İstanbul Ticaret Odası’nın (İTO) yaptığı “Pandemetre” araştırması, yılın 7 ayı geride kalırken, bilhassa düşük faizli kredilerle tüketicinin ertelenen talebi birleşince pandemiye karşın piyasaların çabuk toparlanmaya başladığına işaret etti.
“Pandemetre” araştırmasında, 2019 ve 2020’nin birinci yarısına ilişkin vergi tahsilatı, konut ve araba satışları, kredi faizleri, kartlı harcamalar, kapasite kullanım oranı, karşılıksız çek ve yeni kurulan firma sayısı üzere 11 gösterge karşılaştırıldı.
Araştırmaya nazaran, hem üretim hem de tüketim cephesinde “V” tipi toparlanma ile ekonomik aktivitenin seviyesi bakımından geçen yıl yakalandı.
İlgili kurumların resmi istatistiklerini dikkate alan araştırmaya nazaran, İstanbul’da geçen yılın birinci yarısında 139 milyar lira olan vergi ödemeleri, bu yılın tıpkı periyodunda yüzde 10’un üzerinde artışla 154 milyar liranın üzerinde gerçekleşti.
İTO’da yeni kurulan firma sayısı, 7 ayda geçen yılın tıpkı devrine kıyasla yaklaşık yüzde 10 artarak 27 bin 752’den 30 bin 509’a çıktı.
TL üzerinden açılan ticari kredi faizleri ise 19 Temmuz 2019’daki yüzde 24,05’lik ortalamasından 17 Temmuz 2020’de yüzde 9,30’a geriledi.
Temmuz 2019’da 98,3 puan olan TCMB Gerçek Kesim Inanç Endeksi, Temmuz 2020’de 100,7 puan oldu.
İstanbul’da konut satışları bu yılın birinci yarısında yüzde 16’lık artışla 106 bini geçerken, Türkiye geneli araba satışları 156 binden 203 bin adede çıktı.
Araştırmanın, “Banka kartı ve kredi kartı harcamaları” başlığına nazaran, Ocak-Haziran 2019 periyodunda 475 milyar lira olan yerli ve yabancı kartlarla yapılan harcama, bu yılın birinci yarısında yüzde 7,18 artarak 509 milyar lira oldu.
Araştırmanın öbür sonuçları ise şöyle:
“Konut, taşıt ve muhtaçlıktan oluşan tüketici kredileri hacmi, bu yıl 24 Temmuz haftasında 622 milyar liraya yükseldi. Artış oranı, yüzde 55,04 oldu. İmalat sanayi genelinde kapasite kullanımı Temmuz 2019’da aylık bazda yüzde 76,2 iken, Temmuz 2020’de yüzde 70,07’ye geriledi. 2020’nin birinci 6 ayında İstanbul’dan yapılan ihracat yüzde 16 düşerek 36 milyar dolar oldu. Bankalara ibraz edilen çek fiyatındaki artışa karşın İstanbul’da karşılıksız çek fiyatı geriledi. Bu yılın birinci 6 ayında geçen yılın ocak-haziran devrine nazaran yüzde 42’lik düşüşle 3,1 milyar lira oldu.”
“Birçok bölümümüz, pandemiyle oluşan kaybı önemli oranlarda düzeltmeyi başardı”
İTO Lideri Şekib Avdagiç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2020’nin 7 ayında hükümetin, pandeminin dallara yönelik tesirlerine ait yaptığı müdahalelerin olumlu sonuçlar verdiğini gözlemlediklerini tabir etti.
İş dünyasına gücünü kazandıracak önlemlerin, pandemi karşısında güçlü bir korunak olduğunu belirten Avdagiç, şunları kaydetti:
“Türkiye; hükümetiyle, iş dünyasıyla ve vatandaşıyla birlikte pandemiye karşı önemli bir gayret örneği veriyor. Olağanlaşma süreciyle birçok kesimimiz pandemiyle oluşan kaybını önemli oranlarda düzeltmeyi başardı. Olağanlaşma devri, yeni bir atılım periyodu olma işareti veriyor. Virüsün muhtemel ikinci dalgasına karşı da gücümüzü artırmış olduk. Yılın son 2 çeyreğine girerken, pandemi tesirinden değerli ölçüde sıyrıldık. 2020’nin ikinci yarısı, pandemiye karşı güç kazanma yılı olacak.”
Avdagiç, Türkiye’nin hem üretim sınırlarını açık tutmanın hem de anında aldığı önlemlerin olumlu karşılığını aldığını, birçok ülkenin büyük daralmalarla geçirmeyi kabullendiği 2020’yi Türkiye’nin, “ekonomik kondisyonunu eski hale getirme dönemi” olarak değerlendireceğini söyledi.
Sayıların, Türkiye’nin erken toparlanan ülkeler ortasında ön sırada olduğunu gösterdiğini aktaran Avdagiç, “Şimdi gaye, birinci halkada yer almak. Bunun için gerekli potansiyelimiz var. Bununla birlikte hükümetimizin cari açığın azaltılması konusunda ithalatı ikame eden ihracat eserlerini destekleyen yaklaşımı çok kıymetli. Kararlı bir vizyon belirlendi, dayanak paketi kondu. Dış açığı hükümetimizin dayanağıyla kesinlikle azaltmamız gerekiyor. Bu hususta ağır çalışma yapmalıyız.” diye konuştu.
Turizm kesiminin hem istihdama sağladığı katkı hem de sağladığı Döviz ile büyük değer taşıdığını vurgulayan Avdagiç, “Ümit ediyoruz ki salgında ikinci dalga yaşanmaz ve seyahat acenteleri, turizm nakliyatı firmaları, fuar, aktiflik, şov organizatörleri üzere turizm ve kontaklı bölümler ile yeme-içme kesiminde kayıplarımızı geri kazanırız.” dedi.
AA
Bloomberg HT
