WOW – Women of the World Vakfı, Jude Kelly tarafından 2018’de, küresel WOW Dünya Bayanlar Şenliği hareketini hayata geçirmek emeliyle kuruldu. Şenlik birinci kere Birleşik Krallık’ta 2010’da bayan ve kız çocuklarını kutlamak, potansiyellerini kısıtlayan mahzurları anlamak için ve karşılaştıkları problemlere dair farkındalığı artırmak ve bu problemlere kolektif tahliller geliştirmek hedefiyle düzenlendi. İstanbul da bu yıl 5-6-7 Mart’ta gerçekleşecek olan şenlikle birlikte bu hareketin içinde yer alıyor. British Council ve Sabancı Vakfı iş birliğiyle düzenlenen ve 100’den fazla kişi ve kurumun katıldığı şenlik, YouTube hesaplarından fiyatsız izlenebiliyor.
Toplumsal cinsiyeti odağına alarak kapsayıcı bir alan yaratmayı hedefleyen WOW – Dünya Bayanlar Şenliği İstanbul, on beş milyondan fazla kişinin yaşadığı İstanbul’da “Şehirde Bayan Olmak” temasını ele alıyor. Şenlik, WOW Vakfı Lideri ve kurucusu Jude Kelly, British Council Türkiye Yöneticisi Cherry Gough, British Council Mütevelli Heyeti Lideri Stevie Spring ve Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı’nın açılış konuşmaları ile başladı.
Sabancı Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri Güler Sabancı eşitsizliklerin daha da derinleştiği pandemi sürecinden en çok bayanlar ve kız çocukları etkilendiğinin altını çizdi. Şenliğin açılışında konuşan Güler Sabancı şu tabirlere yer verdi: “Kadın hakları gayretinde en aktüel bahisleri tartışacağımız bu heyecan verici şenlikte tıpkı vakitte kazanımlarımızı kutlayacağız. Sabancı Vakfı olarak, 47 yıldır bayanlar ve kız çocukları her vakit önceliğimiz oldu. Pandemi sürecinde de maalesef, bilhassa bayan hakları alanında uzun yıllardır elde edilen kazanımları kaybetme riskiyle karşı karşıyayız. Birleşmiş Milletler Bayan Birimi’nin raporuna nazaran; pandemi nedeniyle dünya genelinde 47 milyon bayan ve kız çocuğu çok yoksulluğa sürükleniyor. Erken yaşta evlilikler ve kız çocuklarının okulu bırakma oranlarında artış bekleniyor. Ayrıyeten, bayana yönelik şiddet olaylarının en az yüzde 20 oranında arttığı görülüyor. Böylesi bir vakitte güç birliği yapmaya ve dayanışmaya her zamankinden daha çok gereksinimimiz var. Bu manada sivil toplumla sanat dünyası ortasında köprü kuran Dünya Bayanlar Festivali’ni çok değerli buluyoruz. Üç gün sürecek şenlikte sadece meseleler ve tahlil yolları tartışılmayacak, tıpkı vakitte bugüne kadar elde edilen kazanımlar da hatırlanacak. Geçmişten bugüne kazanımları hatırlamak, yeni gayretler için bilhassa pandemiden sonra en güçlü motivasyon kaynağımız olacak. Bugün hala siyasette, istihdamda ve karar alma düzeneklerinde bayanların temsilinin çok düşük olduğunu görüyoruz. Bu demek oluyor ki bayanların sesini daha da görünür kılmalıyız.
Hayatın her alanında eşit iştirake muhtaçlığımız var. Bu yüzden, bu şenlikte yalnızca bayanların sesini duyacağız. İnanıyorum ki bu şenlik bizlere birlikte olmanın değerini ve dayanışmanın gücünü bir defa daha gösterecek. Hepimize umut ve güç veren bir şenlik olmasını diliyor, daha eşitlikçi bir dünya hayaliyle tüm bayanların 8 Mart Dünya Bayanlar Günü’nü şimdiden kutluyorum.”
