Ticaret Bakan Yardımcısı Gonca Yılmaz Batur, yeni jenerasyon ihtisas hür bölgelerinde yatırım yapacak firmalara nitelikli istihdam, kira ve faiz-kar hissesi üzere takviyeler verileceğini, bu bölgelerde bürokratik süreçlerin asgariye indirileceğini söyledi.
Ticaret Bakanlığı ve Dış Ekonomik Bağlantılar Heyeti (DEİK) iş birliğiyle çevrim içi olarak “İhtisas Hür Bölgeleri Bilgilendirme Toplantısı” düzenlendi.
Toplantıda konuşan Batur, Türkiye’nin katma bedelli ve yüksek teknolojili hizmet ve mal ihracatının artırılması emeliyle bu yola çıktıklarını kaydederek, bu seyahatin çok değerli adımlarından birisinin yeni kuşak ihtisas hür bölgeleri olduğunu bildirdi.
Yeni jenerasyon ihtisas özgür bölgeleri modelinin katma pahalı üretimin ihracatla desteklenmesi konusunda değerli bir katkı sunacağını lisana getiren Batur, “Bu modelin başka oluşumlardan en farklı özelliği; büsbütün katma pahalı ve yüksek teknolojili üretim yapılacak, üretilen pahanın yalnızca ülke için değil daha fazla ihracat yüklü olarak yönlendirilebilecek.” diye konuştu.
Batur, bu özgür bölgelere gelecek periyotta ne tıp yatırımların çekilebileceği ve bu oluşumların nasıl güçlendirilebileceği konusunun yalnızca bu bölgeler için değil tüm ülke ismine çok kıymetli olduğunu anlattı.
Türkiye’nin özgür bölgelerde kıymetli bir deneyime sahip olduğunu vurgulayan ve bu deneyimden bahseden Batur, hür bölgelerde bulunan 18 sonlu alanda 500’e yakını yabancı sermayeli olmak üzere 1.900’e yakın şirketin faaliyet gösterdiğini bildirdi.
Bu firmaların 80 bin istihdam gerçekleştiğini, üretimin yüzde 62’sinin ihraç edildiğini lisana getiren Batur, üretimin yüzde 85’ini ihraç etmeyi hedeflediklerini söyledi.
Batur, 35 yılı aşkın müddettir aktif durumdaki hür bölgeler için sağlanan vergi kolaylığı ve teşviklerden, bürokrasinin azaltılmasından bahsederek, bu bölgelerde yabancılar tarafından yapılan yatırımın 2,5 milyar doları aştığını anlattı.
İhtisas özgür bölgelerindeki işletmelere maaş ve kira dayanağı
Gonca Yılmaz Batur, şu anki hür bölge yapılanmasında bir ihtisaslaşma ve kümelenme odağını görmediklerini belirterek, dijitalleşme ve inovasyonu odağına koyan teknoloji şirketlerin global manada öne çıktığını anlattı.
Batur, “Şu anda hayat bulmuş yeni modelimizin temelinde katma bedelli ve yüksek teknolojili üretimin devlet yardımlarıyla ve ihracat maksadıyla artırılması yatıyor.” dedi.
Yeni özgür bölge modelinin sunduğu avantajlara değinen Batur, şu açıklamalarda bulundu:
“İhtisas hür bölgelerinde sektörel bazda oluşacak ve firmalarımızın bölgelerimize yatırım kararlarını etkileyecek temel muhtaçlıklarının desteklenmesi hedefiyle birtakım mevcut özgür bölge takviyelerinden farklı takviyeler devreye alındı. Kira, nitelikli istihdam, faiz-kar hissesi üzere takviyeler yeni düzeneğin içerisinde yer alıyor. Mevcut hür bölge takviyelerine ek olarak firmalarımıza sunduğumuz dayanaklar var. Bunlardan birisi; firmalarımızın istihdam ettikleri 10 nitelikli işçinin her birisinin 15 bin dolara kadar olan brüt fiyatının yarısı devlet tarafından karşılanacak. Bu bölgelerde kiralanan arazi ve binalar için 75 bin dolara kadar kira harcamalarının yarısı karşılanacak.”
Batur, bu dayanakların 5 yıl müddetle verileceğini kaydederek, “Özellikle yazılım ve bilişim bölümünde bilhassa birinci ivmeyi vermek, firmalarımızı ve girişimcilerimizi o noktada desteklemek bu kadar süratli değişen dünyada bizi çok farklı yerlere taşıyabilir.” diye konuştu.
Bürokratik süreçler asgariye indirilecek, yatırımcıya faiz dayanağı sunulacak
Ticaret Bakan Yardımcısı Batur, bu bölgelerin oluşturulması konusunda da takviye verileceğini belirterek, “İhtisas özgür bölgelerinin oluşturulmasında yatırım taahhüdü altına giren bölge kurucu işleticilerine de taahhütlerini eksiksiz ve gayeye uygun bir formda yerine getirmeleri kaydıyla 10 yıl müddetle sabit yatırım taahhütlerinin yarısına kadar kullanacakları kredi için faiz ve kar hissesi dayanağı sağlanacak.” açıklamasında bulundu.
Bu çalışmayı Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile iş birliği içerisinde gerçekleştirdiklerini lisana getiren Batur, bilhassa yazılım ve teknoloji alanında yapılan yatırımların sigorta, faiz ve kar hissesi üzere beşinci bölge takviyelerinden yararlanabileceğini vurguladı.
Batur, yeni kuşak ihtisas özgür bölgelerini mümkün olduğunca çağın muhtaçlıkları ve değişen paha zincirleriyle paralel olarak kurgulamaya çaba ettiklerini tabir ederek, şu bilgileri verdi:
“Bu bölgelerin önümüzdeki devirde yabancı ve yerli yatırımların artması noktasında elimizi güçlendireceğini düşünüyoruz. Nitelikli insan kaynağı ağırlaşmasının daha ticarileşebilir fikri de beraberinde getirebileceğine inanıyoruz. Bu bölgeleri birer cazibe merkezi haline getirebilmek için mümkün olduğunca firmalarımızın muhtaçlık duyacağı bürokratik süreçleri asgariye indireceğiz. Bürokratik müsaade ve müracaat süreçleri bakanlığımız uyumunda tek elden yürütülecek.”
“İstanbul İhtisas Hür Bölgesi’ne 3 ayda 30 firma kabul edildi”
Gonca Yılmaz Batur, 2020’de fiili kurulumunu tamamladıkları İstanbul’daki ihtisas hür bölgesine 2,5-3 aylık müddette yazılım ve bilişim kesiminde faaliyet gösteren 30 firmanın kabul edildiğini bildirdi.
Birinci etapta İstanbul İhtisas Hür Bölgesi’nde yazılım ve bilişim alanında yatırım yapılacak firmalar için uygulanacak takviyelerin gelecek periyotta başka yüksek teknolojili ve katma bedelli alanlarda da genişletmeyi planladıklarını anlatan Batur, takviyelerin nanoteknolojiden biyoteknolojiye ve çok farklı alanlara genişleyebileceğini söyledi.
Batur, bu ihtisas alanlarının İstanbul’dan sonra öteki yerlerde de açılacağını kaydederek, bakanlığa gelen teklifleri titizlikle değerlendirdiklerini, şu ana kadar çok hoş proje müracaatlarının bulunduğunu kelamlarına ekledi.
Bloomberg HT
