Fed siyaset yapıcıları, ABD iktisadının ivme kaybediyor olabileceğine ait işaretlerle karşı karşıya kaldıkları bir ortamda, dikkatlerini koronavirüs pandemisinin tetiklediği resesyondan daha güçlü bir toparlanmaya nasıl sıçrayacaklarına çevirecekler.
Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC), bugünkü toplantıda gösterge gecelik faizi, pandeminin tesirlerini yumuşatabilmek için, 15 Mart’tan bu yana bulunduğu yüzde 0 ila yüzde 0.25 maksat bandında tutma kararı almasına neredeyse kesin gözüyle bakılıyor. Komite TSİ 21:00’de bir açıklama yayınlayacak ve Fed Lideri Jerome Powell 30 dakika sonra basın toplantısı düzenleyecek. Banka’nın üç aylık iddiaları bu toplantıda güncellenmeyecek.
Komite, faizler ve varlık alımları için kelamlı yönlendirmesinde yapabileceği değişiklikleri ve birebir vakitte para siyaseti kararları için çerçevesini de tartışacak, lakin bu mevzularda muhtemelen kesin kararlarını açıklamayacak. İşsizlik maaşı müracaatlarından kredi kartı harcamalarına ve hava yolu seyahatlerine, Temmuz ayında açıklanan bilgilerle birlikte, Fed’in toparlanmaya dayanak için “ne gerekiyorsa yapacağı” yolundaki bildirisini güçlendirmesi ve Kongre’ye mali takviye yolundaki davetini yinelemesi bekleniyor.
Euler Hermes North America kıdemli ekonomisti Dan North, “Son toplantıdan bu yana, Kovid’de durum daha da berbata gitti ve hatta tahminen de daha meçhul hale geldi,” dedi ve “Fed’in ‘ne gerekiyorsa ve ne kadar sürecekse, daima birlikteyiz, buradayız’ halindeki duruşunun bir tekrarı olacak” değerlendirmesinde bulundu.
Kelamlı Yönlendirme
Fed, faizlerin izleyeceği yolu, 2012 yılında uygulamaya koyduğu eşiklerin bir varyasyonu olarak, yüzde 2 olan enflasyon hedefinine ulaşmaya ya da bu gayenin üzerine çıkmaya yahut bir işsizlik oranı amacına ulaşmaya bağlamayı tartışmakta. Bloomberg’in anketine katılan ekonomistler, bu adımın Eylül ayında atılmasını bekliyorlar, lakin Fed’in, son devirde hayalkırıklığı yaratan bilgilere bir karşılık olarak, bu planı uygulamaya koyma ihtimali var.
Chicago’da Grant Thornton baş ekonomisti Diane Swonk, “Powell’ın Fed’i, birçoklarının beklediğinden daha kısa bir müddet içinde ve daha agresif hareket ederek şaşırttı,” dedi ve “Karşı karşıya olduğumuz insani krizin boyutu dikkate alındığında, sahiden de gecikmeleri göze alamayız. Bu durum Fed’i daha evvel harekete geçmeye yöneltebilir” formunda görüş bildirdi.
Bloomberg Ekonomistleri Ne Diyor?
“Bloomberg Economics Fed’in Temmuz ayı FOMC toplantısından büyük çaplı yeni adımlar beklemiyor. Sahne gerisinde, federal fonlar faizi (gösterge faiz) ve varlık alımlarının izleyeceği yola ait nasıl en iyi kelamlı yönlendirme sağlanabileceğine ait ağır tartışmalar olacak. Fed Lideri Jerome Powell’ın basın toplantısında daha fazla bu bahiste sorularla müsabakasını bekliyoruz.”
–Andrew Husby, Eliza Winger ve Yelena Shulyatyeva
Getiri Eğrisi Denetimi
Fed yetkilileri halihazırda tekraren, getiri eğrisi denetimi olarak bilinen, Hazine tahvillerinde faiz hedeflemesi stratejisine yakın olmadıklarını işaret ettiler. Powell, Haziran ayında yaptığı açıklamada, bu mevzuda yapılan çalışmanın “başlangıç safhasında” olduğunu söyledi. Bloomberg’in düzenlediği ankete katılan ekonomistler, bu ay artık bu stratejinin uygulanmasını beklemiyorlar.
