Japonya Başbakanı Shinzo Abe sıhhat nedenlerinden ötürü istifa ettiğini açıkladı. Böylece ülkenin en uzun süren başbakanlık periyodu sona ermiş oldu.
Abe, yerine geçen isim belirlenene dek vazifede kalacağını kaydetti.
Abe, Tokyo’da yaptığı açıklamada, “Siyasette en kıymetli şey sonuçları başarabilmektir,” dedi ve “Son 7 yıl 8 aylık devirde, sonuçları başarabilmek için her şeyi yaptım”, formunda konuştu.
Abe, iktidardaki Liberal Demokrat Parti (LDP) üyelerine vazifesi bırakacağını söyledi ve parti milletvekili Hiroshige Seko, toplantıdan sonra yaptığı açıklamada, Abe’nin halefinin parti içinde yapılacak seçimle belirleneceğini kaydetti. Abe’nin, Cuma günü mahallî saat ile 17:00’de sıhhat durumuna ait açıklamalar yapacağı bir basın toplantısı yapması bekleniyordu.
Abe’nin ofisinden yorum için kimseye ulaşılamadı.
Japonya’da Topix Endeksi istifa haberlerinin akabinde yüzde 1.6 kadar düşerken, yen haber sonrası düştükten sonra kayıplarını geri aldı. Abe Cuma günü, istifa haberleri gelmeden evvel, basın mensuplarına çok kısa bir açıklamada bulunarak, hükümetin virüs vazife gücü toplantısında, idaresinin kış devrinde grip hastalıkları artmadan evvel Kovid-19 ile uğraş için yeni bir plan hazırladğını söyledi.
LDP’nin genel sekrteter yardımcısı Tomomi Inada, basın mensuplarına, “Bu mutlak bir sürprizdi, çünkü çok ani oldu,” dedi ve “Bunu beklemiyordum” açıklamasında bulundu.
65 yaşındaki Başbakan son iki haftada Keio Üniversitesi hastanesini iki sefer ziyaret etti ve basın mensuplarına sağlına ait testler yaptırdığını söyledi. Hükümetin çok az ayrıntı vermesine rağmen, lokal medyada, Abe’nin 2007 yılında başbakanlık vazifesinden istifasına yol açan kronik hazım sıkıntısına neden olan ülseratif kolit tedavisi gördüğü yolunda haberler çıkmıştı.
Tokyo’da Monex Inc. tahvil traderı Tsutomu Soma, “Para ve maliye siyasetleri şimdilik yerli yerinde kalacak, lakin hava daha evvelkinde olduğu üzere bozulacak,” dedi ve “Japonya’nın tekrar uzun vadeli bir hükümet görmesi vakit alacak. Ülkenin istikrarlı bir hükümete sahip olması değişik ıslahatların uygulanmasına yardımcı oldu, lakin siyasi tartışmalar Japonya’nın memleketler arası arenadaki rolü için risk oluşturabilir” biçiminde görüş bildirdi.
Abe, koronavirüs pandemisinin Japonya’da yayılması ve Nisan-Haziran periyodunda ülke tarihinin en berbat ekonomik daralmasına neden olmasından ötürü pek fazla dinlenmeye vakit ayıramadı. Virüs olay sayılarının son haftalarda artması ile birlikte, Abe’ye dayanak, JNN’nin Ağustos başında düzenlediği kamuoyu araştırmasına nazaran, yüzde 35.4 ile rekor düşük düzeye indi. Abe, siyasetlerinin çok geç ve ihtyaçların gerisinde kaldığı yolunda tenkitlere maruz kalıyor.
Chuo Üniversitesi onursal profesörü Steven Reed, “Sorun artık seçim sorumluluğu, şayet LDP seçimleri kazanmak istiyorsa, önderlerini değiştirmesi gerek” dedi.
Abe’nin yerine kimin geleceği şimdi aşikâr değil. Baş Kabine Sekreteri Yoshihide Suga, 2012’de başbakanlık misyonuna başlamasından bu yana Abe’nin sağ kolu durumunda. Abe’nin ani bir formda misyonu bırakması halinde, Suga emanetçi olarak idarenin devamlılığını sağlayabilir.
Maliye Bakanı Taro Aso birebir vakitte başbakan yardımcılığı misyonunu yönetiyor ve başbakanlık misyonunu devralabilir. Aso Abe’nin yakın etrafından ve 2008-2009 devrinde başbakan olarak başarısız bir periyot geçirdi. Bu devrin sonunda muhalefetteki Demokrat Parti LDP karşısında seçim zaferine imza attı.
Eski savunma bakanı Shigeru Ishiba, seçmenlerin en fazla dayanak verdiği aday olarak görülüyor. Ishiba, Abe’ninkilerden daha popülist olarak bedellendirilen ekonomik siyasetleri destekliyor ve Nisan ayında verdiği bir mülakatta, hissedarlar ve şirket sahiplerinin ellerinde çok fazla refahın biriktiğini söyledi.
Abe 2012 yılında yine başbakanlık koltuğuna oturdu ve uygulamaya koyduğu daha evvel görülmemiş büyüklükteki nakdî gevşeme ve regülasyona yönelik ıslahatlar “Abenomi” olarak isimlendirildi.
Bloomberg HT
