Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, iktisat kamuoyunun merakla beklediği ekonomik ıslahat paketini açıklamak için kameraların karşısına geçti.
Erdoğan’ın açıklamalarında öne çıkan noktalar şunlar oldu:
Bugün manalı bir gün. İstiklal Marşımızın kabulünün 100. yıl periyodunda ıslahat tanıtım toplantısını yapıyoruz. Bu da ekonomik bağımsızlığımızın değişik yapısının açıklanmasına vesile olacak.
Çalışmanın özünde yatırım, üretim, istihdam temelinde büyüme gayesi bulunuyor.Reformlarla yerli ve ulusal bir iktisat inşa edeceğiz. Türkiye’nin istihsal uğraşını, istiklal ve istikbal gayreti kadar kıymetli görüyoruz.
İstikrar ve itimat çok kıymetlidir
İktisatta yeni yol haritasını milletimizle paylaşıyoruz. Yeni yol haritasını tüm paydaşlarla hayata geçireceğiz. Türkiye’yi dünyanın en büyük 10 iktisadı ortasına almak için gece gündüz çalışacağız.
Ülkelerin ekonomileri için istikrar ve itimat çok değerlidir. Biz Türkiye’yi bu iki temelde büyütmenin uğraşını veriyoruz. Demokratik ve ekonomik kalkınmanın temeli olan siyasi istikrarı kurumsallaştırdık. Yeni ve sivil bir anayasa ile birlikte gereksinim duyulan birtakım adımları atacağız.
Türkiye olumlu ayrışıyor
Türkiye bölgesel ve global krizlere karşın gücünü koruyor. Salgının yıkıcı tesirleri sona ermediği üzere dünyada her gün yeni tehditler çıkıyor. 100’ün üzerindeki ülkenin hala aşıya erişememesi dünyadaki adaletsizliği hafızalarımıza nakşediyor.
Türkiye hiçbir vatandaşının mağdur olmaması için devletin tüm imkanlarını seferber etti. Hiçbir insanımızı salgın karşısında çaresiz bırakmadık. Böylece salgının ortaya çıkardığı toplumsal ve ekonomik tehditlere karşı güçlü bir direnç sergiledik. Türkiye’yi bu kapsamda olumlu ayrıştırmayı başardık.
Salgına karşın 2020’de yüzde 1,8 büyüdük. G-20 ülkeleri ortasında Çin’in akabinde büyüyen tek ülke olduk. Bilhassa yılın ikinci yarısındaki tedbirlerle dünyada büyümeyi başaran nadir ülkelerden biri olduk.
Ülkemizi güçlendirecek ıslahatları hayata geçirecek adımları hiç tereddüt etmeden atıyoruz. Islahat programımızla sıkıntılara gerçekçi tahliller getiriyoruz.
Güçlü ve kaliteli büyümeyi yakalayacağız
Türkiye salgın sonrası güçlü, sürdürülebilir ve kaliteli bir büyümeyi kesinlikle yakalayacaktır. Büyümenin toplumun her bölümünün refahını artıracak formda geliştirilmesi olmazsa olmazımızdır.
Açıklayacağımız ıslahatların omurgasını makroekonomik ve yapısal siyasetler oluşturuyor.
Temel öncelik mali disiplin
Birinci ıslahat alanımız risklere karşı güçlü bir kamu maliyesi yapısı oluşturmak olacaktır. Mali disiplin en değerli önceliğimizdir. Hani diyorlar ya finansal istikrar, finansal istikrar diye, finansal istikrarı bir kenara koyun.
Döner sermayeleri gözden geçiriyor ve verimli olmayanları kapatıyoruz, başkalarını de kademeli olarak meclis kontrolü kapsamına alıyoruz.
Böylelikle bütçede birlik prensibini güçlendirmiş oluyoruz.
Kamuda taşıt alımı ve temsil ve ağırlama üzere harcama alanlarına sınırlama getiriyoruz.
Mahalli yönetimlerde de mali disiplini güçlendirecek düzenlemeler yapıyoruz. Buradan sağlanan kapasite ile merkezi idare üzerindeki yükleri azaltmış olacağız.
Merkezi ve mahallî idarelerin toplumsal yardım bilgilerini birleştiriyoruz.
Dövizle borçlanma hissesi azalacak
Türkiye’de kamu borcunun ulusal gelire oranı yüzde 41 düzeyinde. Avrupa ülkelerinde bu oran yüzde 90’a yakın.
Borç stokunun dış şoklara karşı hassaslığını azaltabilmek için döviz cinsi borçların, toplam borç stoku içerisindeki hissesi düşürülecek. Yüklü olarak TL ile borçlanılacak, TL cinsi senetler kullanılacak.
Ülkemizin risk primini düşürerek borçlanma maliyetlerini aşağı çekecek siyasetleri tahkim ediyoruz.
Esnafa vergi muafiyeti
Islahat paketinde dar gelirli küçük esnafa bir vergi muafiyeti de yer alıyor. Yaklaşık 850 bin esnafımızı gelir vergisinden muaf tutuyor, beyanname verme yükümlülüğünü kaldırıyoruz.
Türkiye Dijital Vergi Dairesi uygulamasını başlatıyoruz. Dijital vergi asistanı sistemini devreye alıyoruz.
