttırılırken, yüzde 60 dilimi ise yüzde 80’e yükseldi. Orta ve üst küme ÖTV dilimlerine ise beklenmedik oranlarda yüksek artırımlar yapıldı.
ÖTV ARTIRIMI SONRASI ORANLAR
• 1600 cm3 silindir hacmine kadar, matrahı 85.000 TL’ye kadar olan araçlarda yüzde 45 ÖTV,
• 1600 cm3 ortası silindir hacmine kadar, matrahı 85.000 TL-130.000 TL ortası araçlarda yüzde 50 ÖTV,
• 1600 cm3 ortası silindir hacmine kadar, matrahı 130.000 TL üzeri olan araçlarda yüzde 80 ÖTV uygulanacak
• 1600-2000 cm3 ortası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL’ye kadar olan araçlarda %130 ÖTV,
• 1600-2000 cm3 ortası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL üzeri olan araçlarda %150 ÖTV,
• 2000 cm3 üstü silindir hacmi olan ve matrah sonu olmayan araçlarda %220 ÖTV alınacak
Pekala bu artışlar ne tabir ediyor?
1.6 lt motorun altında olup da matrahı 70 bin liraya olan arabalar evvelce yüzde 45 ÖTV oranına tabi idi. Artık bu matrah 85 bin liraya çıktı. Matrah 70 bin lirayı aşmıyorken evvelce aştığında yüzde 50’ye geçiyordu. Yerli üretim yapan markaların baz modelleri için geçerli olan bu durumda; evvelce bu dilimde yüzde 50 ÖTV oranıyla değerlendiriliyordu. Artık muhakkak markaların baz modelleri yüzde 45 ÖTV dilimine tabi olacak. Bu manada birtakım yerli modellerde bir indirim yapılacak.
Asıl büyük değişiklik matrahı 130 bin lira olan arabaların ÖTV oranının yüzde 60’dan yüzde 85’e çıkarılması. Matrah da 120 bin lira iken 130 bin lira oldu. Ancak matrahtaki ufak değişiklik bir şey değiştirmeyecek. Yüzde 60’dan yüzde 85’e çıkan ÖTV artışı aslında büyük bir artış. Bu manada başta lüks segment modeller olmak üzere orta segmentteki modeller de etkileniyor.
Daha da üst modellerde ise 1.6’nın altındaki modeller için 130 bin lira, 1.6 lt’nin üstündeki modeller için matrah düzeyi 135 bin lira olarak belirlendi.
2.0 litrenin üzerinde ise vergi oranında dünya rekoru kırmış oluyoruz. 2.0 litrenin üzerinde matrah farketmeksizin yüzde 220 ÖTV artırımı geldi. KDV ile birleştirdiğimizde yüzde 277 oluyor.
Yeni düzenleme ile yüksek fiyatlı arabalar daha da yükselecek. 200 bin liranın üzerindeki arabaların fiyatları yaklaşık 50 bin lira daha zamlanacak.
Bu düzenlemenin olumlu tarafı ise şöyle; bu düzenleme bilhassa yerli üretim yapan markaların birkaç modeline indirim olarak yansıyacak. Hasebiyle ithal arabanın satışlarının azalması, hasebiyle cari açığın da azalması hedefleniyor.
Öbür taraftan piyasa dinamiklerine nazaran aslında çok artış gösteren ikinci el arabaya talebin artarak fiyatlarının önümüzdeki günlerde daha da yükselişe geçeceği, sıfır arabadaki fiyat yükselişlerinden ötürü da üreticileri ve sıfır araba satıcılarını olumsuz etkileyeceği tabir edildi.
Kibar Holding idare konseyi lideri Ali Kibar, haftasonu gelen düzenlemeyle bir arada yeni fiyat çalışmaları için hazırlıklara başladıklarını, bu düzenlemenin ithal arabalara olan talebi bir ölçü geri çekeceğini düşündüğünü söyledi
Odak Otomotiv satış müdürü Emrah Ünlü ise “Devletin aldığı bu kararın vaktini başka, nedenini farklı pahalandırmak gerek. Devlet öncelikle bu tip kararları alırken ay kapanışlarını dikkate almaya başlamalı. Zira burada yeniden asıl mağduriyeti yaşayan tüketici oluyor. Hafta sonu alınan ve yürülüğe konulan bu karar son iş günü olan pazartesi günü aracı faturalanacak tüm müşterileri olumsuz etkileyecek. Başka bir yandan bugüne kadar olan sıfır satışların tesiri ile devlet 2020 için toplamayı planladığı ÖTV nin büyük bir kısmını toplamış üzere görünüyor. Bu kararın alınmasında bunun de tesiri olduğunu düşünüyorum. Nedenine gelirsek, bu kararın altında ithalatı azaltmak ve yerli üretime katkı sağlanarak, yerli üretim satışlarının arttırılması ve cari açığın azaltılması olduğu aşikar. Fakat bu beklenen etkiyi yaratmayacaktır. Zira piyasadaki hareketlilik nedeni ile neredeyse bütün firmalar son çeyrek için araç sipariş adetlerini hatırı sayılır ölçüde artırmıştı. Bu durumda bunların iptal edilmesi ilgili firmalar tarafında büyük sorun teşkil edecektir ve muhtemelen de iptal için epeyce geç kalınmıştır. Ayrıyeten sıfır satış yapan bayilerde adetler önemli oranda düşeceği için bayiler güç durumda kalacak ve olan yeniden çalışanlara olacaktır. Bilhassa ikinci el işi yapan galerilerin zati fiyat şişirerek yaptıkları satışlar stoklarında bulunan araçlar için artık daha da yükselerek devam edecektir. Yani yeniden ikinci el galericiler çıkarlarını artırırken olan tekrar tüketiciye oldu. Hasılı alınan bu kararın müşteri mağduriyeti, araç satış adetlerinin gerilemesi, bayilerin çıkarlarının düşmesi ve bu doğrultuda çalışanların işsiz kalma mümkünlüğü üzere onlarca olumsuz tesirinin yanında tek olumlu tesiri cari açığın düşmesi olabilir” dedi
İkinci el satış ofisi bulunan Tuzcu Otomotiv sahibi Akif Tuzcu ise “Sokaga cikma kısıtlamalari sonrası yaz aylarının gelmesiyle bir arada artan talep ve 0 arabalarda yaşanan tedarik problemiyle bir arada daima artan fiyatlar sonrasında Ağustos ayı ortalarında talep yavaş yavaş azalmaya başlamıştı. Lakin son yasanan ÖTV artısı sonrası, ikinci el fiyatlari cok artmasa da şu an cok yüksek olduğu düşünülen bu fiyatlarla kullanıcıların tekrardan ikinci el arabaya yöneleceğini düşünmekteyiz. İkinci el tekrardan cazip hale gelirken, yeni ÖTV oranlarıyla bilhassa lüks segment “0” arac satışları önemli manada etkilenecektir” dedi.
Burak Karagöz / Bloomberg HT
Bloomberg HT
