Gayrimenkul bölümü temsilcileri, kentsel dönüşüm konutlarına ait inşaat taahhüt işlerinde KDV’nin yüzde 1’e düşürülmesi ile vatandaşların önündeki en büyük manilerden birinin ortadan kalktığını belirterek, bu atılımın kentsel dönüşümü hızlandıracağı görüşünü taşıyor.
Mal ve Hizmetlerde Uygulanacak KDV Oranlarının Tespitine Ait Karar’da Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanı kararı dün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Kararla 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapıların bulunduğu yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde taşınmaz maliklerine ilişkin mevcut inşaat alanının 1,5 katına kadar olan yeni inşaat alanında yapılacak olan konutlara ait taahhüt işlerine yönelik KDV oranı yüzde 1’e indirildi.
Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Vakfı (KENTSEV) Lideri Haluk Sur, mevzuya ait AA muhabirine yaptığı açıklamada, kentsel dönüşüm konutlarına ait inşaat taahhüt işlerindeki KDV indiriminin epey hayati ve değerli olduğunu vurguladı.
Sur, mevcut inşaat alanının 1,5 katına kadar olan yeni inşaat alanlarında yapılacak konutlara ait inşaat taahhüt işlerinde KDV’nin yüzde 18’den yüzde 1’e düşürüldüğünü anımsatarak, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Oldukça pahalı bu teşvikle kentsel dönüşüm hızlanacak. Hakikaten son 8 yılda 564 bin konut dönüşebilmişti. 700 bin konutun dönüşümü ise sürüyor. Acil dönüşmesi gereken konut adedi ise 300 bini İstanbul’da olmak üzere ülke genelinde 1,5 milyon adet. Toplamda ise yaklaşık 6,5 milyon konut. Bu kararı, birebir vakitte gayrimenkulün temaslı olduğu 200’den fazla alt dalda ekonomik canlanma oluşturacak bir teşvik olarak görüyorum. Hasebiyle karar, yalnızca kesim ismine değil, vatandaş ismine da hayli pahalı.”
“‘Kendin yık kendin yap’ modeli artık çok süratle ilerleyecek”
Gayrimenkul Hukuku Derneği Lideri Ali Güvenç Kiraz da 6306 Sayılı Afet Riski altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında 2012’den beri çok sayıda harç ve vergi indirimi sağlandığını hatırlattı.
Net 149 metrekarenin altındaki konut alanlarında KDV’nin yüzde 1 olarak uygulandığını anımsatan Kiraz, yeni kararla “kendin yık kendin yap” modeline vergi avantajı getirildiğini söyledi.
Kiraz, şunları kaydetti:
“2017 sonu prestijiyle kat karşılığı inşaat işlerinin azalması ve stok fazlası ortaya çıkması nedeniyle dal, ‘kendin yık kendin yap’ modeline, yani başka ismiyle özel taahhüt işlerine yöneldi. Bu modelin öbür bir ismi ise eser kontratı. Lakin burada en büyük sorun yüzde 18’lik KDV’ydi.
Binasını bedel karşılığında yıkıp yaptırmak isteyenler için dev bir KDV sorunu bulunuyordu. Var olan inşaat bedeline yüzde 18 önemli artış getirdiği için müteahhitler ve arsa sahipleri bu modeldeki dönüşümden uzak duruyordu.”
Yeni kararla bu caydırıcı KDV oranının yüzde 1’e düşürüldüğünü belirten Kiraz, “Bu kararla bedel karşılığı konutlarını yeniletmek isteyen arsa sahipleri ve yükleniciler açısından çok değerli bir periyot başladı ve maliyetler önemli manada azaldı. Çok uzun vakittir beklenen bir karardı. ‘Kendin yık kendin yap’ modeli artık çok süratle ilerleyecektir.” diye konuştu.
“Ek teşvikler de verilmeli”
Türk Dünyası Mühendisler ve Mimarlar Birliği İstişare Şurası Üyesi ve kentsel dönüşüm uzmanı Nihat Şen ise kelam konusu kararla kendi binasını yeniletmek isteyen vatandaşların önündeki en büyük manilerden birisinin kaldırıldığını, indirim sayesinde riskli binaların yenilenmesinin hızlanacağını söyledi.
KDV indiriminin yanı sıra ek teşviklerin de sağlanması gerektiğini aktaran Şen, şunları kaydetti:
“SGK muafiyeti getirilmeli. Kentsel dönüşüm kredisinde üst meblağ 250 bin liraya çıkarılmalı ve vadeler 180 aya uzatılmalı, faiz oranı da yüzde 0,70 olmalı. Tıpkı vakitte üçte iki çoğunlukla karar alındığında, satış sürecinin bitmesini beklemeden inşaat ruhsatı verilmeli. Belediyelerde bürokratik süreçler azaltılmalı ve vatandaşa süreçte yardımcı olunmalı.”
Bloomberg HT