Besin sistemlerini dönüştürmeye yardımcı olmak için daha iyi toprak ve kök sıhhati potansiyelinin nasıl ortaya konabileceğini tartışmak üzere birinci defa gerçekleştirilen Dünya Toprak ve Kök Sıhhati Forumu aktifliğine dünya genelinde 800’den fazla kişi katıldı.
Global forumda tarım kesimine dair memleketler arası kuruluşlar, sivil toplum kuruluşları, akademi ve kamu ile özel kesimden uzmanlar bir ortaya geldi.
Tüketilen besinin yaklaşık yüzde 95’inin toprakta yetiştiğinin altı çizilen Forum’da dünyanın topraklarının üçte birinin bozulması sonucu süratli harekete geçilmediği takdirde kelam konusu sayının 2050 yılına kadar yüzde 90’a varacağı öngörüldü.
Toprak erozyonunun su, besin unsurları ve bitkiler için uygun kök alanlarını azalttığına vurgu yapılan aktiflikte, “Sağlıklı kökler besin hususları ve suyun daha iyi kullanılmasını sağlar. Her tohumdan daha fazla sürgün ve yaprak üretilmesine yardımcı olarak çiftçilerin daha fazla besin üretmesini ve toprağın daha fazla karbon yakalamasını sağlar. Sağlıklı kökler ayrıyeten toprak erozyonuyla başa çıkılmasına yardımcı olur” denildi.
Toprak ve kök sıhhatinin iklim değişikliğini hafiflettiğine vurgu yapılan Forum’da “Toprakta, atmosfer ve tüm bitki hayatının birlikte sahip olduğundan daha fazla karbon yatmaktadır. Araştırmalar, atmosferdeki 800 milyar ton ve bitki ve hayvanlardaki 560 milyara rağmen, toprakta 2.500 milyar ton karbon bulunduğunu göstermektedir. Sağlıklı toprak daha da fazla karbon fiyat. Güzel köklere sahip sağlıklı bitkiler atmosferden daha fazla karbon yakalar” yaklaşımı ortaya kondu.
Aktifliğin bu yılki odak noktası, dünyadaki ekilebilir olmayan arazinin yaklaşık yüzde 60’ının Afrika’da olmasıydı.
Türkiye, Orta Doğu, Sahra Altı Afrika ve Güney Afrika’ya odaklanan paralel çalıştaylar, bölgesel lisanlarda özel tartışmaların gerçekleştirilmesine imkan tanıdı.
Konsey oturumlarındaki açılış konuşmacıları ortasında yer alan Syngenta Group CEO ve Syngenta Sürdürülebilir Tarım Vakfı Lideri Erik Fyrwald, “Her şey toprakla başlar. Toprak, verimli tarım uygulamalarının temelidir. Sağlıklı toprakla, sağlıklı bitkiler, sağlıklı şahıslar ve sağlıklı bir gezegen elde edebilirsiniz. Yenileyici tarım uygulamalarıyla toprak sıhhatini gündeme oturtarak, iklim değişikliği, biyo-çeşitlilik kaybı ve besin güvenliği hususlarına odaklanmanın yanında çiftçilerin geçim imkanlarını iyileştirmek üzere görüşmeler yapıyoruz. Dünya Toprak ve Kök Sıhhati Forumu milletlerarası topluluğun bunu birlikte başarmaya gerçek hareket etmesine yardımcı oluyor” dedi.
Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü Baş Bilim İnsanı Dr. Ismahane Elouafi ise şura oturumundaki açılış konuşmasında “Gıdamızın yüzde 95’ini sağladıkları için tarımın temeli sağlıklı topraklardır. Topraklar ayrıyeten yakıt, lif ve medikal eserler sağlar ve karbon döngüsünde kilit rol oynar, suyu meblağ ve süzer ve su baskınları ve kuraklığa karşı direnci arttırır” diye konuştu.
