Hangi aşıya kaç ülke onay verdi?

ABD’nin şubat ayı sonunda, Johnson&Johnson firmasının geliştirdiği tek dozluk Kovid-19 aşısının acil durum kullanımını onaylamasının akabinde, dünyada gözler onay alan 12 farklı Kovid-19 aşısına çevrildi.

2019 yılı aralık ayından bu yana dünyayı tesiri altına alan Kovid-19 salgını, bir yılın akabinde yaklaşık olarak 114 milyon 500 bine yakın kişinin hastalanmasına, 2 milyon 500 binin üzerinde insanın ise hayatını kaybetmesine sebep oldu.

Dünya genelinde ilaç firmalarının geliştirdiği 89 farklı aşı adayı, 228 aşı deneme çalışması ve onay alan 12 aşının olduğu biliniyor.

Duke Global Sıhhat İnovasyon Merkezi’nin araştırmasına nazaran, dünya genelinde en fazla dozda Kovid-19 aşısı siparişi veren ülkeler ortasında, 1 milyar 835 milyon dozla Avrupa Birliği (AB) yer alıyor. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 1 milyar 210 milyon ve Hindistan 116 milyon 500 bin doz aşı ile en fazla dozda aşı veren başka ülkeler ortasında.

Salgının başlangıcından bu yana dünya genelinde, 103 ülkede 241 milyondan fazla doz aşı uygulandı. Aşılamada ileri gelen ülkeler ortasında, ABD 75.2 milyon doz aşı uygularken, Çin 40,5 milyon, Avrupa Birliği ülkeleri ise 32.7 milyon doz aşı uyguladı.

BioNTech/Pfizer:

Almanya’da Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu biyoteknoloji firması BioNTech‘in ABD’li Pfizer ilaç firması ile geliştirdiği “BNT162b1” ismi verilen aşı, bu vakte kadar 65 ülke tarafından onay aldı. 2 doz olarak uygulanan ve yüzde 95 aktiflik oranına sahip olan aşıya birinci onay veren ülke İngiltere oldu.

Moderna:

ABD’de “Moderna” ilaç firmasının Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü iş birliğiyle geliştirdiği “mRNA-1273” aşısı, yüzde 95 aktiflik oranına sahip ve iki doz olarak uygulanıyor. Bu vakte kadar 40 ülkeden onay alan firma, birinci olarak ABD tarafından onay almıştı.i

Oxford/AstraZeneca:

İngiltere’de Oxford Üniversitesi Jenner Enstitüsü ile Oxford Aşı Kümesi iş birliğinde geliştirilen ve üretim lisansı İngiliz-İsveç ilaç şirketi AstraZeneca tarafından satın alınan aşı adayı “AZD1222“, Pfizer/BioNTech aşısından sonra dünya gelinde ülkeler tarafından en çok onay alan ikinci aşı oldu. Aktiflik oranı yüzde 70, uygulaması sayısı 2 doz olan aşı bu vakte kadar 56 ülkeden onay aldı.

Novavax:

ABD’li ilaç firması Novavax‘ın geliştirdiği “NVX-CoV2373” aşısı şimdi rastgele bir ülkeden onay almamasına karşın, firma şimdiden 375 milyon 700 bin dozluk mutabakat yaptı. Novavax firması tarafından aşının 2 doz olarak uygulandığı ve yüzde 89 oranında koruyuculuk sağladığı bildirildi.

Johnson & Johnson/Janssen:

Amerikan ilaç firması Johnson & Johnson’ın bağlı iştiraki Belçikalı Janssen ilaç şirketinin geliştirdiği “Ad26COVS1” aşısı bu vakte kadar yalnızca Bahreyn ve ABD’den onay alabildi. Öteki aşılara nazaran tek doz olarak uygulanan aşı, yüzde 66 koruyuculuk oranına sahip.

Sinopharm, Sinovac ve CanSino:

Sinopharm, Sinovac ve CanSino üzere kamuya ilişkin ilaç firmaları, Çin Askeri Tıp Akademisi, Vuhan Viroloji Enstitüsü, Pekin Biyolojik Eserler Enstitüsü üzere kurumlarla iş birliği içinde aşı çalışmaları yürütüyor. Bu vakte kadar toplamda 31 ülkeden onay alan aşılardan Sinovac’ın koruyuculuk oranı yüzde 50, CanSino’nun yüzde 66, Sinopharm’ın ise yüzde 79 olduğu açıklandı. Sinovac aşısına onay veren ülkeler ortasında Türkiye’de yer alıyor. Ülke genelinde Mart başı itibariyle bu vakte kadar 8 milyon 800 bin dozun üzerinde aşı uygulandı.

Gamaleya:

Gamaleya Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Enstitüsü’nün geliştirdiği Rus aşısı Sputnik V, dünya genelinde 38 ülkeden onay aldı. Bu ülkeler ortasında Rusya, Birleşik Arap emirlikleri, Mısır, Suriye ve İran yer alıyor. 2 doz olarak uygulanan aşının aktiflik oranının yüzde 92 olduğu duyuruldu.

İlgili Habeler:

• Avrupa ülkeleri Mart itibariyle Kovid-19 kısıtlamalarını gevşetmeye hazırlanıyor
• ABD, J&J aşısına onay verdi
• AB önderleri Kovid-19 aşısı ve salgın önlemleri gündemiyle toplandı
• Koca: Ülkemizde her geçen gün sayısı artan mutasyonlu virüsü dikkate almalıyız
• Merkel’den üçüncü dalga uyarısı

Bloomberg HT