Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu ve Tufan Deriner, Moodys’in Türkiye’nin kredi notunu düşürmesinin ne manaya geldiğini ve kararın piyasaları nasıl etkileyeceğini Bloomberg HT’ye kıymetlendirdi.
Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s Investors Service, Türkiye’nin dış kırılganlıklarının yanında mali tamponlardaki aşınmayı ve kurumsal zorlukları işaret ederek ülkenin kredi notunu B1’den B2’ye indirdi. Kuruluş Türkiye’nin not görünümünü ise, mali ölçümlerin beklenenden daha süratli kötüleşebileceğini kaydederek “negatif”te bıraktı.
Öbür kredi derecelendirme kuruluşlarından S&P Küresel Ratings’in Türkiye için kredi notu B+, Fitch Ratings’in ise BB- düzeylerinde.
Moody’s analistleri, altın hariç brüt Döviz rezervlerinin bu yıl yüzde 40’tan fazla düşerek 4 Eylül prestijiyle 44.9 milyar dolara indiğini ve bunun ülkenin ödemeler istikrarını sürdürebilme yeteneği üzerinde baskı oluşturduğunu kaydettiler. Moody’s ayrıyeten artan jeopolitk riskler konusunda da ikazda bulundu.
“Türkiye’nin kredi notunda sürdürülebilirlikönemli bir kıstas olacak”
Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, bu durumun yalnızca Türkiye’ye özel olmadığını, pandemi devrinde kredilendirme kuruluşlarının birçok ülkenin notunu da indirdiğini söyledi. Moodys’in, Türkiye için S&P Küresel Ratings ve Fitch Ratings üzere kredilendirme kuruluşlarına yakın bir kredi notu uyguladığını belirten Aslanoğlu, “Bu ay sonunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklaması beklenilen ‘Yeni Iktisat Programı’ önümüzdeki bir yıl içerisinde nasıl bir strateji izleneceğini gösterecekti. Münasebetiyle, Moody’s’in kredi notu kararı öncesi bu gelişmeyi beklemesi daha gerçek olabilirdi.” dedi.
Buna ek olarak, Moody’s’in Türkiye’nin artan jeopolitik riskler konusunda da ikazda bulunmasının tartışmaya açık bir durum olduğunu söyleyen Aslanoğlu, iklim ve sürdürülebilirlik konusundaki faaliyetlerin Türkiye’nin kredi notundaki düşüşü etkilediğini, hasebiyle ileride iklim ve sürdürülebilirlik alanında yapılacak çalışmaların Türkiye’nin kredi notunda kıymetli bir kıstas olacağını belirtti.
Kredi notundaki düşüşün piyasalarda birinci başlarda olumsuz bir hava yaratabileceğini söyleyen Aslanoğlu, bu gelişmeye karşılık olarak önümüzdeki günlerde yeni bir ekonomik adım atılmasının muhtemel olduğunu kelamlarına ekledi.
“B2 kredi notu düzeyinde olan öbür ülkelerin ekonomileri bize kıyasla daha küçük”
İstanbul Portföy Yönetici Ortağı Tufan Deriner, Moodys’in, Türkiye’nin kredi notunu B2’ye indirmesinin, bugüne kadar ülkemiz iktisat tarihinde hiç görmediği tarihî bir noktayı söz ettiğini söyledi. “Bu not düzeyine düşürülmemizde, münasebet olarak birçok neden ortaya konulmakla birlikte, ana etken önümüzdeki periyot Türkiye iktisadını bekleyen döviz açığı ve finansman muhtaçlığıdır.” diyen Deriner, piyasalar açısından bakıldığında, yabancı yatırımcıların gerek bono tarafındaki, gerekse Borsadaki hisseleriyle bu noktayı evvelce fiyatladıklarının görüldüğünü aktardı.
Önümüzdeki periyot iktisadımızı bekleyen en büyük sorunun, Türkiye’nin ileriye dönük finansman muhtaçlığını artık daha sıkıntı ve değerliye yapabileceği olduğunu söyleyen Deriner, son durumda indirildiğimiz B2 kredi notu düzeyinde olan öbür ülkelerin bize kıyasla ekonomilerinin daha küçük olduğunu lisana getirdi.
“Ekonomik ıslahatların bir an önce yapılması gerekliliğidir”
“Yakın vakitte iktisatta gerekli ıslahatlar çok süratli bir halde yapılabilirse, bu ülkeler düzeyinden tekrar hakettiğimiz noktalara süratlice yükselebiliriz” diyen Deriner, “Bunun için hala talihimiz ve potansiyelimizin var, lakin değerle üzerinde durmak istediğim tek nokta, atılacak adımların çok süratli hayata geçirilip, ıslahatların bir an önce yapılması gerekliliğidir. Bu noktada biraz da olsa geç kalırsak, ülkemizin muhtaçlık duyduğu dış finansman yaratmada hayli zorlanılacak ve sonunda da ekonomiyi çok daha sıkıntı günler bekleyecektir.” dedi.
Piyasalar açısından bu gelişmenin olumsuz karşılanacağının açık olduğunun altını çizen Deriner, piyasanın bu türlü bir karara hazırlıksız yakalandığını söyledi. “Ancak yabancıların son periyotta TL enstrümanları önemli bir biçimde satmış olmaları ve fiyatlamayı da evvelce yaptıkları için, kısa vadede oluşacak olumsuz tesirin sonlu olacağını düşünüyorum,” diyen Deriner, uzun vadede ise, gerekli tedbirler süratlice alınamaz ve ıslahatlar acil yapılamaz ise, iktisadın çok daha derin ve altından kalkılması sıkıntı sorunlarla karşılaşabileceğini söz etti.
Bloomberg HT
