Çin, ABD’yi, Tayvan ile üst seviye ekonomik görüşmelerde bulunmanın iki ülke bağlarına “ciddi zarar” verileceği konusunda uyardı.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vang Vınbin, ABD Dışişleri Bakanlığı Ekonomik Büyüme, Güç ve Etraf Müsteşarı Keith Krach’ın Tayvan ile iktisat gündemli toplantıya katılması halinde Çin-ABD bağlantılarının bundan olumsuz etkileneceğini belirtti.
Bölgesel barış ve istikrarın kıymetine vurgu yapan Vang, ABD’yi “Çin-ABD münasebetlerine ve Tayvan Boğazı’ndaki barış ve istikrara önemli ziyan gelmesini önlemek için Tayvan ile her türlü resmi alışverişi durdurmaya” çağırdı.
Başta Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki insan hakları ihlalleri tezleri, Hong Kong’un yeni ulusal güvenlik yasası ve Tayvan bahisleri olmak üzere ABD ve Çin ortasında ticaret, siber güvenlik, teknoloji alanlarında gerginlikler yaşanıyor.
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından bu yana iki ülke ortasındaki tansiyon tırmanırken ABD Lideri Donald Trump, Çin’i salgınla ilgili değerli bilgileri paylaşmayarak Kovid-19’un global bir salgın haline gelmesinden Çin’i sorumlu tutuyor.
– Çin-Tayvan uyuşmazlığı
Çin’de İkinci Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu duyuru etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık duyuru etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971 yılına kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Konseyinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Heyetinde yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin’in tek legal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Çin’i milletlerarası toplumda yalnızca kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan’ın BM’de ve öteki milletlerarası kuruluşlarda temsiline karşı çıkıyor.
AA
Bloomberg HT
