İngiltere’de Lordlar Kamarası, Başbakan Boris Johnson’ın Avrupa Birliği’ne (AB) karşı ülkenin toprak bütünlüğünü korumak için gerekli olduğunu söylediği İç Piyasalar Yasa Tasarısı’nın tartışmalı unsurunu metinden çıkaran değişiklik önergesini kabul etti.
İngiliz parlamentosunun üst kanadı Lordlar Kamarası, AB’yle varılan Brexit Mutabakatı’nı tek taraflı ihlal edecek yasa tasarısını görüştü.
Görüşmelerin akabinde yapılan oylamada, Brexit sonrası Kuzey İrlanda ile Birleşik Krallık’ın geri kalanı ortasındaki ticaretin aksamadan sürdürülmesi için bakanlara ek yetkiler veren unsurun metinden çıkarılmasını öngören değişiklik önergesi 165’e karşı 433 oyla kabul edildi.
Önergeye, Johnson’ın başkanı olduğu Muhafazakar Partinin kimi üyelerinin de dayanak verdiği görüldü.
Lordlar Kamarası’nda salı günü de görüşmelerin devam etmesi, yeniden birtakım değişikliklere gidilmesi bekleniyor.
Hükümetin, tasarının, parlamentonun alt kanadı Avam Kamarası’na geri geldiğinde kelam konusu hususları yine metne eklemesine kesin gözle bakılıyor.
Ülkede, Lordlar Kamarası, seçilmiş üyelerden oluşan Avam Kamarası’nın kabul ettiği tasarıları kalıcı bir halde engelleyemiyor.
Görüşmeler devam ederken AB ile İngiltere ortasında bir ticaret muahedesine varılması durumunda yasaya gerek kalmayacak.
Johnson’ın da tasarıyı, AB’yi 31 Aralık’ta sona erecek Brexit geçiş periyodu öncesi bir ticaret mutabakatına zorlamak için gündeme getirdiği bedellendiriliyor.
– Tartışmalı tasarı
Başbakan’ın, geçiş devri sonrası Birleşik Krallık’ı oluşturan İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda ortasındaki özgür ticareti müdafaayı amaçladığını söylediği tasarı, İngiliz bakanlara Kuzey İrlanda ve Birleşik Krallık’ın geri kalanı ortasındaki ticaret konusunda daha fazla yetki veriyor.
Geçen sene varılan Brexit Mutabakatı’na nazaran, Birleşik Krallık AB’den ayrılsa da Kuzey İrlanda AB’yle gümrük birliği içinde kalmayı sürdürecek.
İki taraf ortasında bir ticaret muahedesine varılamaması durumunda, AB, Kuzey İrlanda ve Birleşik Krallık’ın geri kalanı ortasında besin nakliyatına mani getirebilecek.
– AB, tasarının geri çekilmesini istiyor
AB, İngiltere’nin Kuzey İrlanda’dan Sorumlu Bakanı Brandon Lewis’in “uluslararası hukuku hudutlu bir formda ihlal ettiğini” söylediği düzenlemenin geri çekilmesini istiyor.
AB Komitesi Lider Yardımcısı Maros Sefcovic, 10 Eylül’de yaptığı açıklamada, Londra’ya ay sonuna kadar mühlet vermiş, aksi halde Avrupa Adalet Divanına gideceklerini duyurmuştu.
Johnson ise 15 Eylül’de yaptığı açıklamada metnin, AB’nin Birleşik Krallık’ı “parçalama gücüne” karşı sigorta olduğunu belirterek “Tasarı, Birleşik Krallık’ın egemenliği ve bütünlüğüne değer veren herkes tarafından memnuniyetle karşılanmalı.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
30 Eylül’de Avam Kamarası’nda 256’ya karşı 340 oyla kabul edilen tasarı, Lordlar Kamarası’nda görüşülmeye başlanmıştı.
– Brexit süreci
İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya’dan oluşan Birleşik Krallık’ta, Haziran 2016’da yapılan AB referandumunda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile Brexit kararı alınmıştı.
İngiltere’deki uzun süren tartışmaların akabinde AB’yle varılan mutabakat geçen sene aralık ayında parlamentoda kabul edilmiş ve İngiltere, 31 Ocak’ta AB’den ayrılmıştı.
Taraflar daha sonra başta ticaret olmak üzere her alandaki bağlantıları belirleyecek muahedeler için masaya oturmuş lakin görüşmelerde ilerleme kaydedilememişti.
31 Aralık’ta sona erecek geçiş müddeti boyunca muahedeye varılamaması durumunda İngiltere, AB’den anlaşmasız olarak ayrılacak ve iki taraf ortasındaki ticaret, Dünya Ticaret Örgütü kurallarına nazaran yürütülecek.
Bloomberg HT