Açılış panelinde konuşan The Nature Conservancy Afrika Tarım Yöneticisi Michael Misiko ise “İklim değişikliği, gelişmek için muhtaç olduğu toprak ve köklerimizin hayat ve sıhhatinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.
Farkındalık yaratan aksiyonların ehemmiyetinin altını çizen Memleketler arası Mısır ve Buğday Geliştirme Merkezi (CIMMYT) Türkiye Ülke Temsilcisi ve Baş Bilim İnsanı Dr. Abdelfattah Dababat, “Yetiştiriciler temelde toprak/kök sıhhatini bir sorun olarak görmüyor. Pek birçok, kök çürüklüğü hastalıkları ve tarlalarında, mahsullerini etkileyen toprak sıhhati meselelerinin farkında değil. Bu nedenle buraya, “gizli düşman” terimi çok oturuyor. Bu bağlamda, kök ve toprak sıhhati idaresi gerçekleşmiyor ve bu eser kayıpları kabul edilemez bir hal alıyor” dedi.
Konuşmacılar ayrıyeten, toprak ve kök sıhhati ve uzun vadeli ekonomik verimlilik ve toplumların refahı ortasındaki ilgiye de vurgu yaptı. Toprak sıhhatini ölçen teknolojiler ve çiftçiler ve bilim insanlarının bilgilendirilmiş karar almasını sağlamadaki rolleri de ele alınan başka mevzular ortasındaydı. Küçük toprak sahiplerini güçlendirmenin ve çağdaş teknolojilere erişimlerini sağlamanın kıymeti yanında, bunu başarmak için kamu-özel bölüm işbirliğinin kıymeti de vurgulandı.
Afrika Tarım Yöneticisi (TNC) Dr. Michael Misiko, Güney Afrika İdari Yöneticisi (Solidaridad) Mandla Nkomo, Bonn Üniversitesi, Toprak-Ekosistem Bitki Patolojisi Eski Lideri Prof. Richard Sikora ve Syngenta CP R&D Südürülebilirlik Lideri Steve Maund, açılış paneli konuşmacıları ortasında yer aldı.
Kapanış paneli konuşmacıları ortasında ise CIMMYT Üst Seviye Bilim İnsanı, Türkiye Ülke Temsilcisi Dr. Abdelfattah A. Dababat, Africa Green Revolution Forum İdari Müdürü Debisi Otomobil, Afrika Tarım Araştırmaları Forumu İcra Müdürü Yemi Akinbamijo, Afrika Tohum Ticareti Birliği Lideri Azariah Soi ve Syngenta Tohum Bakımı Lideri Luc Henry idi. Panelin moderatörü ise Syngenta İş Sürdürülebilirliği Önderi Neva Sadikoglu-Novaky oldu.
Global Forum’da farklı paralel oturumlar gerçekleştirildi.
Oturumlarda, kök sıhhatini korumak ve iyileştirmek hedefiyle toprak kaynaklı hastalıklar için tahliller, topraklarının sıhhat ve verimliliğini iyileştirmek ve kamu ve özel dalların iştirakini artırmak için küçük toprak sahiplerini desteklemek, toprak ve kök sıhhati için toprak işlemesiz teknolojiler ve tohum sürece ve nematot toprak zararlısı baskıları ele alındı.
Konvansiyonel toprak sürece sistemlerinin olumsuz tesirlerinin toprak erozyonu ve karbon salınımlarını kapsadığına vurgu yapılan forumlarda, toprak işlemesiz teknolojilerin ehemmiyeti masaya yatırıldı.
Forumun Türkiye oturumunda ise geleceğin tarımı konuşuldu. Araştırma enstitüleri de dahil bir çok uzmanın katkıları ile tahlil teklifleri tartışıldı. 2050 yılında 9 milyar olması beklenen dünya nüfusunun besin güvenliği için toprak ve kök sıhhatinin kıymeti vurgulandı.
Bloomberg HT
