Erol Oytun Ercan
İmzacı bankaların strateji ve pratiklerinin sürdürülebilir kalkınma amaçları ve Paris İklim Muahedesi amaçlarıyla uyumlu olmasını garantiye alan “Sorumlu Bankacılık Prensipleri” 130 bankanın iştirakiyle 2019 Eylül ayında yayımlandı. Türkiye’den ise prensipleri imzalayan üç banka bulunuyor: Garanti BBVA, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası ve Türkiye Sınai Kalkınma Bankası.
Birleşmiş Milletler Etraf Programı Finans İnisiyatifi (UNEPFI) tarafından oluşturulan Sorumlu Bankacılık Prensipleri, uyumluluk, maksat belirleme, müşteri bağlantısı, yatırımcı bağları, yönetişim ve şeffaflık-hesap verilebilirlik üzere 6 ana husus başlığı altında bankaların yapacağı değişiklikler ile sürdürülebilir amaçlara ulaşılmasını amaçlıyor.
İmzalayan bankalar üç kilit adımı gerçekleştirmek için de kelam veriyorlar: Dünyaya ve insanlara olan tesirlerini tahlil etmek, bu tahlile dayanarak maksatlar koymak ve süreçleri kamuya açık bir biçimde raporlamak.
1.6 milyar insan, 53 trilyon dolar varlık, bankacılık kesiminin %40’ı
Muahede imzalandıktan 18 ay sonra imzacı bankalar tesirleri, prensipleri nasıl uyguladıkları, maksatları ve kaydettikleri ilerleme hakkında bir rapor yayınlamak zorundalar. 4 yıl içerisindeyse muahededen kaynaklanan tüm gereklilikleri yerine getirmek zorundalar.
UNEPFI’nin birinci yılında büsbütün ağlarını genişletmeye odaklanmasıyla, bu bir sene içerisinde prensipleri imzalayan bankaların sayısı 200’e yaklaştı. Bu bankalar %40’ını temsil ederek dünya çapında 1.6 milyar beşere hizmet veriyorlar ve 53 trilyon dolar bedelinde varlık yönetiyorlar.
Dünyanın her yerinde temsil edilen prensipler, en büyük sürdürülebilir bankacılık topluluğunun da var olmasını sağlıyor.
Birinci yılda bankalar prensipleri uygulayabilmek için gereken strateji, siyaset, eğitim ve denetlenebilirlik sistemlerini kurmaya odaklandılar. Kimi durumlarda ise bankalar halihazırda var olan yatırımlarını sürdürülebilirlik çerçevesinden bakarak tekrar incelediler. Piraeus Bank sürdürülebilirlik yöneticisi Dimitrios Dimopoulos bunun için “Kendini değiştirmediğin sürece hiçbir şey değiştiremezsin” diyor.
“Eğer toplum için gerekli amaçları yerine getirmek istiyorsak klâsik bankacılığın ötesinde düşünmeliyiz”
Geçtiğimiz bir yıl içerisindeki en büyük kazanım ise Sivil Müşavere Şurası’nın oluşturulması oldu. Konsey bağımsız bir düzenek olarak şeffaflığı ve iş birliğini destekleyecek, tıpkı vakitte prensiplerin yerine getirilip getirilmediğini denetleyecek kıymetli bir role sahip olacak.
Hissedarlar ile olan alakalarını de bu süreçte geliştirmeyi amaçlayan bankalar, bu sayede daha büyük bir tesir yaratabileceklerini düşünüyorlar. National Australia Bank toplumsal tesir ve şirket işleri genel müdürü Sasha Courville husus hakkında, “Eğer toplumun iyiliği için gereken amaçlardan ve toplumun karşılaştığı zorluklardan bahsediyorsak, hiçbir kuruluş ya da tertip bunu tek başına gerçekleştiremez” diyor.
ING Hollanda İnsan Hakları Önderi Lauren Muusse ise “Eğer toplum için gerekli gayeleri yerine getirmek istiyorsak klâsik bankacılığın ötesinde düşünmeliyiz” diye belirtiyor.
Birleşmiş Milletler Etraf Programı yönetici yöneticisi Inger Andersen de prensipler için “Gün geçtikçe daha fazla banka kendi muvaffakiyetlerinin devamlılığının, toplumun başarılı bir formda devamlılığına bağlı olduğunu fark ediyor” yorumunda bulundu ve bunun karşılıklı bir bağ olduğunu vurgulayarak “Eğer finansman yönelmezse dünya da yönelmez” diye ekledi.
Bloomberg HT
