Türk Parası Değerini müdafaa hakkında 32 Sayılı kanunda değişikliklere bir yenisi daha eklendi. Öncesinde kanunda yetkilendirme Hazine ve Maliye Bakanlığı’na verilmişti, akabinde da bakanlık yeni düzenlemelerle harekete geçti. Türk Parası Değerini Müdafaa Hakkında 32 Sayılı Karara Ait Bildiri’de “Kıymetli maden ve taşlar” başlıklı 6. unsurunda değişiklik yapılarak standart dışı işlenmemiş değerli madenlerin ithalinde Gümrük Yönetimlerine ayar raporu ibraz edilmesi zaruriliği getirilerek, bu ayar raporlarının sırf Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce düzenlenebileceği cümlesi eklendi.
“Ayar raporu düzenleme yetkisi yalnızca Darphane’de olursa dış ticarette süreç tıkanır”
İstanbul Kuyumcular Odası Lideri Mustafa Atayık 32 sayılı kararda gerçekleştirilen yeni düzenlemeyle ilgili Bloomberg HT’ye yaptığı değerlendirmede ayar raporunun yetkilendirmesinin sadece Darphaneye verilmesinin dış ticarette sürecin tıkanacağını söyledi.
Mustafa Atayık “Sektör olarak uzun müddettir altın ve mücevher ticaretinde ülkemizin dünyada hak ettiği noktalara ulaşması için gümrük süreçlerinin kolaylaştırılması ve hızlandırılmasını talep ediyorduk. “Standart dışı işlenmemiş değerli madenlerin ithalinde Gümrük Yönetimlerine ayar raporu ibraz edilmesi mecburiliği getirilerek, bu ayar raporlarının sırf Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce düzenlenebileceği” ibaresi, bizi bugünden alıp bir manada 2000’li yıllara götürdü.
Ayar raporu düzenleme yetkisi yalnızca Darphane’de olursa dış ticarette süreç ne yazık ki tıkanır. 2000’li yıllar deneyimi bize açıkça gösteriyor ki ayar raporu ve ekspertiz düzenlenmesi, Darphane’nin tek başına altından kalkabileceği bir bahis değildir. Standart dışı işlenmemiş değerli madenlerin ithalinde bugüne kadar olduğu üzere ayar tahlilleri ve ekspertiz raporlarını Darphane’nin yetkilendirdiği İstanbul Kuyumcular Odası başta olmak üzere öteki ayar konutları ve firmalarımıza da müsaade verilirse hem süreç sağlıklı ve süratli işlemiş olur, hem de düzenlemeyle hedeflenen beklentiler karşılanmış olur fikrindeyiz. Bilindiği üzere 2003 yılına kadar bölüm mensupları, ithalat ve ihracat ile ilgili tüm ayar tahlili ve ekspertiz raporlarını Darphane’den almak zorundaydı. Darphane’den yapılan bu süreçler, çok uzun sürdüğü için dış ticareti de epeyce olumsuz etkiliyordu. O devirde Oda’mız ve firmalarımızın ağır uğraşlarıyla ayar raporu ve ekspertiz raporu düzenleme yetkisi, İstanbul Kuyumcular Odası ve kimi firmalara da verilince ticaretin önü açıldı ve ihracat hızlandı. Aslında Darphane tarafından İKO Ayarevi, Dış Ticaret Ünitesi ve Türkiye Gemoloji Laboratuvarı(GLT) ile ayar raporu, ithalat-ihracat ekspertiz ve kıymetli taş ithalinde yetkilendirilmiş olan yarı kamu kurum niteliğindeki Oda’mızın tekrar yetkilendirilmesi dış ticaretin sağlıklı ve inançlı bir formda yürütülmesine büyük katkılar sağlayacağına inanıyoruz.” açıklamalarında bulundu
“Ayar meskenleri kurabiliriz”
Mücevher ticaretinin hızlanması ismine daha evvel havalimanlarında ayar konutları kurmayı teklif ettiklerini lisana getiren Mustafa Atayık, “Biz, gerek Hazine Bakanlığı, Gümrük Yönetimi ve Darphane Genel Müdürlüğü’yle yaptığımız birçok görüşmede altın ve mücevher ticaretinin hızlanması ve sağlıklı işlemesi için gereksinim olması halinde İstanbul Havalimanı ve Sabiha Gökçen Havalimanları gümrük noktalarında süratle rapor düzenleyecek ayar meskenlerini kurabileceğimizi lisana getirmiştik. Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndan kesim olarak beklentimiz; alanda sorun yaşanmaması ve ticaretin akamete uğramaması için yapılacak düzenleme öncesinde bizimle istişarelerde bulunmalıdır. Böylelikle, ileride yaşanması olası sorun ve dert başlıklarını evvelden önlemiş oluruz kanısını taşıyoruz.” dedi.
“Daha açık ve tertipli bir sisteme geçiş yapılıyor”
Mücevher İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Mustafa Kamar ise bu düzenlemelerle birlikte kesimde daha tertipli bir sisteme geçiş olduğunu söyledi.
Kamar “Bu yapılan düzenlemelerin tümüyle birlikte mücevher ve altın bölümünde taşlar yerine oturtuldu. Daha açık ve nizamlı bir sisteme geçiş yapılıyor. Değerli maden alanında ticaret yapanların önünü görebilmesi ismine hakikat düzenlemeler geldi. İhracat ile ilgili ufak tefek oluşabilecek kahırlar olabilir, bununla ilgili de bizler görüşmelerimizi yapıyoruz. Hazine ve Maliye Bakanlığı bir bütün halinde 32 sayılı bildirimde düzenlemeler yapıyor ve bu düzenleme silsilesi bittikten sonra bölüme nasıl bir artısı eksisi olacak gözlemleyerek göreceğiz.” açıklamalarında bulundu.
Bloomberg HT