Şenlikte açılış konuşması yapan WOW Vakfı Lideri ve kurucusu Jude Kelly ise şöyle konuştu: “WOW İstanbul uzun müddettir benim ve Türkiye’deki partnerlerimizin hayaliydi, ve bugün, WOW İstanbul martta dünyanın dört bir yanındaki harika WOW’lar ortasına katılıyor. WOW Rio, WOW New York, WOW Pakistan ve Avustralya, Tayvan ve Bangladeş’teki Think In’ler üzere. Bu COVID periyodu hepimiz için çok kuvvetli geçse de genç kızların ve bayanların cinsiyet eşitliğinin olduğu bir dünya uğruna gayret etmek için direnç ve kararlılıkla nasıl öne atıldığını görmek harikulade. WOW hareketini genç kızların ve bayanların büsbütün hürmet gördüğü potansiyellerine büsbütün ulaşabildikleri, pürüzlerle başa çıkmak zorunda kalmadıkları şiddete maruz kalmadıkları, mecbur oldukları için haksız bir duruma boyun eğmek zorunda kalmadıkları bir dünyayı hayattayken görmek istediğim için kurdum. WOW İstanbul’da gerçekleşen bu süper kutlamanın dayanıklılık ve eğitimi güçlendireceğini, ortamızda bir bağ oluşturacağını, ve değişime giden yolda bizi bir adım daha ileri götüreceğinin farkındayım. İnsanlığı besleyen de sürekli değişim olmuştur. Değişim, ilerleme, gelişim, kız çocuklarının eğitiminden, oy kullanmaya, evlilik hakkında özgürce karar verebilmeye, bunlar daima kilit ögeler. Bu şenliğin gelecekteki kızlarımızı ve onlara kuvvetli bir ses, aşikâr bir gaye vererek ve eşitliğin onların hakkı olduğu şuurunu aşılayarak onları nasıl güçlü kılacağımıza dair düşünmek için bir fırsat olacağından eminim. Tüm bunlar geniş çaplı WOW hareketinin bir kesimi. Son 11 yılda neredeyse 157 şenlik düzenledik. Bu şenliklerin hepsi de aidiyet hissimizi güçlendirdi. Şenliğin ismi Dünya Bayanlar Şenliği zira birbirimizin öykülerini dinlemez, birbirimizin tecrübelerinden öğrenmezsek yalnızca bir kutuda kendi kendimizle uğraşırız. Bize asıl düşen ise dayanışma içinde el ele tutuşup değişime imza atmak.”
WOW – Dünya Bayanlar Festivali’nin birinci gün sunuculuğunu gazeteci His Demirdağ üstleniyor. Şenlikte bugün; Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Lideri Canan Güllü’nün Osmanlı’dan günümüze bayan hareketini ele alacağı konuşmasının akabinde, İBB Toplumsal Siyasetler Koordinatörü Zelal Yalçın Küçük, Engelli Bayan Derneği üyesi avukat İstek Şenyurt Akdağ, Bayan Koalisyonu gönüllüsü Sinem Mısırlıoğlu üzere Türkiye’nin önde gelen aktivistlerinin yanı sıra Birleşik Krallık’tan Bayanların Eşitliği Partisi (WEP) Lideri ve Londra Belediye Lider Adayı Mandu Reid bayanların toplumsal hayata iştirakinde önlerine çıkan mahzurların yanı sıra pandemi periyodunda kısıtlanan haklara kadar pek çok farklı mevzuyu “Şehir Hayatına Katılım” panelinde ele alacak.
Şenliğin “Büyük Fikirler” kısmında ise, Gamze Elibol, Gülseren Onanç, Elif Eda Güneş, Simay Dinç ve İstek Çelebi yürek veren öykülerini, bayan hakları uğraşına kendi kulvarlarından katkılarını paylaşacaklar. Sabancı Vakfı Genel Müdürü Nevgül Bilsel Safkan moderatörlüğündeki “Sabancı Vakfı Fark Yaratanlar” söyleşisinde ise, Sabancı Vakfı Fark Yaratanları İlayda Eskitaşçıoğlu, Hasret Ceylan ve Nurdeniz Tunçer tabuları yıkmaya, dayanışma platformları oluşturmaya ve bağımsız yaşama dair yürüttükleri çarpıcı çalışmalarını anlatacaklar. Birlikte Yemek kısmında Refika Birgül bizlerle kendi kıssasını paylaşacak, akabinde Pelin Turgut öykü anlatıcılığına dair ufuk açıcı paylaşımlar yapacak. Bu kısım sürpriz bir tarifle son bulacak.
Birleşik Krallık ve Türkiye’nin yükselen müzisyenlerinin ve performans sanatkarlarının performansları da British Council ve Sabancı Vakfı YouTube hesapları aracılığı ile izleyici ile buluşacak. WOW Performans kısmı, Birleşik Krallık’tan MAYK Tiyatrosu iş birliği ile davet edilen, deneyselliği ve evvelce belirlenmiş olanla bizatihi olanın etkileşimini kucaklayan dansçı Laila Diallo ile performans, koreografi ve canlı sanat alanlarında çalışan Jo Bannon’un sahne almasıyla başlayacak. WOW Sesler kısmının birincisinde ise Birleşik Krallık’tan Selector Radyo katkılarıyla Neo-soul ve folk müziği karışımı üslubuyla müzikçi ve kelam müellifi Maya Law, dinleyeni her an değişik bir ses görüntüsüne sokan çok disiplinli sanatçı Heka ve armonik vokalleriyle incelikli müzik yazımına hayat veren Bryony Jarman-Pinto yer alacak. Şenliğin birinci günü Serious Müzik’in programlamasıyla WOW Konser’de yer alacak olan yetenekli kemane sanatkarı Melisa Yıldırım ile yarı Bahreynli yarı İngiliz trompet sanatkarı mükemmel Yazz Ahmed’in performanslarıyla son bulacak.
