Türkiye’de 2013’te doruğa ulaşan özelleştirme salgının tesirli olduğu 2020 yılında durma noktasına geldi.
Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı datalarına nazaran 2020 yılında Türkiye’de yalnızca 22 milyon dolarlık özelleştirme geliri elde edildi. Böylece özelleştirme gelirlerinde 1987 yılından bu yana en düşük düzey kaydedildi. Türkiye’de özelleştirmeler 1986 yılında başlamıştı.
Yönetim, 2020 yılında 2 elektrik üretim santrali, 1 liman ve çeşitli sayıdaki taşınmaz olmak üzere çeşitli alanlarda 80 özelleştirme ihalesini tamamladı.
Geçen yıl özelleştirme uygulamalarından yaklaşık 22 milyon dolar gelir elde edildi. Geçmiş yıl taksitleriyle birlikte özelleştirmeden 2020’de sağlanan gelir 677 milyon doları buldu. Hazineye yapılan transfer fiyatı ise tıpkı periyotta 588 milyon dolar olarak gerçekleşti.
2013’te özelleştirme gelirlerinde tepe kaydedilmişti
1986-2020 periyodunda yönetim tarafından gerçekleştirilen özelleştirme uygulamalarının toplam meblağı 70,4 milyar doları buldu. Türkiye’nin özelleştirme gelirlerinde 2013 yılında 12,5 milyar dolarla en yüksek düzey kaydedilmişti. 2013’te bilhassa elektrik dağıtım şirketleri ve hidroelektrik santralleri özelleştirmeleri öne çıkmıştı.
2013 yılının akabinde kademeli olarak gelirlerde bir düşüş yaşanmıştı.
Özelleştirme gündeminde yer alan varlıklar
Bu yıl da özelleştirme kapsam ve programında yer alan elektrik üretim tesisleri, limanlar, yasal metroloji kapsamındaki periyodik muayene hizmetleri ve taşınmazların özelleştirilmesine devam edilecek.
Özelleştirme uygulamalarında uzun vadeli sektörel öncelikler çerçevesinde ve belirlenmiş bir program dahilinde halka arz dahil yeni ve alternatif modeller kullanılarak ekonomik katma bedel bazlı planlamaya geçilecek.
Güç özelleştirmeleri kapsamında, geçen yıl heyeti güç toplamı 4,6 megavat olan Ahiköy-1 ve Ahiköy-2 hidroelektrik santrallerinin ihale süreci tamamlandı. Bu özelleştirmelerden 11 milyon lira özelleştirme geliri elde edilecek.
Özelleştirme kapsam ve programında bulunan toplam 625 megavatlık 13 hidroelektrik santrali için ihale hazırlık çalışmaları devam ediyor.
Cumhurbaşkanı kararları ile özelleştirme kapsam ve programına alınan Gebze Dilovası Doğal Gaz Santrali ile İstanbul’daki Esenyurt Doğal Gaz Santrali’nin özelleştirilmelerine ait hazırlık çalışmaları sürüyor.
Liman özelleştirmeleri kapsamında ise Güllük Limanı’nın 45 yıllığına işletme hakkının verilmesi metoduyla özelleştirilmesine ait ihale sürecinde sonuncu pazarlık görüşmeleri Kasım 2020’de tamamlandı. İhale sonucuna ait onay süreci devam ediyor.
Taşucu Limanı ve Liman Geri Alanı’nın özelleştirilmesine ait hazırlık çalışmaları da sürdürülüyor. Özelleştirme sürecinin bu yıl içinde sonuçlandırılması hedefleniyor.
Fenerbahçe-Kalamış Yat Limanı’nın imar planlarına ait dava süreçleri tamamlandı, özelleştirme sürecinin bu yıl içinde bitirilmesi planlanıyor.
Gökçeada Kuzu Limanı’nın işletme hakkının verilmesi yoluyla özelleştirilmesine ait ihalede hazırlık süreci devam ederken, özelleştirme süreçlerinin bu yıl içinde tamamlanması hedefleniyor.
Bloomberg HT