İkili vergilendirme mutabakatlarını revize ediyoruz.
Vergi kontrolde standart ve öngörülebilir modellere geçiyoruz. Mükelleflerimizin uzun mühlete yayılan kontrollerden kaynaklanan ıstıraplarını çözüyoruz.
Kamu ihalelerinde dijital altyapı
Kamu alım ihalelerinde yeni ve dijital bir sisteme geçiyoruz. Kamu ihalelerine katılacak firmaların niteliklerini kamuoyuyla paylaşıyoruz. Bunlar kamuoyuna açık olacak.
Stratejik eserlerde yerliliği artıracak alım garantilerinin önünü açıyoruz. Kamu alımlarına standart getiriyoruz.
Kamu-Özel İşbirliği kanunu çıkarmayı planlıyoruz.
Bu sene için yüzde 4,3’ten yüzde 3,5’e revize ettiğimiz bütçe açığı/GSYH oranına mali disiplinden taviz vermeden ulaşacağız.
Gayemiz düşük tek haneli enflasyon
Öncelikli gündem hususlarından birisi de enflasyonla çaba olacak. Gayemiz tek haneli ve düşük enflasyona ulaşmaktır. Enflasyondaki yükselişin hem yapısal hem de dönemsel nedenleri var. Ülkeler salgın hasebiyle besin stoklarını artırmayı tercih ediyor.
Besin fiyatları için bir erken ikaz sistemi kuruyoruz. Besin zincirinin tamamı anlık takip edilipi, raporlanacak. Besin israfının önüne geçecek düzenlemeler yapıyoruz. Zerzevat ve meyvede zayiatı azaltan soğuk zincirleri daha fazla destekliyoruz.
Hal yasası çalışmalarını da süratle tamamlıyoruz.
Fiyat istikrarı komitesini tesis ediyoruz.
Kamu fiyat artışları gerçekleşen enflasyona nazaran değil amaç enflasyona nazaran yapılacak.
Halka arz süreçlerini kolaylaştırıyoruz
Türkiye bankacılık dalı pek çok ülkeye kıyasla güçlü bir görünüme sahiptir. Bankacılık dalının etkin kalitesini iyileştirmek üzere birtakım önlemler alıyoruz. Bankacılık dalında operasyonel yine yapılandırma ve firma rehabilitasyonun oluşturulmasını teşvik ediyoruz.
Tahsili gecikmiş alacaklara yönelik teşebbüs fonları için mevzuat getirilecek.
İştirak finans dalını hızlandıracak yeknesak bir altyapı hazırlıyoruz.
Risk merkezini yine yapılandırıyoruz.
Dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuksal altyapısını oluşturacak adımları atıyoruz. Troy’u başka bir şirket çatısı altına alıyoruz.
Sermaye piyasaları alanında da kıymetli düzenlemeler olacak. Halka arz süreçlerini kolaylaştırıyoruz.
18 yaşın altındaki çocuklar BES’e dahil edilebilecek
Yeşil tahvil ihraçlarını teşvik ediyoruz.
Gerçek kesim tahvil temerrütlerine karşı garanti fonu kuruluyor.
BES’i çok daha geniş kısımlara yaygınlaştırıyoruz. 18 yaşın altındaki çocuklarımızın sisteme girişinin önündeki manileri kaldırıyoruz.
Cari açıkla çaba
Cari açıkla gayrette 3 temel politikayı takip ediyoruz.
Birincisi yapısal cari açığa odaklanmak. İkincisi ihracatı tabana yaymak. Üçüncüsü de endüstride yeşil dönüşümü teşvik etmektir.
İhracatımızın kilogram başına kıymeti düşük. Yapısal cari açıkla gayret işte bu yüzden kıymetli.
İki başkanlık kuruluyor
Cumhurbaşkanlığına bağlı Sıhhat Sanayileri Başkanlığı kuruyoruz.
Bunun yanında Cumhurbaşkanlığına bağlı Yazılım ve Donanım Eserleri Başkanlığı kuruyoruz.
Eximbank’ı tekrar yapılandırıyoruz. Tıpkı formda Kredi Garanti Fonu’nu da katma bedeli yükseltecek selektif kredileri destekleyecek halde yapılandırıyoruz.
Yurt dışında lojistik merkezleri kuruyoruz.
İşkur takviyelerinde revizyona gidiyoruz. Ek istihdam finansman dayanağı artırılacak. İstihdam yaratan patronlar uygun finansmandan yararlanacak.
İki yeni yapı geliyor
İktisattaki tüm gelişmeleri yakından izlemek ve yönetmek için iki yeni yapı kuruyoruz. Cumhurbaşkanı Yardımcısı’na bağlı İktisat Uyum Konseyi ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Finansal İstikrar Komitesi ismiyle iki yeni yapı oluşturuyoruz.
Kamu vazifelileri, takımlarına bağlı konumları dışında, en fazla bir kurumun idare yahut kontrol konseylerinde misyon alabileceklerdir.
TÜİK bağlantılı kuruluşa dönüştürülecek.
Yatırım teşvik sisteminde yüksek özsermayeli yatırımlara ehemmiyet verilecek.
Üç ayda bir ıslahat takip toplantıları gerçekleştirilecek.
Bloomberg HT