Şenlik 6 ve 7 Mart’ta
6 Mart Cumartesi günü gazeteci Burcu Karakaş, akademisyen Aksu Bora, Mesken Çalışanları Dayanışma Sendikası Genel Lideri Gülhan Benli, Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo ve gazeteci & müellif Saima Mir pandemi ile birlikte artan mesken içi şiddet, mesken içi emek ve derin yoksulluğu “Şehrin Görünmeyen Yüzü” başlığı ile tartışacak. British Council’in Türkiye’deki 80 yılı boyunca yolunun kesiştiği 80 bayanın kıssasını anlatan ‘Kesişen Yollar: 80 Yılda Değişen Hayatlar’ seçkisinde yer alan Güneş Terkol, Esra Gönen ve Ezgi Yalınalp’in ilham veren öykülerini British Council Türkiye Ülke Yöneticisi Cherry Gough sunumuyla anlatacak. “Büyük Fikirler” kısmında, Erişilebilir Her Şey kurucularından Hale Yıldız, teknolojikanne.com kurucuları İpek Süer ve Derya Devrikli Gül ve Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Nora Tataryan, değişik alanlardaki teşebbüsleri ve öyküleriyle şenliğin konuğu olacak.
British Council’ın ‘Kadın Sanatkarlar için Kültürde Bayan Gücü Dayanak Programı’ ile Türkiye’den seçilen performans sanatları profesyonelleri Banu Açıkdeniz, Ekin Tunçeli, Dilan Balkay ve His Demir’in pandemi şartları nedeniyle seyirciyle buluşamamış üretimleri, WOW Performans kısımlarında yer alacak. İştirakçiler 6 Mart’ta Birlikte Yemek kısmı ile Suriye’de başlayan hayatları Okmeydanı’nda kesişen bayanların kurduğu “Kadın Bayana Mülteci Mutfağı” ile yeni tarifler keşfedecek. Birlikte Hareket kısmında ise Londra’da yaşayan performans sanatkarı Ekin Bernay ile Performatif Atölye Çalışması gerçekleştirilecek. Barış İçin Müzik Vakfı WOW Konser’de şenliğin ikinci gününde keyifli bir kapanışa imza atacak.
Şenliğin üçüncü ve son günü 7 Mart, beş yılda 85 milyon defa indirilen “The Guilty Feminist” (Suçlu Feminist) podcast’inin sahibi, komedyen ve senaryo muharriri Deborah Frances-White’ın açılış konuşması ile başlayacak. Akabinde şenliğin sunuculuğunu da üstlenen gazeteci Zeynep Miraç’ın moderatörlüğünde “Şehirde Dayanışma Paneli”nde, 5 Harfliler kurucularından akademisyen Hazal Halavut, araştırmacı, müzisyen ve WOW İstanbul Müşavere Konseyi Üyesi Rümeysa Çamdereli, İstanbul Esenyalı Bayan Dayanışma Derneği Lideri Adile Doğan ve feminist tarihçi Jade Bentil bir ortaya gelecek.
WOW – Büyük Fikirler’in son buluşmasında ise pentatlet Unsur Özyüksel, direktör Berna Gençalp ve Metal Kolektif kurucusu İkram Yaşar kıssalarını, çarpıcı çalışmalarını, kendilerine tanınmayan fırsatları nasıl yarattıklarını paylaşacaklar. Birlikte Hareket kısmında iştirakçiler, Ebru Atilla ile “Şimdi Bir Nefes Al” diyecek ve şenliğin son gününde feminist yoga yaparak hareket edecekler.
Şenliğin son “Birlikte Yemek” kısmında ise kentte daha az tüketim ve sağlıklı hayatı hedefleyen EkBiçYeİç ile Kentte Ekolojik Ömür Atölyesi düzenlenecek. Sabancı Vakfı Kısa Sinema Müsabakası: Kısa Sinema Uzun Tesir kısmı ile iştirakçiler toplumsal bahislerde farkındalık yaratmak hedefiyle başlatılan Sabancı Vakfı Kısa Sinema Yarışması’nda finale kalan üç bayan direktörün sinemalarını izleme bahtı bulacak. WOW Sivil Alan’da ise Sabancı Vakfı Hibe Programı seçkisi ve paydaşlardan imgeler izlenebilecek. Zeynep Miraç’ın kapanış konuşmasının akabinde WOW – Dünya Bayanlar Şenliği İstanbul, Kardeş Türküler konseri ile sona erecek.
Müspet tertibiyle gerçekleşen WOW İstanbul Şenliği, Erişilebilir Her Şey danışmanlığında herkes için daha erişilebilir olmayı hedefliyor. Şenlik yayınlarında, simultane Türk İşaret Lisanı çevirisi, Türkçe ve İngilizce altyazı çevirileri ve simultane Türkçe sesli çeviri yapılacak.
Bloomberg HT