EROL OYTUN ERCAN
Temmuz ayında açıklanan yıllık enflasyon Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yüzde 19’luk siyaset faizinin hududuna dayanırken mevduatların 3 aylık ortalama gerçek faizi de negatif bölgeye geçmeye gerçek ilerliyor.
Bloomberg HT’ye özel açıklamalarda bulunan Fitch Ratings, Türkiye’de Temmuz ayı enflasyonundaki yükseliş sonrasında gerçek mevduat faizlerinin eksiye geçmesiyle halihazırda yüksek olan dolarizasyonun daha da artabileceğini belirtti.
“Türk lirasına olan inancın zayıflaması ve mevduat sahiplerinin kur oynaklığından elde edebilecekleri çıkarlara yönelmesiyle dolarizasyon daha da artabilir” diyen Fitch Ratings Avrupa, Orta Doğu ve Afrika Bankacılık Yöneticisi Ahmet Kılınç, Türkiye’de bankacılık bölümünde dolarizasyonun yüzde 55 ile zati yüksek olduğunu ve son yıllarda da keskin bir biçimde yükseldiğini söyledi.
Gerçek mevduat faizlerinin eksiye geçmesi ve enflasyondaki artışın Türk lirası üzerinde de daha fazla baskı yaratacağını belirten Kılınç, Türk lirasındaki paha kaybının bankacılık bölümü kredilerinin yüzde 36’sını oluşturan yabancı para cinsinden kredilere de risk oluşturacağını ve yabancı para borçlananlar için borç servis maliyetini artıracağına değindi.
“Piyasa oynaklığı ve Türk lirasının bedel kaybetmesi Türk bankalarının refinansman riskini yükseltiyor. Zira bankacılık dalının toplam fonlamasının beşte birini oluşturan yabancı para cinsi borçlanmadan ötürü yabancı yatırımcıların beklentileri önemli” diyen Kılınç, yabancı para cinsinden varlıkların tartısından ötürü bu faktörlerin bankaların sermaye yeterlilik rasyoları üzerinde baskı yaratabileceğini vurguladı.
Beklenenden erken gelecek bir faiz indiriminin Türk lirasında daha fazla paha kaybına yol açacağını ve bankaların kredi profili risklerini yükselteceğini belirten Kılınç, “Fakat faiz indirimi Türk lirası borç servisi maliyetini düşürerek değişken faizli kredi portföyündeki baskıyı azaltabilir ve mahallî para cinsinden kredi talebini artırabilir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan faiz indirimi yorumu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Haziran ayında TRT’de katıldığı bir yayında faiz indirimi için Temmuz ve Ağustos aylarını işaret etmiş, çarşamba günü katıldığı son canlı yayında ise “Bundan bu türlü enflasyonun daha üst çıkması mümkün değil. Faiz oranlarında da düşüşe geçiyoruz, yüksek faiz yok” demişti.
Yüksek faizin yüksek enflasyonu getireceğini vurgulayan Erdoğan, “Bunu da bilhassa buradan bir yerde ben de sinyalimi belirli yerlere herhalde vermiş oluyorum, zira bundan bu türlü enflasyonun daha üst çıkması mümkün değil, çünkü faiz oranlarında da bir kez düşüşe geçiyoruz” diye eklemişti.
TCMB siyaset duruşunun enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini söylemişti
TCMB Lideri Şahap Kavcıoğlu ise üçüncü enflasyon raporu bilgilendirme toplantısında yaptığı konuşmada, emtia fiyatları, kur ve artan talebin enflasyonu üst istikametli etkilediğini söz etmiş, siyaset duruşunun enflasyon üzerinde belirlenmeye devam edeceğini söylemişti.
Ekonomist ve analistlerin birçoğu ise enflasyonun Temmuz ayında yüzde 18,95’e çıkmasıyla faiz indirimi için alan kalmadığını ve bu yılın sonuna kadar rastgele bir faiz indirimi beklemediklerini belirtmişti.
Bloomberg HT