FOMC Açıklaması
Bu toplantı sonrası yapılacak açıklama muhtemelen 10 Haziran’daki açıklamaya emsal olacak. Haziran ayındaki açıklamada, FOMC, “ekonomik faaliyet üzerinde ağır etkisini” sürdüren koronavirüs salgını ortamında, büyümeyi desteklemek için “elindeki tüm araçları” kullanacağı taahhüdünde bulunmuştu. Bugünkü açıklamanın birinci paragrafı, ABD’nin kimi bölgelerinde virüsün yayılmasının tekrar sürat kazanması ile birlikte, Temmuz ayında bilgilerinde görülen kötüleşmeye dikkat çekebilir.
Baltimore’da Johns Hopkins Üniversitesi iktisat profesörü ve eski Fed ekonomistlerinden Jonathan Wright, “Açıklama, yüksek frekanslı tüketici harcamaları ve işgücü piyasası göstergelerinde yine ortaya çıkan zayıflığı ve tahminen de tıpkı vakitte virüs hadiselerinde ve buna bağlı vefat sayılarında görülen artışı da işaret edebilir” dedi.
Bilanço
Fed, piyasa işleyişinin problemsiz sürmesini sağlayabilmek için Hazine tahvilleri mortgage takviyeli menkul değer alımlarını “en azından mevcut hızda” sürdürdü. Analistler, Fed’in, mali genişleme ya da QE olarak bilinen, 2008-2014 yılları ortasında ekonomik faaliyeti canlandırmak için uygulamaya koyduğu büyük ölçülü tahvil alımlarında izlediği çizgiye paralel olarak programı yine formüle etmek için, muhtemelen bu ay, muhakkak bir noktada olacağını kaydediyorlar.
Nomura Securities International Inc. Baş ABD Ekonomist Lewis Alexander, hazırladığı raporda, “Komite muhtemelen , Fed’in bilanço siyasetleri yoluyla ek genişleme sağlamanın yollarını arayacak ve odaklanmasını ekonomik dayanağa yöneltecek. Fakat bu kararın Eylül ayında alınma ihtimali daha yüksek” dedi.
Basın Toplantısı
Powell, FOMC’nin kelamlı yönlendirmesine ve birebir vakitte para siyasetinin çerçevesine ait bir yıldır sürdürdüğü gözden geçirmesine ait güncellemeleri verecek. Komite, işletmeler ve sendika başkanları ile Fed Dinliyor ismi altında dinleme toplantıları düzenledi ve fiyat istikrarı ve tam istihdam amaçlarına ulaşabilmek için yeni yaklaşımları değerlendirmeyi amaçladı. Takviye bulan bir fikir, enflasyon amacının ortalama yüzde 2 olması halindeydi. Böylece, enflasyona geçmişte bu gayenin altında kalmasından ötürü, bunu dengelemek için bu gayesi aşmasına imkan tanınmış olacak.
Buna ek olarak, maliye siyaseti konusunda ayrıntı vermekten kaçınan Lider Powell, muhtemelen toparlanmayı desteklemek için mali harcamaların artırılması gerektiği ve federal borç yükünün arttığına ait tasa duymanın vakti olmadığı konusundaki genel değerlendirmesini tekrarlayacak. Cumhuriyetçiler ve Demokratlar bu hafta, mühleti dolacak olan mali takviyeleri devam ettirebilmek için en 1 trilyon dolar büyüklükte olması beklenen mali pakete ait görüşmelere başladı.
Powell ayrıyeten, Siyahi işsizliğin genel işsizlik oranından çok daha süratli artması ile birlikte, mevcut krizin azınlıklar üzerindeki orantısız tesiri ile ilgili sorularla da karşılaşabilir. Ekonomist Jared Bernstein Janelle Jones tarafından hazırlanan bir teklif, Fed’e siyaset kararı alırken Afrika kökenli Amerikalıların işsizlik oranını hedefleme davetinde bulundu.
Bloomberg HT